IV- KINH TRÌ TỤNG
TIDASA PĀRAMĪ
1. Iti’pi so Bhagavā dāna-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā dāna-upa-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā dāna-paramattha-pāramī sampanno.
2. Iti’pi so Bhagavā sīla-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā sīla-upa-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā sīla-paramattha-pāramī sampanno.
3. Iti’pi so Bhagavā nekkhamma-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā nekkhamma-upa-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā nekkhamma-paramattha-pāramī sampanno.
4. Iti’pi so Bhagavā paññā-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā paññā-upa-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā paññā-paramattha-pāramī sampanno.
5. Iti’pi so Bhagavā viriya-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā viriya-upa-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā viriya-paramattha-pāramī sampanno.
6. Iti’pi so Bhagavā khantī-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā khantī-upa-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā khantī-paramattha-pāramī sampanno.
7. Iti’pi so Bhagavā sacca-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā sacca-upa-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā sacca-paramattha-pāramī sampanno.
8. Iti’pi so Bhagavā athiṭṭhāna-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā athiṭṭhāna-upa-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā athiṭṭhāna-paramattha-pāramī sampanno.
9. Iti’pi so Bhagavā mettā-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā mettā-upa-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā mettā-paramattha-pāramī sampanno.
10. Iti’pi so Bhagavā upekkhā-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā upekkhā-upa-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā upekkhā-paramattha-pāramī sampanno.
Iti’pi so Bhagavā dasa pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā dasa upa-pāramī sampanno
Iti’pi so Bhagavā dasa paramattha-pāramī sampanno’ti.
BA MƯƠI PHÁP BA-LA-MẬT
Chiếc đò bát-nhã sang sông
Phải hành thập độ, huân công đại nguyền:
1- Nhẹ buông tài sản, bạc tiền
Rộng tay bố thí, thiện duyên giúp đời.
2- Giữ gìn thân khẩu không rời
Trì giới nghiêm tịnh, ba thời lắng trong.
3- Xuất gia, phủi bụi trần hồng
Sống vui phạm hạnh, thong dong đạo mầu.
4- Học nghe giáo pháp cao sâu
Trí tuệ thấy rõ, khổ sầu đoạn căn.
5- Trầm tư, niệm xét chuyên chăm
Tinh tấn công hạnh, thường hằng chẳng lơi.
6- Lại thêm nhẫn nại chuyện đời
Khó khăn chịu đựng chớ rời thiện tâm.
7- Hạnh tu chân thật chớ lầm
Thẳng ngay tính nết, mười phân vẹn mười.
8- Việc chi đã quyết định rồi
Lập trường như nhất, đổi dời chẳng nên.
9- Tâm từ mát mẻ an thiền
Bao la, bác ái mọi miền sinh linh.
10- Trạm nhiên, ly xả, quân bình
Buồn vui, thương ghét... thất tình chẳng xao
Dòng xưa đã lặng ba đào
Ba mươi mật độ, trăng sao hướng về!
PAṬICCA SAMMUPPĀDA
Avijjā paccayā saṇkhārā
Saṅkhāra-paccayā viññāṇaṃ
Viññāṇa-paccayā nāma-rūpaṃ
Nāma-rūpa-paccayā sal’āyatanaṃ
Sal’āyatana-paccayā phasso
Phassa-paccayā vedanā
Vedanā-paccayā taṇhā
Taṇhā-paccayā upādānaṃ
Upādāna-paccayā bhavo
Bhava-paccayā jāti
Jāti-paccayā jarā-maranaṃ
Soka-parideva-dukkhā-domanass’upāyāsā
sambhavanti. Evam’etassa kevalassa
dukkha-kkhandhassa samudayo hoti.
Avijjāya tv’eva asesa-virāga-nirodhā
Saṅkhāra-nirodho saṅkhāra-nirodhā
Viññāṇa-nirodho viññāṇa-nirodhā.
Nāma-rūpa-nirodho nāma-rūpa-nirodhā
Sal’āyatana-nirodho sal’āyatana-nirodhā
Phassa-nirodho phassa-nirodhā
Vedanā-nirodho vedanā-nirodhā
Taṇhā-nirodho taṇhā-nirodhā
Upādāna-nirodho upādāna-nirodhā
Bhava-nirodho bhava-nirodhā
Jāti-nirodho jāti-nirodhā
Jarā-maranaṃ soka-parideva-dukkha-
domanass’upāyāsā nirujjhanti.
Evam’etassa kevalassa
dukkha-kkhandhassa nirodho hoti.
