CÕI BỤI HỒNG CÓ MỘT ƯỚC MƠ
Tâm Không - Vĩnh Hữu
Mất
cũng phải hết một ngày đêm suy nghĩ đến nhức đầu mệt
óc, cắn trụi móng của ngón tay cái, thằng Thạch mới tìm
ra được cách giải cho bài toán hóc búa đã làm cho nó mất
ăn mất ngủ suốt một tuần qua. Tìm ra được là một chuyện,
còn giải được hay không là chuyện khác, phải tùy thuộc
vào… ông nội. Thằng Thạch quyết định về quê gặp ông
nội. Chỉ cần ông nội gật đầu là mọi chuyện thông suốt
trơn tru, là ước mơ cháy bỏng của nó sẽ trở thành hiện
thực, không còn là huyễn hoặc mơ hồ nữa. Cha đã đi công
tác xa ở tít tận Daklak rồi, phải cận Tết mới trở về
nhà. Còn mẹ thì cứ tất bật bù đầu với chuyện bán buôn
đang thời điểm xuân sang chộn rộn. Chị Hai còn đang ở
trong thành phố Hồ Chí Minh xa xôi, chắc là đang cắm đầu
học, chưa được về quê ăn Tết. Chị Ba là người gần
gũi nhất, nhưng chẳng hề quan tâm gì đến thằng em út trong
nhà, suốt ngày cứ rong chơi, chạy theo thời trang "mốt miết"
cùng bè bạn trưởng giả học làm sang…
Không
còn ai đủ điều kiện và thời giờ để lo lắng, giúp đỡ
cho nó có được những thứ mà nó đang cần có đến thèm
thuồng. Chỉ còn hi vọng vào ông nội. Nhưng mà khổ nỗi
ông nội ở xa quá, tuốt ở vùng ngoại ô quạnh quẽ, cách
thành phố phải hơn hai mươi cây số đường đi lại khó
khăn. Nó phải đi xe lam một chặng, lội bộ một quãng khá
dài, rồi phải qua đò để đến bên kia sông, sau đó còn
phải lết trên con lộ ngoằn ngoèo đầy bụi và ổ gà lởm
chởm, leo lên hai con dốc nữa mới đến được nhà ông nội.
Nghĩ đến đường đi mà rùng mình, thằng Thạch chán nản,
muốn bỏ cuộc ngay từ điểm khởi hành. Nhưng không, nó không
thể hèn nhát chùn chân để rồi cúi gầm mặt xuống mỗi
khi đụng đầu giáp mặt với thằng Hớn, thằng Kỳ, nghiễm
nhiên công nhận mình là người thua kém, là kẻ bại trận
trong cuộc đọ sức mà chưa chắc mèo nào cắn mĩu nào. Nó
không thể thua một cách dễ dàng như vậy được. Muốn giành
chiến thắng, hoặc muốn ngang sức ngang tài với đối thủ,
thì nó phải chịu khó vượt đường dài đầy gian truân để
gặp ông nội thôi. Chắc chắn ông nội sẽ ôm nó vào lòng,
vuốt ve, rồi hoan hỷ trao cho nó thứ mà nó muốn cần có
ngay. Ông nội cưng thương nó lắm, ø cháu nội đích tôn mà,
xin gì đòi gì mà chẳng được? Về cầu cứu, nhõng nhẽo
với ông nội trong thời điểm này mới thật là đúng lúc,
và thật là mưu kế cao thâm.
Thằng
Thạch nghĩ vậy mà cười một mình, cười khen ngợi mình,
không ngờ mình lại giỏi đến cỡ đó. Không khen sao được
khi nó tìm về quê nội ngay sau khi ông nội bội thu mùa màng.
