Chương V – BĀLAVAGGA - (Phẩm Kẻ Ngu)

15 Tháng Sáu 201402:49(Xem: 4757)
MINH ĐỨC TRIỀU TÂM ẢNH
Dhammapada
KINH LỜI VÀNG
Việt - lục bát thi hóa - Pāḷi
( In lần thứ 5, có chỉnh sửa và nhuận sắc lần cuối)

Chương V
BĀLAVAGGA
(Phẩm Kẻ Ngu)

60.

Người mất ngủ thấy đêm dài

Đường xa nặng trĩu đôi vai lữ hành

Ngu nhân chẳng thấy pháp lành

Luân hồi nào biết mối manh nẻo về.

  (Viên Minh)

 Người mất ngủ, đêm dài ôi!

 Lữ khách mệt mỏi, xa xôi dặm trình

 Kẻ mê si, lắm vô minh

Luân hồi ngút mắt, khổ sinh nghìn trùng!

 

Dīghā jāgarato ratti

dīghaṃ santassa yojanaṃ,

dīgho bālānaṃ saṃsāro

saddhammaṃ avijānataṃ.

­œ

61.

Xa xôi thiên lý lữ trình

Không gặp thân hữu bằng mình hoặc hơn

Thà rằng vững bước cô đơn

Chẳng nên kết bạn với phường ngu si!

 

Carañce nādhigaccheyya

seyyaṃ sadisamattano,

ekacariyaṃ daḷhaṃ kayirā

na’tthi bāle sahāyatā.

­œ

62.

“Con tôi, tài sản của tôi”!

Đó là ưu não của người cuồng si

Trong “ta”, “ta” ấy có gì?

Tài sản, con cái - khác chi mộng trường!

 

Puttā matthi dhanammatthi

iti bālo vihaññati,

attā hi attano natthi

kuto puttā kuto dhanaṃ.

­œ

63.

Người ngu xin hãy biết mình!

Thà rằng như vậy, thông minh mấy phần

Ngu si lại tưởng trí nhân

Với kẻ như vậy, vạn lần chí ngu!

 

Yo bālo mannati bālyaṃ

paṇḍito vāpi tena so,

bālo ca paṇḍitamānī

sa ve bālo’ti vuccati.

­œ

64.

Người ngu, cho dẫu trọn đời

Sống gần trí giả, uổng lời cao siêu

Không hành chánh pháp nửa điều

Muỗng canh nào biết trong niêu vị gì?!

 

Yāvajīvampi ce bālo

paṇḍitaṃ payirupāsati,

na so dhammaṃ vijānāti

dabbī sūparasaṃ yathā.

­œ

65.

Phút giây thân cận đại hiền

Với người hữu trí là duyên vạn đời

Thấy ngay chánh pháp tuyệt vời

Lưỡi kia nếm thưởng biết nồi canh ngon!

 

Muhuttamapi ce viññū

paṇḍitaṃ payirupāsati,

khippaṃ dhammaṃ vijānāti

jivhā sūparasaṃ yathā.

­œ

66.

Ơi người thiểu trí đại ngu!

Lại xem “tự ngã” kẻ thù khốn thay!

Trở đi, lộn lại cõi này,

Mãi tạo ác nghiệp, khổ rày ai mang?!

 

Caranti bālā dummedhā

amitteneva attanā,

karontā pāpakaṃ kammaṃ

yaṃ hoti kaṭukapphalaṃ.

­œ

67.

Ác nghiệp là nghiệp chẳng lành

Ăn năn, hối quá phát sanh lòng người

Đến khi quả dữ chín muồi

Lệ tuôn đầy mặt, lạy trời khóc mưa!

 

Na taṃ kammaṃ kataṃ sādhu

yaṃ katvā anutappati,

yassa assumukho rodaṃ

vipākaṃ paṭisevati.

­œ

68.

Thiện nghiệp là nghiệp tốt lành

Thỏa thích, mát mẻ phát sanh lòng người

Đến khi lạc báo chín muồi

Thọ hưởng phước quả, nói cười hân hoan!