THẬP NHỊ DUYÊN KHỞI
Vô minh, bất giác làm duyên
Sinh hành tạo tác chẳng yên chút nào
Thức tâm dao động lao xao
Kiếm tìm danh sắc thai bào thọ sanh
Tháng ngày giọt máu lớn nhanh
Sáu căn đầy đủ tượng thành ấu nhi
Nghiệp, tâm nuôi lớn từng kỳ
Chào đời mở mắt, biết đi đứng rồi
Sáu trần đối tượng mớm mồi
Xúc sanh cảm thọ, biết mùi biết hương
Vui buồn, khổ lạc, ghét thương
Thế là sân dục tìm đường nổi lên
Ái hà, dòng nước triền miên
Lạc thì cố thủ, khổ liền cố xua
Đầy lòng, trăm chuyện chán, ưa
Ngàn muôn xấu, tốt chẳng vừa góp thâu
Hạt mầm ba cõi ẩn sâu
Tạo thành nghiệp hữu dẫn đầu tái sanh
Có sanh, già lão sẵn dành
Rồi tìm sự chết, mối manh có rồi
Là sầu, bi, não không thôi
Là ưu, hận, khổ luân hồi trường miên
Nếu vô minh biết đoạn triền
Chánh niệm, tỉnh giác thường xuyên giữ gìn
Đâu còn tạo tác, bíu vin
Hành diệt, thức diệt, tuệ nhìn sáng trong
Danh sắc tìm kiếm tiêu vong
Căn trần xúc đối giữa lòng nhẹ sao
Lắng nghe cảm thọ thế nào
Buồn vui, thương ghét chẳng xao động mình
Tham sân thấy rõ sự tình
Ái hà, dòng chảy phiêu linh cạn rồi
Đâu còn thủ giữ giống mồi
Đâu còn gieo hữu sáu nơi, ba đường
Không sanh, già lão chẳng vương
Đâu còn sự chết tìm đường ghé thăm
Khổ sầu từ đó biệt tăm
Bao nhiêu ưu não tí tăn chẳng còn
Thế là khổ uẩn tiêu mòn
Toàn bộ duyên khởi, khoen tròn lìa tan
Đâu còn sinh tử buộc ràng
Giác ngộ, giải thoát thênh thang cõi bờ!
DHAMMACAKKAPPAVATTANA-SUTTAṂ
UYYOJANA GĀTHĀ
Bhikkhūnaṃ pañcavaggīnaṃ, Isipatananāmake
Migadāye dhammavaraṃ, yaṃ taṃ nibbānapāpakaṃ
Sahampatināmakena, mahābrahmena yācito
Catusaccaṃ pakāsento, lokanātho adesayi
Nanditaṃ sabbavedehi, sabbasampattisādhakaṃ
Maggaphalasukhatthāya, dhammacakkaṃ bhanāma he.
KINH CHUYỂN PHÁP LUÂN
(Kệ Khai Kinh)
Do Đại Phạm Thiên
Sa-ham-pa-tí
Thỉnh cầu Đức Phật
Thuyết pháp cao thượng
Giảng Tứ Thánh Đế
Là pháp dẫn đến
Chứng ngộ Niết-bàn
Bài kinh Phật thuyết
Ở tại Vườn Nai
Cho nhóm năm vị
Ngài Kiều Trần Như
Chư thiên, Phạm thiên
Vô cùng hoan hỷ
Bài kinh vi diệu
Thành tựu lợi lạc
Chúng sanh hai cõi
Tại thế, siêu thế
Bạch chư hiền giả
Do lợi ích thù thắng
Sự chúng ngộ đạo quả
Của tất cả chúng sanh
Nay chúng tôi đọc tụng
Kinh Chuyển Pháp Luân ấy.
DHAMMACAKKAPPAVATTANA-SUTTAṂ
Evaṃ me sutaṃ:
Ekaṃ samayaṃ Bhagavā Bārāṇasiyaṃ viharati Isipatane migadāye. Tatra kho Bhagavā pañcavaggiye bhikkhū āmantesi dveme, bhikkhave, antā pabbajitena na sevitabbā. Katame dve? Yo cāyaṃ kāmesu kāmasukhallikānuyogo hīno gammo pothujjaniko anariyo anatthasaṃhito, yo cāyaṃ attakilamathānuyogo dukkho anariyo anatthasaṃhito. Ete kho, bhikkhave, ubho ante anupagamma majjhimā paṭipadā Tathāgatena abhisambuddhā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati.