Vụ hè thu vừa rồi, nó nghe chú Tư khoe với mẹ nó trong chuyến
chú thiếm về thành phố sắm sửa máy móc, rằng thì là ông
nội trúng đậm, lúa thu hoạch bán mấy tấn rồi, vẫn còn
mấy chục bồ trong kho. Rằng thì là vườn chuối rẫy thơm
của ông nội cũng trúng, còn trúng dài dài trong những ngày
cuối năm. Chưa kể đến lợn nung núc béo tốt mấy chục
con, cùng cả trăm con gà mập mạp sẽ được ông nội tung
ra bán trong dịp xuân về… Ông nội trúng đậm như vậy,
tiền tài lợi lộc chất chứa đâu cho hết, thì tiếc gì
vài triệu bạc bỏ ra ban tặng cho thằng cháu đích tôn phải
lặn lội đường xa bầm trầy về kề cận một bên nủng
nịu xin xỏ? Thằng Thạch đã tính trước mọi chuyện trong
đầu, nếu ông nội ừ một tiếng, nó sẽ nhảy cẫng lên
reo vui, ở lại chơi với ông nội chừng vài tiếng đồng
hồ, rồi ẵm tiền về ngay thành phố để bay ra phố, tạt
vào chợ sắm ngay một chiếc xe đạp sườn ngang có "đề",
khoảng bốn bộ quần tây - áo sơ mi hàng hiệu đàng hoàng,
hai đôi giày: một Adidas, một săn-đan, mũ Nike phải hai cái
khác màu nhau, dây nịt da thứ thiệt "mác ngoại", một cặp
da đắt tiền, hai cây bút máy hiệu Paker và Pilot chính gốc
có mạ vàng 18 cara, không quên lắm một máy tính bỏ túi,
một cái ví da tuyệt đẹp để lúc nào cũng đựng cồm cộm
xấp tiền mới keng, và những thứ linh tinh khác mà hai cái
thằng đối thủ kình địch Hớn và Kỳ đã có, cũng như
chưa có. Sắm được những thứ ấy rồi, hai thằng kênh kiệu
xưa nay chắc sẽ lé mắt ra, tức anh ách, ngọng ngịu và cà
lăm, hết còn mở miệng mở mồm chê bai thách thức cứ gọi
nó là "đồ nhà quê lạc hậu", "đồ khố rách áo ôm", hay
"đồ không đáng đánh giày cho tao" như mọi lần. Nếu cần,
nếu tụi nó vẫn còn lì lợm thách thức tiếp tục, thằng
Thạch sẽ về quê réo đòi ông nội vài lần nữa để sắm
cho được dàn vi tính đời mới nhất chứ ngán ai?! Nghĩ lại
mà tức, thằng Hớn ỷ con cưng của chủ tiệm vàng lớn nhất
thành phố, thứ gì cũng có, đi học mà trang bị tận răng,
bản mặt cứ vênh váo như dưới mắt không người, học thì
chẳng bằng ai, không ai dốt lười bằng mình vậy cứ cứ
trêu tức: "Mày có học giỏi cỡ nào rồi sau này cũng đi
làm thuê làm mướn, làm cu li cho… nhà tao à!", có lần lại
dám khẳng định: "Cái thứ quê mùa hủ lậu, bủn xỉn hà
tiện, có của có tiền mà chẳng dám xài dám sắm như nhà
mày thì… sau này dù có trở thành bác sĩ cũng chỉ ra ngồi
bên vệ đường vá ruột xe cho những người sành điệu như
tao thôi!". Còn thằng Kỳ thách thức mới ác ôn độc địa:
"Con trai gì mà tuềnh toàng cục mịch quá, đám con gái chẳng
có đứa nào thèm liếc nhìn, càng không muốn kết bạn!",
và lần khác lại thách:"Mày có học xuất sắc đến mấy
đi nữa, suốt đời vẫn không được đầy đủ như tao đâu!".
