Môi Trường Và Phản Ánh Trách Nhiệm Của Tu Sĩ His Holiness The Dalai Lama - Tuệ Uyển Chuyển Ngữ

Theo dòng diễn tiến của những cuộc du hóa qua những quốc gia trên thế giới, giàu và nghèo, Đông và Tây, chúng tôi đã từng thấy con người say sưa với niềm vui sướng, và những con người khổ đau. Sự phát triển của khoa học kỷ thuật dường như có đạt được thêm một ít đường nét, một số cải tiến; phát triển thường có nghĩa thêm ít nhiều những tòa nhà ở thành thị. Như một kết quả, sự cân bằng sinh thái – căn bản chính của đời sống chúng ta trên mặt đất - đã bị ảnh hưởng vô cùng rộng lớn.

Mặt khác, trong những ngày đã qua, người dân Tây Tạng đã sống một đời sống hạnh phúc, không có vấn nạn ô nhiễm, trong những điều kiện thiên nhiên. Ngày nay, khắp thế giới, kể cả Tây Tạng, môi trường sinh thái thoái hóa nhanh chóng vượt qua chúng ta. Chúng tôi hoàn toàn bị thuyết phục rằng, nếu tất cả chúng ta không làm một sư phối hợp năng động, với một ý nghĩa trách nhiệm toàn cầu, chúng ta sẽ thấy “sự sụp đổ dần dần của những hệ thống sinh thái mong manh đã nâng đở chúng ta, kết quả trong sự thoái hóa không thể đảo ngược không thể hồi phục của hành tinh chúng ta, trái đất.

Những đoạn thơ đã được viết nên để nhấn mạnh sự quan tâm sâu xa của chúng tôi, và để kêu gọi sự lưu tâm của tất cả mọi người để tiếp tục làm nên những tác động để bảo tồn và cứu chửa sự thoái hóa môi trường của chúng ta.

1- 
Ôi Đức Thế Tôn
Đản sinh từ cội Vô ưu
Đấng vô tỉ, không ai sánh bằng
Người, thấy sự tỏa khắp tất cả thiên nhiên
Của tương liên phụ thuộc
Giữa môi trường và tất cả chúng sinh
Luân hồi và Niết bàn
Động và bất động
Giáo huấn thế gian về từ bi
Ban cho lòng nhân từ bao la trên tất cả chúng con

2- 
Ôi Đấng cứu độ
Người gọi là Quán Tự Tại
Hình tượng hóa của thân thể từ bi
Của tất cả chư Phật
Chúng con khẩn cầu Ngài làm cho tâm linh chúng con được chín muồi.
Và làm cho ra quả để quán sát thực tại.
Để tan đi vọng tưởng

3- 
Tính vị kỷ của chúng con như là đá khối
Thâm căn cố đế trong tâm thức chúng con
Từ vô thỉ kiếp
Làm nhơ bẩn, đục ngầu và ô nhiễm
Môi trường
Tạo thành nghiệp báo chung
Của tất cả chúng sinh

4- 
Ao và hồ đã biến mất
Sự trong sạch, sự xinh tươi
Không khí bị nhiễm ô
Vòm trời tự nhiên nóng như lửa cháy
Nổ tung từng mãnh
Chưa từng được biết trước đây

5- 
Núi tuyết lâu đời rực rở lộng lẫy vinh quang
Cúi xuống và chảy ra thành nước
Đại dương uy nghiêm mất sự cân bằng muôn thuở
Và ngập tràn hải đảo

6- 
Những sự nguy hiểm của lửa, nước và gió là không hạn chế
Hơi nóng ngột ngạt phơi khô rừng xanh tươi tốt
Bạo hành thế giới chúng ta với cuồng phong chưa từng nghe thấy.
Và những đại dương dâng muối cho sức mạnh thiên nhiên.