Katamā ca sā, bhikkhave, majjhimā paṭipadā Tathāgatena abhisambuddhā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati? Ayameva ariyo aṭṭhaṅghiko maggo seyyathidaṃ sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammā-ājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. Ayaṃ kho sā, bhikkhave, majjhimā paṭipadā Tathāgatena abhisambuddhā cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya saṃvattati.
Idaṃ kho pana, bhikkhave, dukkhaṃ ariyasaccaṃ: jātipi dukkhā, jarāpi dukkhā, byādhipi dukkho, maraṇampi dukkhaṃ, appiyehi sampayogo dukkho, piyehi vippayogo dukkho, yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ, saṃkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā. Idaṃ kho pana, bhikkhave, dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ yāyaṃ taṇhā ponobbhavikā nandirāgasahagatā tatratatrābhinandinī. Seyyathidaṃ, kāmataṇhā, bhavataṇhā vibhavataṇhā. Idaṃ kho pana, bhikkhave, dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ, yo tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodho cāgo paṭinissaggo mutti anālayo. Idaṃ kho pana, bhikkhave, dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ, sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammā-ājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi.
Idaṃ dukkhaṃ ariyasaccan’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko adapādi. Taṃ kho pan’idaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ parinñeyyan’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. Taṃ kho pan’idaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ pariññātan’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
Idaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccan’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. Taṃ kho pan’idaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ pahātabban’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. Taṃ kho pan’idaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ pahīnan’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
Idaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccan’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. Taṃ kho pan’idaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ sacchikātabban’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. Taṃ kho pan’idaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ sacchikātan’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
Idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccan’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. Taṃ kho pan’idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ bhāvetabban’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. Taṃ kho pan’idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ bhāvitan’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñānaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
Yāvakīvañca me, bhikkhave, imesu catūsu ariyasaccesu evaṃ tiparivaṭṭaṃ dvādasākāraṃ yathābhūtaṃ ñāṇadassanaṃ na suvisuddhaṃ ahosi, neva tāv’āhaṃ, bhikkhave, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrahmaṇiyā pajāya devamanussāya “anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti” paccaññāsiṃ.
Yato ca kho me, bhikkhave, imesu catūsu ariyasaccesu evaṃ tiparivaṭṭaṃ dvādasākāraṃ yathābhūtaṃ ñāṇadassanaṃ suvisuddhaṃ ahosi, ath’āhaṃ, bhikkhave, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrahmaṇiyā pajāya sadevamanusāya “anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti” paccaññāsiṃ. Ñāṇañca pana me dassanaṃ udapādi, akuppā me vimutti, ayam’atimā jāti, n’atthidāni punabbhavo’ti. Idam’avoca Bhagavā. Attamanā pañcavaggiyā bhikkhū Bhagavato bhāsitaṃ abhinandun’ti.
Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne āyasmato Koṇḍaññassa virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi “yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamman’ti”.
Pavattite ca pana Bhagavatā dhammacakke bhummā devā saddamanussāvesuṃ “Etaṃ Bhagavatā Bārāṇasiyaṃ Isipatane migadāye anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmin’ti”. Bhummānaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā cātumahārājikā devā saddamanussāvesuṃ “Etaṃ Bhagavatā Bārāṇasiyaṃ Isipatane migadāye anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmin’ti”. Cātumahārājikānaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā Tāvatiṃsā devā saddamanussāvesuṃ “Etaṃ Bhagavatā Bārāṇasiyaṃ Isipatane migadāye anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmin’ti.”
Tāvatiṃsānaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā Yāmā devā saddamanussāvesuṃ “Etaṃ Bhagavatā Bārāṇasiyaṃ Isipatane migadāye anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmin’ti.”
Yāmānaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā Tusitā devā saddamanussāvesuṃ “Etaṃ Bhagavatā Bārāṇasiyaṃ Isipatane migadāye anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmin’ti.”
Tusitānaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā Nimmānaratī devā saddamanussāvesuṃ “Etaṃ Bhagavatā Bārāṇasiyaṃ Isipatane migadāye anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmin’ti.”
Nimmānaratīnaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā Paranimmitavasavattī devā saddamanussāvesuṃ “Etaṃ Bhagavatā Bārāṇasiyaṃ Isipatane migadāye anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmin’ti.”
Paranimmitavasavattī devānaṃ saddaṃ sutvā Brahmakāyikā devā saddamanussāvesuṃ “Etaṃ Bhagavatā Bārāṇasiyaṃ Isipatane migadāye anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmin’ti.”