Ban đầu, thằng Thạch nghĩ nếu mình mà đi tranh đua với
một đứa con chủ tiệm vàng, một đứa con nhà doanh nghiệp
lớn, chỉ chuốc lấy thua thiệt mà thôi. Nhưng hai cái thằng
đáng ghét ấy cứ nhè những lúc có mặt mấy đứa bạn gái
trong lớp mà trêu tức dè bĩu nó, làm nó "quê xệ" tủi thân
quá xá, nên quyết tâm đấu một trận cho tới cùng để rõ
đâu là đá, đâu là vàng. Chuyện đấu đá so bì này không
thể cho cha mẹ biết, vì chắc chắn sẽ bị mắng cho một
trận. Chỉ còn nước nhờ ông nội ra tay cứu giúp, ông nội
sẽ nói với cha mẹ nó rằng thì là "ông nội tự nguyện
tặng cho cháu đích tôn những thứ mà nó mơ ước". Mọi chuyện
sẽ ổn. Và, hai thằng bạn cùng lớp xấc láo kia sẽ được
nó cho "biết mặt anh hùng" sau khi nó từ quê nội trở lại
thành phố. Quyết như vậy rồi, thằng Thạch chọn vào buổi
sáng thứ bảy, xin mẹ ít tiền, rồi nhảy phóc lên xe lam
chuyến đầu tiên, bắt đầu cuộc hành trình xít lại với
ước mơ, bắt cho được mơ ước ấy trong tay…
Ngồi
trên xe lam chạy kêu toành toạch ầm ỉ, phun khói đen mù mịt
suốt chặng đường hơn mười cây số, thằng Thạch không
hề thấy khổ sở, nó mãi bận tâm suy nghĩ, tưởng tượng
ra cảnh hai thằng xấc láo kiêu ngạo kia trợn trừng hai con
mắt lên, miệng mồm há hốc khi thấy một chàng Thạch phong
nhã sành điệu, thong dong tự tại ra vào trường lớp với
một bề ngoài được đánh bóng, trang điểm tỉ mỉ công
phu. Nó tưởng tượng ra được những gương mặt kinh ngạc,
thán phục và thèm thuồng của mấy đứa bạn cùng lớp cùng
trường, nhất là đám con gái kẹp tóc, nhìn ngắm nó như
chiêm ngưỡng một thần tượng cỡ David Beckham, Ronaldo hay
Zidane trở lên… Xuống bến xe, nó lội bộ trên một con đường
vắng vẻ chạy giữa hai bên là vườn tược xum xuê xanh tươi
cây lá, dẫn xuống một bên sông có làn nước đùng đục
chạy xiết liên hồi bất tận… Ngồi đợi đò dưới cái
hanh hanh nắng nóng, nó quên đi mệt nhọc để mải mê mường
tượng tiếp những chi tiết dễ thương, dễ cảm, trong giấc
mơ mà nó sắp sửa nhờ ông nội ra tay thần thông biến hóa
thành "chuyện khó tin nhưng có thật". Đến khi lên đò ngồi
rồi, bềnh bồng lênh đênh trên mặt nước, nó càng cảm
thấy mình nhẹ tênh bay bổng, lòng rộn lên niềm vui hể hả
và nỗi háo hức nóng nôn… Đặt chân lên bờ, đôi chân
thằng Thạch tung tăng nhảy nhót, những bước chân sáo của
nó như muốn gõ lên mặt đường đất đỏ đầy bụi cho
vang lên những nốt nhạc réo rắt vui tai. Nhưng mặt đường
không phải là phiếm đàn, nhạc không nghe trổi, chỉ thấy
bụi hồng tung lên dưới nắng ùn ùn bám chạy theo gót của
thằng nhỏ đang chạy tìm mơ ước… Đường còn xa, còn ngoằn
nghoèo đón đợi, thằng Thạch đã thấm mệt nhưng ráng bấm
bụng mà bước đi thoăn thoắt bằng đôi chân non đã mỏi
nhừ. Con dốc cao đầu tiên đã hiện ra phía trước mắt nó,
cách khoảng hai mươi bước chân dài, nó thở phào đứng lại,
rồi ghé vào ngồi dưới bóng mát của một cây bông gòn bên
đường mà thở hỗn hễn như vừa vượt qua một cuộc chạy
đua Olympic vậy. Đường vắng hoe. Chẳng thấy ai qua lại.