7- Mặc dù con người không thiếu giàu sang
Họ không đủ sức gìn giữ để thở không khí trong lành
Mưa và suối làm sạch sẽ không
Nhưng vẫn là những dung dịch trơ trơ và không năng lực

8- 
Chủng loại con người
Và vô số chúng sinh
Sống trên cạn và nơi ẩm thấp
Quay cuồng dưới ách của khổ đau thân thể
Nguyên nhân bởi dịch bệnh hiểm nguy
Tâm thức họ tối tăm ảm đạm
Với chậm chạp, sửng sờ và si ám
Hỉ lạc với thân thể và tâm linh
Xa, xa lắc ở nơi vô tận

9- 
Chúng ta làm ô nhiễm không cần thiết
Tâm tư công bình của bà mẹ đất chúng ta
Xé toạc những cây cối của bà để nuôi dưỡng những tham lam thiển cận.
Biến đất đai phì nhiêu của chúng ta thành sa mạc cằn khô.

10-
Thiên nhiên lệ thuộc tương liên
Của môi trường ngoại tại
Và tự nhiên nội tại loài người
Diễn tả trong mật điển tantra
Hoạt động về y dược và thiên văn học
Quả thực đã được chứng minh
Bằng những kinh nghiệm hiện tại của chúng ta

11-
Trái đất là nhà để muôn loài sinh sống
Bình đẳng và công bằng đến động và bất động
Vì thế lời dạy của Phật là âm thinh chân lý
Với trái đất vĩ đại là chứng nhân

12-
Như những chúng sinh cao quý nhận thức lòng ân cần
Của bà mẹ chúng sinh
Và làm sự báo đền ơn ấy
Vì thế trái đất bà mẹ toàn cầu
Với sự dưỡng nuôi bình đẳng
Nên được lưu tâm với săn sóc và yêu thương

13-
Hãy từ bỏ sự hoang phí (làm)
Nhiễm ô không là thiên nhiên sạch sẽ sáng trong
Của bốn đại
Và tàn phá sự cát tường của nhân loại
Nhưng hãy miệt mài chính mình trong những hành động
Lợi ích cho toàn nhân loại

14-
 Dưới gốc cây là câu chuyện vĩ đại Đức Phật đản sinh
Dưới gốc cây, Ngài vượt thắng đam mê
Và đạt đến giác ngộ hoàn toàn
Dưới hai cây sala Ngài đã nhập niết bàn
Quả thực, Đức Phật đã giữ cây trong một sự quý mến vô vàn. 
 
15-
Nơi đây, phát nguyên của Văn Thù Sư Lợi
Đạo Sư Tông Khách Ba thân hiển lộ rực rở đẹp tươi 
Được ghi dấu bởi cây trầm hương
Mang hàng trăm nghìn hình tượng của Phật

16-
Có phải không được biết rõ
Rằng một số bổn tôn siêu việt
Những tâm linh và bổn tôn địa phương cao cả
Xây dựng những lâu đài của họ trong cây?

17-
Cây xum xuê tịnh hóa làn gió
Giúp chúng ta thở không khí duy trì sự sống
Chúng làm vui ánh mắt và tâm chân thật
Bóng của chúng làm một nơi ngơi nghĩ hân hoan

18-
Trong luật tạng, Phật dạy tu sĩ
Chăm sóc cho những cây yếu mềm
Từ đây, chúng con học đạo đức
Của trồng trọt và bảo dưỡng cây xanh

19-
Đức Phật cấm tu sĩ cắt cây
Nguyên nhân những người khác cắt cây đang sống
Phá hoại những hạt giống hay làm ô uế cỏ xanh tươi
Điều này nên truyền cảm hứng cho chúng ta
Yêu mến và bảo vệ môi trường chứ?