Itiha tena khaṇena tena layena tena muhuttena yāva brahmalokā saddo abbhuggacchi. Ayañca dasasahassilokadhātu saṅkampi sampakampi sampavedhi. Appamāṇo ca uḷāro obhāso loke pāturahosi atikkamma devānaṃ devānubhāvanti.
Atha kho Bhagavā imaṃ udānaṃ udānesi “aññāsi vata, bho, Koṇdañño, aññāsi vata, bho, Koṇḍañño’ti”. Iti hidaṃ āyasmato Koṇḍaññassa Aññāsikoṇḍdañño tveva nāmaṃ ahosī’ti.
Atha kho āyasmā Aññāsi Koṇḍañño diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogaḷhadhammo tiṇ ṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappato aparappaccayo satthusāsane Bhagavataṃ etad’avoca “labheyy’āhaṃ bhante Bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampadan’ti”. “Ehi bhikkhū’ti” Bhagavā avoca “svākkhāto dhammo, cara brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’ti”. Sāva tassa āyasmato upasampadā ahosi.
Dhammacakkappavattanasutam niṭṭhitaṃ.
KINH CHUYỂN PHÁP LUÂN
(Chính Kinh)
Như vậy, tôi nghe
Một thời Thế Tôn
Ngự vườn Lộc Giả
Gần Ba La Nại
Lúc ấy đức Phật gọi
Nhóm ngài Kiều Trần Như
Gồm năm thầy Tỳ-khưu
Bi mẫn dạy rằng:
“Này các thầy Tỳ-khưu!
Có hai pháp thái quá
Hai pháp cực đoan
Hạnh tu thấp thỏi
Của người thiểu trí
Phàm bậc xuất gia
Chẳng nên xu hướng
Chẳng nên hành theo:
Một là lợi dưỡng
Là pháp hèn hạ
Thế gian say đắm
Pháp của phàm nhơn
Chẳng phải cao nhơn
Vô ích, vô nghĩa!
Hai là khổ hạnh
Tự hành hạ mình
Thân tâm bạc nhược
Khắc khổ đoạ đày
Nhục hình đau đớn
Vô ích, vô nghĩa!
Này các thầy Tỳ-khưu!
Pháp tu chơn chánh
Dành cho kẻ trí
Phải biết yểm ly
Hai cực đoan ấy
Hai thái quá ấy
Theo Con Đường Giữa
Gọi là Trung Đạo
Như Lai tu chứng
Tăng tiến, viên mãn
Pháp sanh tuệ nhãn
Thấy rõ thực tướng
Phân minh, an tịnh
Thành tựu trí tuệ
Vô lậu, giải thoát
Diệt tận vô minh
Chấm dứt đau khổ.
Này các thầy Tỳ-khưu!
Pháp tu chơn chánh
Dành cho kẻ trí
Là pháp Trung Đạo
Lộ trình Bát Chánh
Tám nẻo cao thượng
Như Lai tu chứng
Tăng tiến, viên mãn
Pháp sanh tuệ nhãn
Thấy rõ thực tướng
Phân minh, an tịnh
Thành tựu trí tuệ
Vô lậu, giải thoát
Diệt tận vô minh
Chấm dứt đau khổ.
Này các thầy Tỳ-khưu!
Sanh, lão, bệnh, tử: Khổ
Cầu bất đắc: Khổ
Ái biệt ly: Khổ
Oán tăng hội: Khổ
Chấp thủ ngũ uẩn: Khổ
Chúng gồm tám khổ
Hiện hữu thế gian
Chi phối chúng sanh
Ba cõi, sáu đường
Thành vô lượng khổ
Gọi là Khổ Đế.
Này các thầy Tỳ-khưu!
Cái gì nguyên nhân
Làm nên Khổ Đế?
Như Lai thấy rõ
Như Lai biết rõ
Bởi do ái dục
Tạo kiếp sống mới
Đeo níu cảnh giới
Tham muốn, khát khao
Tham muốn cõi Dục
Tham muốn cõi Sắc
Tham muốn Vô sắc
Gọi là Tập Đế.
Này các thầy Tỳ-khưu!
Không còn chấp thủ
Đoạn lìa ái dục
Diệt tận các khổ
Chấm dứt Tập Đế
Đưa đến an tịnh
Diệt tận vô minh
Thành tựu Niết-bàn
Gọi là Diệt Đế.
Này các thầy Tỳ-khưu!
Lộ trình Diệt Đế
Lộ trình Vô sanh
Lộ trình Giải thoát
Lộ trình Trung Đạo
Như Lai thấy rõ
Như Lai biết rõ
Là Bát Chánh Đạo
Tám nẻo cao thượng:
Chánh Kiến, Chánh Tư Duy
Chánh Ngữ, Chánh Nghiệp
Chánh Mạng, Chánh Tinh Tấn
Chánh Niệm, Chánh Định
Gọi là Đạo Đế.