Chỉ thấy những con bướm vàng bay lả lơi, thi thoảng có
một con ong bay vù qua như dọa dẫm, và tiếng chó sủa vang
vang đâu đó sau những vườn cây rậm rạp. Thằng Thạch khát
nước, bụng muốn vào nhà người ta xin uống vài ngụm, nhưng
rồi làm biếng, ngài ngại nên thôi. Nó cần nghỉ mệt năm,
hoặc mười phút rồi tiếp tục lên đường, qua hai con dốc,
đi một đoạn nữa là đến nhà ông nội. Ngay khi ấy, trên
con dốc xuất hiện bóng người. Thằng Thạch nhướng mắt
lên nhìn kỹ, thấy là đến hai người. Hai người nhưng chỉ
chung một bóng dưới chân, vì người nọ đang cõng người
kia trên lưng. Nó ngạc nhiên khi nhận ra đó là hai thằng con
trai cùng trang lứa với mình. Cái thằng cõng mặt mày đỏ
gay, mồ hôi nhễ nhại, vậy mà vẫn tươi tắn nét mặt, nói
cười chuyện gì đó với cái thằng trên lưng mình, cứ y
như đang cõng một cục bông gòn nhẹ hều vậy. Hai thằng
nhìn thấy thằng Thạch, vội im tiếng. Thằng Thạch đứng
lên, tò mò hỏi:"Đang chơi trò gì vậy?". Thằng cõng dừng
chân, hỏi lại:"Chơi trò gì đâu?", rồi không đợi thằng
Thạch nói gì, cõng thằng trên lưng bước vào chỗ bóng mát
dưới cây gòn, nơi thằng Thạch vừa rời khỏi chỉ ba bước,
nói:"Nghỉ mệt chút đã rồi đi tiếp!". Thằng Thạch trố
mắt nhìn lại, kêu trời trong bụng khi biết mình tưởng lầm,
nó cứ tưởng hai thằng chơi cá độ nhau gì đó, rồi thằng
thua phải cõng thằng thắng, không ngờ… nó" sai lầm nghiêm
trọng". Thằng được cõng bị bại liệt cả hai chân, vừa
được thằng cõng đặt nhẹ xuống đất. Thằng Thạch thấy
trên lưng thằng được cõng có mang một chiếc cặp to đùng,
căng phồng, chứng tỏ hai thằng này đang đi học chứ không
phải đi chơi vào ngày thứ bảy như mình. Định đi, nhưng
động lòng trắc ẩn, biết mình khi nãy hỏi một câu thật
sơ suất, nên thằng Thạch bước lại nhìn hai đứa đang ngồi
nghỉ mệt dưới đất, nói rất chân tình:"Cho mình xin lỗi
hai bạn nhé!". Thằng cõng bạn cười thật vô tư:"Lỗi gì
đâu mà xin?". Thằng Thạch bước đến gần hơn, từ từ ngồi
xuống, ngắm cho kỹ lại cả hai đứa kia, rồi mới hỏi:"Bạn
cõng bạn kia đi đâu vậy?". Thằng cõng bạn tỉnh bơ:"Đi
học. Học thêm ở nhà cô!". Thằng Thạch bị lôi cuốn, hỏi
tới:"Học thêm à? Nghĩa là hằng ngày vẫn đi học bình thường?".
Thằng bị liệt hai chân nói:"Chớ sao. Hằng ngày đi học,
từ nhà đến trường gần ba cây số, nhờ bạn Ngọc này
cõng suốt từ năm lớp 1 đến bây giờ đó!". Rúng động
trong lòng đến lạnh mình, thằng Thạch trợn mắt lên:"Hai
bạn bây giờ đang học lớp mấy?". Thằng Ngọc tự hào:"Lớp
8!". Nhẫm tính trong đầu, thằng Thạch rợn da gà, hỏi:"Vậy…
chẳng bạn đã cõng bạn mình đi học suốt 8 năm qua sao? ".