20-
Người ta nói rằng, trong thế giới Cực lạc thiên đàng
Cây cối khởi sinh
Nhờ sự gia hộ của Đức Phật
Và tiếng dội của âm thanh
Là những giáo lý đạo Phật căn bản
Như vô thường

21-
Đấy là cây mang đến mưa
Cây giữ bản chất của đất
Kalpa-Taru, cây của ước nguyện đủ đầy
Những sự cư trú thật sự trên đất
Để phục vụ tất cả những mục tiêu

22- 
Ngày xửa ngày xưa ấy
Ông bà tổ tiên ta đã ăn trái trên cây
Mặc áo quần bằng lá cây
Khám phá ra lửa bằng sự cọ xát gỗ
ẩn náo giữa những tàng cây
khi họ chạm trán phải hiểm nguy

23-
Ngay cả trong thời đại của khoa học
Của kỷ thuật
Cây cung cấp cho ta nơi trú ngụ
Ghế cho ta ngồi lên
Giường cho ta nằm xuống
Khi trái tim rực cháy
Với ngọn lửa của giận hờn
Nhiên liệu của cải vả xung đột
Cây mang đến sự tươi vui, đón chào mát mẻ

24-
Trên cây mang những tiếng gầm vang
Của tất cả đời sống trên mặt đất
Khi nó bị quét sạch đi
Mặt đất được minh họa bằng thí dụ
Của cây Jambu
Sẽ chỉ còn lại chẳng gì khác hơn là một sa mạc buồn thảm hoang tàn.

25-
Không có gì thân thiết đến đời sống hơn là sự sống
Liễu ngộ điều này, như trong Luật tạng
Đức Phật đã ban điều ngăn cấm
Như dùng nước có những vi sinh

26-
Trong những vùng hẻo lánh của Hy Mã Lạp Sơn
Vào những ngày xưa, vùng đất Tây Tạng
Tuân theo sự ngăn cấm săn bắt hay câu cá
Và, trong những thời điểm định rõ, ngay cả xây dựng
Những truyền thống này là quý báo
Bởi vì chúng bảo vệ và ấp ủ
Sự sống của những tạo vật thấp hèn, bơ vơ, không khả năng tự vệ

27-
Vui chơi với sự sống của những tạo vật khác
Mà không có chút cảm thương hay ngượng ngịu
Là trong hành động của săn bắt hay câu cá hay thể thao
Là một hành vi bạo động không chú ý và vô ích
Một sự vi phạm những quyền nghiêm trọng
Của tất cả mọi sự sống và chúng sinh

28-
Chăm chú ân cần đến thiên niên
Của sự tương tức tương nhập của tất cả tạo vật
Của cả sinh vật lẫn những vật vô tri
Chúng ta không bao giờ nên dễ duôi trong nổ lực
Để bảo tồn và duy trì năng lượng của thiên nhiên

29-
Trong một ngày, tháng, năm nào đấy chúng ta nên tiến hành
Buổi lễ về trồng cây
Do thế, chúng ta phải đầy đủ ý thức trách nhiệm
Phục vụ những thành viên của chúng ta
Không chỉ mang đến niềm hạnh phúc cho một người
Mà làm lợi lạc cho tất cả.

30-
Nguyện cho năng lực để tuân thủ điều này là đúng đắn
Và sự ngăn chừa từ những thực hành sai lầm và những hành động xấu ác
Nuôi dưỡng và tăng thêm sự thịnh vượng của thế giới
Nguyện cho nó làm cho cường tráng chúng sinh và giúp chúng nở hoa
Nguyện cho niềm vui sướng núi rừng và niềm hạnh phúc nguyên sơ
Mãi mãi gia tăng, mãi mãi lan tỏa và bủa khắp tất cả.

This poem was released on the occasion of the presentation.by His Holiness the Dalai Lama of a statue of the Buddha to the people of India. and to mark the opening of the International Conference on Ecological Responsibility: A Dialogue With Buddhism on October 2, 1993, at. New Delhi, (A booklet. of the poem, in Tibetan and English, is distributed by Tibet House, New Delhi)

The Sheltering Tree of Interdependence: Buddhist Monks Reflections on Ecological Responsibility
Tuệ Uyển chuyển ngữ
11-10-2009
http://www.dalailama.com/page.89.htm