Này các thầy Tỳ-khưu!
Rốt ráo Đạo Đế
Viên mãn Đạo Đế
Như Lai tu chứng
Như Lai đại ngộ
Tuệ nhãn phát sanh
Tuệ biết không sai lầm phát sanh
Tuệ đoạn tuyệt hoài nghi phát sanh
Đưa đến phân minh
Đem lại an tịnh
Thành tựu trí tuệ
Vô lậu giải thoát
Diệt tận vô minh
Chấm dứt đau khổ
Như Lai tuyên bố
Pháp chưa được nghe
Pháp chưa từng thấy
Là Khổ, Tập, Diệt, Đạo
Là Tứ Thánh Diệu Đế.
Nầy các thầy Tỳ-khưu!
Như Lai đã từng
Thấy rõ Khổ Đế
Dập tắt Tập Đế
Thành tựu Diệt Đế
Viên mãn Đạo Đế
Như Lai tu chứng
Như Lai đại ngộ
Tuệ nhãn phát sanh
Tuệ biết không sai lầm phát sanh
Tuệ đoạn tuyệt hoài nghi phát sanh
Đưa đến phân minh
Đem lại an tịnh
Thành tựu trí tuệ
Vô lậu giải thoát
Diệt tận vô minh
Chấm dứt đau khổ
Vô thượng an ổn
Cứu cánh Niết-bàn.
Này các thầy Tỳ-khưu!
Giữa chúng chư thiên
Ma quân, Phạm vương
Sa-môn, Bà-la-môn
Nhất thiết chúng sanh
Chẳng ai thấy biết
Minh bạch, thông suốt
Nguyên nhân đau khổ
Con đường thoát khổ
Bằng đức Như Lai
Như Lai được gọi
Vô Thượng Chánh Đẳng
Chánh Giác, Biến Tri.
Này các thầy Tỳ-khưu!
“Rốt ráo Đạo Đế
Viên mãn Đạo Đế
Như Lai tu chứng
Như Lai đại ngộ
Tuệ nhãn phát sanh
Tuệ biết không sai lầm phát sanh
Tuệ đoạn tuyệt hoài nghi phát sanh
Đưa đến phân minh
Đem lại an tịnh
Thành tựu trí tuệ
Vô lậu giải thoát
Diệt tận vô minh
Chấm dứt đau khổ
Vô thượng an ổn
Cứu cánh Niết-bàn
Chẳng còn lay động
Chẳng còn biến đổi
Sự sanh đã tận
Phạm hạnh đã thành
Những gì nên làm
Như Lai đã làm
Kiếp này kiếp chót
Chẳng còn tái sanh
Luân hồi ba cõi”.
Thế Tôn thuyết giảng
Chuyển Pháp Luân kinh
Năm thầy Tỳ-khưu
Hoan hỷ tín thọ
Trong khi Phật dạy
Kinh Vô Thượng này
Thầy Kiều Trần Như
Đắc được pháp nhãn
Chứng đạo Tu-đà-huờn
Ngài biết rõ rằng
Cái gì duyên sanh
Ấy do duyên diệt.
Thế Tôn thuyết giảng
Chuyển Pháp Luân kinh
Tất cả chư thiên
Ngự trên địa cầu
Đồng tâm ca ngợi
Hoan hỷ tán thán
Bánh xe Pháp này
Bánh xe Vô Thượng
Tất cả chư thiên
Ma quân, Phạm vương
Sa-môn, Bà-la-môn
Nhất thiết chúng sanh
Đều không giảng được
Duy chỉ Như Lai
Vô Thượng Chánh Đẳng
Chánh Giác, Biến Tri
Ngài đã giảng giải
Minh bạch, thông suốt
Tại vườn Lộc Giả
Gần Ba-la-nại.
Thế Tôn thuyết giảng
Chuyển Pháp Luân kinh
Tứ Đại Thiên Vương
Được nghe, được biết
Chư thiên địa cầu
Ca ngợi, tán thán
Nhất loạt đồng tâm
Hưởng ứng ca ngợi
Hoan hỷ tán thán
Rồi cả mười phương
Chư thiên Dạ-ma
Đao-lợi, Đâu-suất
Cùng Hóa Lạc Thiên
Tha Hóa Tự Tại
Nhất loạt đồng tâm
Hưởng ứng ca ngợi
Hoan hỷ tán thán.