Thằng bị liệt gật đầu:"Đúng rồi. Tám năm rồi, nếu
không có bạn Ngọc này thì… tui đã mù chữ, không biết
trường lớp là gì, và ở nhà quanh năm vô tích sự…". Thằng
Thạch bị cuốn hút, ngồi bệt xuống, ngắm nhìn đôi bạn
trước mắt đăm đăm không chớp để tin rằng nó không phải
nằm mơ, không phải đang đọc truyện hay xem phim, mà là chuyện
có thật bằng xương bằng thịt có thể rờ rẫm được.
Nó ngồi đó, hỏi han, lắng nghe đôi bạn thân thiết hiếm
hoi trên thế gian này kể cho nghe những tình tiết vô cùng
xúc động, vô cùng cảm kích đến rơm rớm nước mắt. Toàn,
tên thằng bị tàn tật, bị liệt hai chân sau cơn sốt hiểm
nghèo từ lúc mới 18 tháng tuổi, nhà quá nghèo nên cha mẹ
không chạy chữa nổi cho con. Lớn lên, Toàn mơ ước được
đến trường học hành như bao đứa trẻ cùng thôn cùng xóm,
nhưng gia cảnh nghèo hèn và đôi chân tật nguyền đã không
cho phép Toàn thực hiện ước mơ ấy. May nhờ có Ngọc, người
bạn trong xóm, biết bạn mình ham học bèn tự nguyện cõng
bạn đến trường hằng ngày, hai lượt đi về đều đặn,
dù nắng cháy hay mưa dầm cũng không bỏ một tiết học nào,
cứ vậy suốt tám năm qua. Ngọc là học sinh giỏi, Toàn thì
tiên tiến suốt từng ấy năm học, khiến cho bạn bè phải
kính nể sát đất, thầy cô ngợi khen hết lời, và thiên
hạ phải nghiêng mình khâm phục. Thằng Thạch không kềm được
nước mắt, cổ họng nó dường như bị ai bóp nghẹt, không
còn muốn đứng lên để đi tiếp chặng đường còn lại
đang chờ nó, cứ muốn ngồi bên đôi bạn tuyệt vời đang
hiển hiện ngay trước mắt mũi mình để hàn huyên tâm sự.
Nhưng đã hết giờ nghỉ ngơi, Ngọc quay sang nói với thằng
Toàn: "Đi thôi, kẻo cô chờ lâu, cô la!". Thằng Thạch tiếc
nuối, nắm lấy bàn tay của thằng Ngọc, run run giọng:"Cảm
ơn hai bạn về cuộc chuyện trò vừa qua, mình mong rằng sẽ
có ngày gặp lại được hai bạn…". Thằng Toàn cười:"Tụi
mình cũng rất vui khi kết bạn với một người bạn ở thị
thành. Hẹn ngày tái ngộ!". Thằng Ngọc xốc bạn lên lưng.
Không hiểu sao, thằng Thạch lại chặn đôi bạn lại, hỏi:
"Ước mơ của bạn ngay bây giờ là gì?". Thằng Ngọc cười,
đáp ngay không lưỡng lự:"Ước gì có chiếc xe đạp để
chở Toàn đi học cho mau, và đỡ vất vã hơn!". Nhìn thằng
Toàn, thằng Thạch lập lại câu hỏi:"Bạn ước mơ gì trong
lúc này?". Cũng chẳng chút đắn đo nghĩ ngợi, thằng Toàn
nói ngay: "Ước gì mình có được đôi chân mạnh khỏe, còn
không thì có chiếc xe lăn để đi học, không bắt bạn Ngọc
phải chịu khổ nhọc như bao năm qua, và như bây giờ nữa".
Đứng nhìn theo đôi bạn bước xa dần, khuất sau vườn cây
xa xa, thằng Thạch bần thần, vò đầu bứt tóc mình cho thật
đau rát, tự mắng chửi bản thân những lời nặng nề độc
địa, rồi vừa kéo lê đôi chân nặng trình trịch vừa đi
vừa khóc rưng rức…