VI- KỆ XƯNG TÁN (Các kỳ Đại Lễ, tiểu sử Phật, báo ân Cha Mẹ, thỉnh Pháp sư, chiêm bái Xá-lợi)

VI- KỆ XƯNG TÁN
(Các kỳ Đại Lễ, tiểu sử Phật, báo ân Cha Mẹ, thỉnh Pháp sư, chiêm bái Xá-lợi)

KỆ XƯNG TÁN

ĐẠI LỄ RẰM THÁNG GIÊNG

(Đại hội Thánh Tăng, tuyên thuyết

giới căn bản, Phật hứa Ma vương)

Rằm tháng giêng, trăng tròn âm lịch

Tiết Nguyên Tiêu, sử tích còn ghi

Hào quang nhuộm ánh từ bi

Thánh Tăng đại hội vô nghì nhân duyên.

Ngày đại lễ, thành viên cụ túc

Ngàn hai trăm năm chục Tỳ-khưu

Các ngài thoát khỏi bộc lưu

Vô thượng an ổn, phiền ưu chẳng còn.

Đang hoằng hoá dặm mòn Trung Ấn

Chẳng hẹn nhau, cảm ứng nhất tề

Trúc Lâm tịnh xá quay về

Đảnh lễ chân Phật, đề huề bốn bên.

Phật mỉm nụ hoa sen bất tuyệt

Vì đại bi, tuyên thuyết giới phần

Phép tu nhập Thánh, siêu phàm

Biệt biệt giải thoát cho hàng xuất gia.

Đời vị lai, ta bà ác trược

Thánh luật này mãi được truyền lưu

Chúng sanh giải tội khổ sầu

Trời, người mô phạm ngõ hầu an khương.

Tại Thánh địa, Ma vương cầu Phật

Nguyện xin Ngài hứa nhập Niết-bàn

Bốn lăm năm chốn đạo tràng

Thế Tôn hoá độ vô vàn thiên nhân.

Bậc xuất gia đa phần vô lậu

Hàng tại gia hiểu thấu tuệ tri

Tử sanh lão bệnh vô kỳ

Xả thân tứ đại an vi vĩnh hằng.

Ba tháng sau, tại rừng Song Thọ

Đức Như Lai nhập độ Niết-bàn

Cỗ xe già cỗi rã tan

Tám mươi tuổi thọ duyên trần cáo chung.

Pháp Bất tử hiện cùng Bất diệt

Đức A-nan khôn xiết thở than

Nếu ngài thưa thỉnh ba lần

Phật còn trụ thế, Pháp Luân diệu toàn.

Rằm tháng giêng, sử vàng bối diệp

Trầm hoa hương thanh khiết cúng dường

Từ đây thánh hạnh noi gương

Giới điều, phước huệ hằng thường tấn tu.

Mau giải thoát ngục tù điên đảo

Tham sân si, phiền não tiền khiên

Ngưỡng cầu Phật, Thánh vô biên

Hộ trì đệ tử, phúc duyên trọn lành.

KỆ XƯNG TÁN

ĐẠI LỄ TAM HỢP

(Phật Tổ Đản Sanh, Thành Đạo, Niết-bàn)

Đệ tử chúng con mừng Khánh Đản

Mừng Niết-bàn, Thành Đạo ánh từ minh

Khắp năm châu nghi ngút quyện hương trầm

Trọn bốn chúng vui niệm tịnh lạc.

Kính lạy Phật-đà-da Diệu Giác

Đạt-ma-da: Luật, Luận, chư Kinh

Tăng-già-da vị đạo quên mình

Bởi bi độ, hữu tình cứu độ.

Chúng con lỡ phước lành chưa đủ

Trí khôn toàn nên mãi trầm luân

Vòng tử sanh sáu nẻo xoay vần

Bốn đường dữ, vào ra thống khổ.

Nhớ Phật xưa, nguyện thành mật độ

Đẩu-suất-đà giáng hạ trần gian

Ca-tỳ-la nhạc trỗi cung vàng

Trung Ấn Độ mây ngời năm sắc.

Vì chúng sanh nương tâm gá vật

Nguyện cao dày: Thích tử thọ sanh

Đức Ma-gia mộng ứng điềm lành

Thấy voi trắng sáu ngà đẹp đẽ.

Rạng núi ngọc, sáu màu diễm lệ

Tỏa hương trời ngào ngạt thinh không

Hoa Vô Ưu vạn thuở xuất trần

Ưu Đàm hiện, ngàn năm thắm mãi.

Ba hai tướng quang minh tuyệt đại

Tám mươi vẻ ngời ánh tinh vân

Tướng trang nghiêm cao cả bội phần

Tướng kết nụ tám muôn phước huệ.