Vọng đến Sắc giới
Phạm thiên nghe được
Nhất loạt đồng tâm
Hưởng ứng ca ngợi
Hoan hỷ tán thán.
Bánh xe Pháp này
Bánh xe Vô Thượng
Tất cả chư thiên
Ma quân, Phạm vương
Sa-môn, Bà-la-môn
Nhất thiết chúng sanh
Đều không giảng được
Duy chỉ Như Lai
Vô Thượng Chánh Đẳng
Chánh Giác, Biến Tri
Ngài đã giảng giải
Minh bạch, thông suốt
Tại vườn Lộc Giả.
Thế Tôn thuyết giảng
Chuyển Pháp Luân kinh
Chỉ trong nháy mắt
Mười ngàn thế giới
Thảy đều rung động
Mười phương, ba cõi
Chiếu diệu hào quang
Vô cùng, vô tận
Lúc ấy đức Phật
Đấng Đại Pháp Vương
Vô Thượng Chánh Đẳng
Chánh Giác, Biến Tri
Ngự trên bồ-đoàn
Bảo tọa liên hoa
Trung tâm địa cầu
Cất tiếng nói rằng:
Thầy Kiều Trần Như
Là vị Thích Tử
Con của Như Lai
Sống trong Chánh Pháp
Trong dòng giải thoát
Cứu cánh Niết-bàn
Sự sanh đã tận
Phạm hạnh đã thành
Những gì nên làm
Vị ấy đã làm
Kiếp này kiếp chót
Chẳng còn tái sanh
Luân hồi ba cõi.”
ANATTALAKKHAṆASUTTAṂ
UYYOJANA GĀTHĀ
Dhammacakkhaṃ pavattetvā, āsāḷhiyaṃ hi puṇṇame.
Nagare Bārāṇasiyaṃ, Isipatanavhaye vane.
Pāpetvā’diphalaṃ nesaṃ, anukkamena desayi.
Yaṃ taṃ pakkhassa pañcamyaṃ vimuttatthaṃ bhaṇāma he.
KINH VÔ NGÃ TƯỚNG
(Kệ Khai Kinh)
Sau khi Chuyển Pháp Luân
Vào ngày rằm tháng sáu
Tại I-si-pa-ta-na
Gần Ba-la-nại,
Nhóm năm vị Tỳ-khưu
Đã tuần tự chứng đắc
Quả vị Nhập lưu,
Bài kinh này Phật thuyết
Nhằm ngày thứ năm
Của tuần trăng xuống
Vì mục đích giác ngộ
Này quý vị thiện trí
Nay chúng tôi tụng đọc kinh ấy.
ANATTALAKKHAṆASUTTAṂ
Evaṃ me sutaṃ:
Ekaṃ samayaṃ Bhagavā Bārāṇasiyaṃ viharati Isipatane Migadāye. Tatra kho Bhagavā pañcavaggiye bhikkhū āmantesi “Bhikkhavo” ti. “Bhadante” ti te bhikkhū Bhagavato paccassosuṃ, Bhagavā etad’avoca.
Rūpaṃ, bhikkhave, anattā. Rūpañca hidaṃ, bhikkhave, attā abhivissa, nadiyaṃ rūpaṃ abādhāya saṃvatteyya, labbhetha ca rūpe - evaṃ me rūpaṃ hotu, evaṃ me rūpaṃ mā ahosī’ti. Yasmā ca kho, bhikkhave, rūpaṃ anattā, tasmā rūpaṃ ābādhāya saṃvattati, na ca labhati rūpe - “Evaṃ me rūpaṃ hontu, evaṃ me rūpaṃ mā ahosī’ti.”
Vedanā anattā. Vedanā ca hidaṃ, bhikkhave, attā abhivissa, nadiyaṃ vedanā abādhāya saṃvatteyya, labbhetha ca vedanāya - “Evaṃ me vedanā hotu, evaṃ me vedanā mā ahosī’ti”. Yasmā ca kho, bhikkhave, vedanā anattā, tasmā vedanā ābādhāya saṃvattati, na ca labhati vedanāya - “evaṃ me vedanā hontu, evaṃ me vedanā mā ahosī’ti.”
Saññā anattā. Saññā ca hidaṃ, bhikkhave, attā abhivissa, nadiyaṃ saññā abādhāya saṃvatteyya, labbhetha ca saññāya - “Evaṃ me saññā hotu, evaṃ me saññā mā ahosī’ti”. Yasmā ca kho, bhikkhave, saññā anattā, tasmā saññā ābādhāya saṃvattati, na ca labhati saññāya - “Evaṃ me saññā hontu, evaṃ me saññā mā ahosī’ti.”