 

Tañca kammaṃ kataṃ sādhu

yaṃ katvā nānutappati,

yassa patīto sumano

vipākaṃ paṭisevati.

­œ

69.

Ác hạnh như mật, như đường!

Người ngu nghĩ vậy, quả thường chưa sanh

Đến khi ác báo rành rành

Than Trời, trách Phật, khổ thành khổ hơn!

 

Madhu’vā maññati bālo

yāva pāpaṃ na paccati,

yadā ca paccati pāpaṃ

bālo dukkhaṃ nigacchati.

­œ

70.

Người ngu, ép xác, đặt bày

Liếm ăn đầu cỏ dính rây chút gì

Phép tu khổ hạnh sao bì

Một phần mười sáu liễu tri pháp hành!

 

Māse māse kusaggena

bālo bhuñjeyya bhojanaṃ,

na so saṅkhātadhammānaṃ

kalaṃ agghati soḷasiṃ.

­œ

71.

Ác hạnh không tạo quả ngay

Như sữa tươi mới, sớm ngày chưa đông

Nghiệp kia theo kẻ cuồng ngông

Dưới tro âm ỉ than hồng, biết chăng?

 

Na hi pāpaṃ kataṃ kammaṃ

sajju khīraṃva muccati,

ḍahantaṃ bālamanveti

Bhasmacchanno va pāvako.

­œ

72.

Người ngu sa đọa tâm hồn

Tri thức hái lượm, cúi luồn công danh

Đầu to bửa nát tan tành

Hoa hương úa rã, cây cành thảm thương!

 

Trong sự sụp đổ của mình

Hái thâu kiến thức, góp danh vọng đời

Người ngu đâu biết, than ôi!

Chính chúng bửa nát bể hai cái đầu!

 

Yāvadeva anatthāya

ñattaṃ bālassa jāyati,

hanti bālassa sukkaṃsaṃ

muddhamassa vipātayaṃ.

­œ

73.

Người ngu cuồng vọng tiếng tăm

Muốn ngồi trên trước Chư Tăng Thánh, phàm

Quyền uy tu viện cao sang

Muốn người đưa đón kiệu vàng, lọng hoa!

 

Asantaṃ bhāvanamiccheyya

purekkhārañ ca bhikkhusu,

āvāsesu ca issariyaṃ

pūjā parakulesu ca.

­œ

74.

Người ngu bản ngã phô trương

Cướp công đồng đạo, nêu gương mình làm

Ưa sai, ưa lệnh rắp hàng

Mạn cuồng tăng thượng, ái tham lũ dòng!

 

Mameva kata maññantu

gihīpabbajitā ubho,

amevātivasā assu

kiccākiccesu kismici,

Iti bālassa saṅkappo

icchā māno ca vaḍḍhati.

­œ

75.

Con đường lợi lộc trần gian

Con đường vô dục, Niết-bàn khác nhau

Sa-môn say đắm, dễ đâu!

Khởi tâm nhàm chán, mồi câu xa rời!

 