Saṅkhārā anattā. Saṅkhārā ca hidaṃ, bhikkhave, attā abhivissa, nadiyaṃ saṅkhārā abādhāya saṃvatteyya, labbhetha ca saṅkhāresu - “Evaṃ me saṅkhārā hotu, evaṃ me saṅkhārā mā ahesun’ti”. Yasmā ca kho, bhikkhave, saṅkhārā anattā, tasmā saṅkhārā ābādhāya saṃvattati, na ca labhati saṅkhāresu - “evaṃ me saṅkhārā hontu, evaṃ me saṅkhārā mā ahesun’ti.”
Viññānaṃ anattā. Viññānaṃ ca hidaṃ, bhikkhave, attā abhivissa, nadiyaṃ viññānaṃ abādhāya saṃvatteyya, labbhetha ca viññāne - “Evaṃ me viññānaṃ hotu, evaṃ me viññānaṃ mā ahosī’ti”. Yasmā ca kho, bhikkhave, viññānaṃ anattā, tasmā viññānaṃ ābādhāya saṃvattati, na ca labhati viññāne - “Evaṃ me viññānaṃ hotu - evaṃ me viññānaṃ mā ahosī’ti.”
Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’ti? Aniccaṃ Bhante. Yaṃ pan’nāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’ti? Dukkhaṃ Bhante. Yaṃ pan’āniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ “Etaṃ mama, eso’ham’asmi, eso me attā’ti? No he’taṃ Bhante.”
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vā’ti? Aniccaṃ Bhante. Yaṃ pan’nāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’ti? Dukkhaṃ Bhante. Yaṃ pan’āniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ “Etaṃ mama, eso’ham’asmi, eso me attā’ti? No he’taṃ Bhante.”
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vā’ti? Aniccaṃ Bhante. Yaṃ pan’nāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’ti? Dukkhaṃ Bhante. Yaṃ pan’āniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ “Etaṃ mama, eso’ham’asmi, eso me attā’ti? No he’taṃ Bhante.”
Saṅkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vā’ti? Aniccaṃ Bhante. Yaṃ pan’nāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’ti? Dukkhaṃ Bhante. Yaṃ pan’āniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ “Etaṃ mama, eso’ham’asmi, eso me attā’ti? No he’taṃ Bhante.”
Viññānaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’ti? Aniccaṃ Bhante. Yaṃ pan’nāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’ti? Dukkhaṃ Bhante. Yaṃ pan’āniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ “Etaṃ mama, eso’ham’asmi, eso me attā’ti? No he’taṃ Bhante.”
Tasmātiha, bhikkhave, yaṃ kiñci rūpaṃ atītā’nāgata-paccuppannaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vā hīnaṃ vā paṇītaṃ vā, yaṃ dūre santike vā, sabbaṃ rūpaṃ “n’etaṃ mama, n’eso’ham’asmi, na m’eso attā’ti” evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ.
Yā kāci vedanā atītā’nāgata-paccuppannā ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikā vā sukhumā vā hīnā vā paṇītā vā, yā dūre santike vā, sabbā vedanā “n’etaṃ mama, n’eso’ham’asmi, na m’eso attā’ti” evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ.
Yā kāci saññā atītā’nāgata-paccuppannā ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikā vā sukhumā vā hīnā vā paṇītā vā, yā dūre santike vā, sabbā saññā “n’etaṃ mama, n’eso’ham’asmi, na m’eso attā’ti” evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ.
Ye keci saṅkhārā atītā’nāgata-paccuppannā ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikā vā sukhumā vā hīnā vā paṇītā vā, ye dūre santike vā, sabbe saṅkhārā “n’etaṃ mama, n’eso’ham’asmi, na m’eso attā’ti” evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ.
Yaṃ kiñci viññānaṃ atītā’nāgata-paccuppannā ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikā vā sukhumā vā hīnā vā paṇītā vā, yā dūre santike vā, sabbā vedanā “n’etaṃ mama, n’eso’ham’asmi, na m’eso attā’ti” evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ.
Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā Ariyasāvako rūpasmimpi nibbindati, vedanāyapi nibbindati, saññāyapi nibbindati, saṅkhāresupi nibbindati, viññāṇasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati, virāgā vimuccati. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñānaṃ hoti. Khīṇā jāti. Vusitaṃ brahmacariyaṃ. Kataṃ karaṇīyaṃ. Nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’ti.
Idamavoca Bhagavā. Attamanā pañcavaggiyā bhikkhū Bhagavato bhāsitaṃ abhinandun’ti.
Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne pañcavaggiyānaṃ bhikkhūnaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsū’ti.
Anattalakkhaṇasuttaṃ niṭṭhitaṃ.
KINH VÔ NGÃ TƯỚNG
(Chính Kinh)
Như vậy, tôi nghe
Một thời Thế Tôn
Ngự vườn Lộc Giả
Gần Ba-la-nại
Lúc ấy, Đức Phật dạy
Nhóm ngài Kiều Trần Như
Về Kinh Vô Ngã Tướng.
“Này các thầy Tỳ-khưu!
Phải thấy như thực rằng
Sắc uẩn là vô ngã
Không phải là của ta
Chẳng do ta sở hữu
Nếu sắc uẩn chẳng phải ta
Chẳng do ta làm chủ
Uẩn ấy hằng đau khổ
Vì người đời không thể
Bảo sắc uẩn thế này
Cầu sắc uẩn thế kia
Tùy theo ý thích người
Tùy theo người ước nguyện”.
“Này các thầy Tỳ-khưu!
Không chỉ có sắc uẩn
Mà thọ, tưởng, hành, thức
Năm uẩn tạo hành nghiệp
Của tất cả chúng sanh
Các uẩn ấy là vô ngã
Không phải là của ta
Chẳng do ta sở hữu
Nếu các uẩn chẳng phải ta
Chẳng do ta làm chủ
Các uẩn ấy hằng đau khổ
Vì người đời không thể
Bảo các uẩn thế này
Cầu các uẩn thế kia
Tùy theo ý thích người
Tùy theo người ước nguyện”.
Lại nữa,
Này các thầy Tỳ-khưu!
Sắc uẩn là vô thường
Pháp nào vô thường
Pháp ấy đau khổ
Sắc uẩn là vô thường
Biến hoại, đổi khác
Theo lẽ thông thường
Nên chẳng thế nào
Sắc uẩn là ta
Tự ngã của ta.
Này các thầy Tỳ-khưu!
Không chỉ sắc uẩn
Mà thọ, tưởng, hành, thức
Cũng thấy như thực
Chúng là vô thường
Biến hoại, đổi khác
Theo lẽ thông thường
Nên chẳng thế nào
Ngũ uẩn là ta
Tự ngã của ta.
Này các thầy Tỳ-khưu!
Tất cả sắc uẩn
Quá khứ, hiện tại
Cho đến vị lai
Bên trong, bên ngoài
Thô thiển, vi tế
Thù thắng, hạ liệt
Dẫu gần, dẫu xa
Phải thấy như thực
Uẩn là uẩn thôi
Trực nhận chân lý
Thấy bằng chánh trí
Thực tướng như vầy
Sắc uẩn vô ngã
Không phải là ta
Tự ngã của ta.
Này các thầy Tỳ-khưu!
Không chỉ tất cả sắc uẩn
Mà thọ, tưởng, hành, thức uẩn
Quá khứ, hiện tại
Cho đến vị lai
Bên trong, bên ngoài
Thô thiển, vi tế
Thù thắng, hạ liệt
Dẫu gần, dẫu xa
Phải thấy như thực
Uẩn là uẩn thôi
Trực nhận chân lý
Thấy bằng chánh trí
Thực tướng như vầy
Ngũ uẩn vô ngã
Không phải là ta
Tự ngã của ta.
Này các thầy Tỳ-khưu!
Các bậc Thanh Văn
Được nghe và thấy
Như thực thế rồi
Sanh tâm nhàm chán
Sanh tâm yểm ly
Đối với sắc uẩn
Với thọ, tưởng, hành, thức uẩn
Bời do nhàm chán
Bởi nhờ yểm ly
Vị ấy ly tham
Tâm được giải thoát
Khi tâm giải thoát
Vị ấy chứng đắc
Thắng tuệ vô ngại
Thắng tuệ giải thoát
Vị ấy biết rằng
Sự sanh đã tận
Phạm hạnh đã thành
Những gì nên làm
Vị ấy đã làm
Không còn đau khổ
Chẳng còn tái sanh
Luân hồi vô định”.
Thế Tôn bi mẫn
Thuyết giảng như vậy
Năm thầy Tỳ-khưu
Hoan hỷ tín thọ
Tâm được giải thoát
Vi tế phiền não
Không còn chấp thủ
Vô thượng an ổn
Khỏi các khổ ách.
Chư thiên, loài người
Thảy đều quy ngưỡng
Nhất tâm phụng trì
Vô Ngã Tướng kinh
Lợi lạc hữu tình
Sáu đường, ba cõi.