Aññā hi lābhūpanisā

aññā nibbānagāminī,

evametaṃ abhiññāya

bhikkhu buddhassa sāvako,

sakkāraṃ nābhinandeyya

vivekamanubrūhaye.
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
21 Tháng Tư 2016(Xem: 6958)
Như vầy tôi nghe: Một thời Thế Tôn trú ở Sàvatthi, tại Jetavana, ngôi vườn ông Anàthapindika. Lúc bấy giờ, Bàhiya Daruciriya trú ở Suppàraka, trên bờ biển, được cung kính, tôn trọng đảnh lễ, cúng dường và nhận được y, đồ ăn khất thực, sàng tọa, dược phẩm trị bệnh. Rồi Bàhiya Dàcuciriya khởi lên tư tưởng như sau: "Với ai là bậc A-la-hán hay đang đi trên con đường A-la-hán, ta là một trong những vị ấy ". Rồi một Thiên nhân, trước là bà con huyết thống với Bàhiya Dàruciriya, vì lòng từ mẫn, vì muốn lợi ích, với tâm của mình biết tâm tư của Bàhiya Dàruciriya, đi đến Bàhiya Dàruciriya và nói như sau:
14 Tháng Tư 2016(Xem: 5632)
Tôi đã nghe nói rằng, có một thời Đức Phật đã sống với những người ở vùng Sumbhan. Lúc bấy giờ, trong vùng Sumbhan nầy, có một tỉnh tên là Sedaka. Ở đó, Đức Phật đã gọi chư tăng, "Nầy các Tỳ Kheo!" "Dạ thưa Đức Thế Tôn," chư tăng đồng trả lời.
02 Tháng Tư 2016(Xem: 6638)
Được nghe Đức Phật đích thân thuyết pháp là một nhân duyên hy hữu, một công đức vô lượng, và may mắn hãn hữu trong đời. Những lời chúng ta nghe kể lại ở đây hay được thuyết pháp từ những người kém trí tuệ và đạo đức cho dù có lập lại chính xác từng lời từng chữ từ kim khẫu của Đức Thế Tôn vẫn không có đủ hấp lực, mãnh lực và công lực sư tử hống để giác ngộ nổi cho người nghe. Tuy nhiên, khi đọc, nghe được những lời vàng ngọc của Đức Thế Tôn dù qua bất cứ một phương tiện nào cũng như là những hạt nhân giác ngộ được cấy vào trong ý thức của chúng ta chờ nhân duyên chín ‘muồi’ để đơm hoa kết quả Phật tánh.
29 Tháng Ba 2016(Xem: 5545)
Lời Đức Phật dạy rất mực thâm sâu. Kinh nào cũng cần nghiền ngẫm, cần tu học với từng lời dạy một. Trong đó có nhiều kinh liên hệ tới sự chết. Nơi đây, bài viết này sẽ dịch hai kinh: Ud 7.10 và SN 44.9. Cả hai kinh đều dẫn tới nhiều suy nghĩ cho người học Phật.
02 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 6707)
Có một số kinh được Đức Phật đưa ra và gọi đó là giáo pháp ngắn gọn, để dạy một số chư tăng khi quý ngài bạch rằng tuổi đã cao, bây giờ cần một lời dạy giáo pháp ngắn gọn để lui về một góc rừng tu hành khẩn cấp.
22 Tháng Mười Một 2015(Xem: 7432)
Trong một số bài trước, chúng ta đã thấy Đức Phật trong vài kinh đã đưa ra một số giáo pháp ngắn gọn, để dạy một số chư tăng khi quý ngài bạch rằng tuổi đã cao, bây giờ cần một lời dạy để lui về một góc rừng u tịch tu hành khẩn cấp.
06 Tháng Mười Một 2015(Xem: 7805)
Đức Phật chỉ đường Giới Định Huệ là để giải thoát khỏi Tham Sân Si, ba độc đã lôi kéo chúng ta nhiều đời. Từ giáo pháp nhà Phật, hiện nay, các nhà khoa học Tây phương đã chọn ra một phần thích nghi để sử dụng cho nhiều trường hợp có lợi cho nhân loại và xã hội – trong đó, chánh niệm, thường dịch là mindfulness, được quan tâm, ưa chuộng nhất.
21 Tháng Mười 2015(Xem: 7742)
Phật Giáo là đạo giải thoát, vượt bờ sinh tử, xa lìa muôn kiếp mê lầm bể khổ. Đức Phật thường nói rằng chỉ có một cách duy nhất vượt qua bờ phiền não là: xa lìa tham sân si. Và ngài nói, chìa khóa xa lìa phiền não là tam học: giới định huệ. Như thế, cả phiền não và xa lìa phiền não đều là tâm. Ngắn gọn, Phật Giáo là pháp tu tâm.
08 Tháng Mười 2015(Xem: 6402)
Thuộc Tăng Chi Bộ (Anguttaranikàya) của Kinh tạng Pàli, đây là một bài kinh được tụng đọc thường nhật ở các xứ Phật giáo Nam Truyền, vừa như một thoại đầu cho hành giả mà cũng vừa là bài kinh hộ niệm cho người bệnh.