Từ thai bào không rây huyết uế

Bảy bước đi, nở bảy sen vàng

Từ dung nghi, cốt cách phi phàm

Chỉ thượng, hạ cáo tuyên trời đất:

“Chỗ nương tựa nơi Ta là thật,

Giác ngộ nầy vô thượng Thánh Linh”

Thương chúng sanh lặn hụp mê tình

Mãi xuôi ngược, khổ cầu giả vọng.

Hai chín tuổi cung vàng quyết tránh

Bỏ thê nhi, tìm lối xuất gia

Sáu năm tu khổ hạnh rừng già

Hiểu Trung Đạo, Ni Liên thiền tọa.

Sớm hôm kia, hoát nhiên chứng quả

Đắc Tam Minh thấu suốt Đạo Mầu

Hàng thiên ma lớp lớp quy chầu

Khắp ba cõi địa cầu rúng động.

Rừng Lộc Giả, Pháp Luân chuyển bánh

Độ năm thầy Thích Tử đầu tiên

Bốn lăm năm hoằng hoá bảy miền

Cứu ức triệu sinh linh đồ thán.

Đạo vô biên từ đây chiếu rạng

Khắp trời, người nô nức hân hoan

Suối Từ Bi, thánh thuỷ chảy tràn

Cam Lồ thủy giúp đời đại hạn.

Tám mươi tuổi, duyên trần viên mãn

Rừng Sa-la Phật nhập Niết-bàn

Lòng Cha Lành khuyến dạy chư Tăng:

Hữu vi pháp vô thường, biến diệt.

Khá tinh cần đến nơi giải thoát

Từ muôn sau, Kinh Luật là Thầy

Lời ngọc vàng, vạn thuở còn đây

Ba Tạng Báu: Suối nguồn Nguyên thuỷ.

Lạy Như Lai, đuốc ngời chánh tuệ

Vượt không thời, chiếu tỏ trần gian

Đệ tử hôm nay dưới bóng sen vàng

Dâng lễ vật nhân ngày Tam Hợp.

Mừng Khánh Đản, Niết-bàn, Thành Đạo

Hương hoa đăng, bến giác tìm về

Bỏ ái hà, sinh tử tình mê

Nguyền xả đoạn trăm điều trói buộc.

Duyên Phật đạo, thân người khó được

Sám nguyện lòng thức tỉnh, kiên trì

Gắng trong lành ngũ giới, tam quy

Chăm bố thí, tham thiền, niệm Phật.

Sống thập thiện, hành Ba-la-mật

Theo gót người, Kinh Luật Chí Tôn

Thánh, Hiền Tăng tam thế soi đường

Chúng đệ tử viên thành Đạo Quả.

Lạy Phật Tổ đức dày cao cả

Rải từ bi gia hộ chúng con

Phước huệ tu, tín trí châu toàn

Trước nghịch cảnh, tâm không lay chuyển

Nam Mô Phật, Pháp, Tăng chứng nguyện (3 lần).

KỆ TIỂU SỬ PHẬT

Kính lạy Phật: Toàn Tri Diệu Giác

Đấng trượng phu giải thoát trong đời

Đoạn căn sinh tử luân hồi

Bậc thầy vô thượng trời, người nhờ nương.

Kính lạy Pháp: Dược Vương Tôn Bảo

Bệnh trầm kha, phiền não chúng sanh

Lương phương diệt tận vô minh

Ba tòa tạng báu, uy linh hằng thường.

Kính lạy Tăng: Người đương Chí Cả

Bậc thừa hành giáo hoá nhân quần

Một lòng xả phú cầu bần

Xả thân cầu đạo, giới tâm trọn lành.

Ưu-đàm hoa thiện sanh một thuở

Vạn năm sau còn tỏa linh hương

Công đức kết tụ kim cương

Trải vô lượng kiếp tìm đường cứu sinh.

Ba-la-mật nở tình Bồ-tát

Quyết đạt thành Diệu Giác Biến Tri

Niêm hương thù thắng trí bi

Cam lồ thánh thuỷ cứu nguy cõi đời.

Kiếp áp chót: Cung trời Đâu-suất

Rọi nhãn thông nhìn khắp thế gian

Thấy Trung Ấn Độ huy hoàng

Ca-tỳ-la-vệ phúc vàng duyên bay.

Hoa mạn-đà tung mây khoe sắc

Chim tần-già dìu dặt ca thanh

Ngài từ thiên giới giáng sanh

Vào lòng Phật Mẫu viên thành nguyện xưa.

Đức Ma-gia vốn vừa hiếm muộn

Lại ngày đêm mong muốn quý nhi

Miếu cao, đền thấp quản gì

Dốc lòng cầu nguyện, lắm khi mỏi mòn.

Chợt hôm kia, cung son hiển mộng

Khắp hoàng môn hương lộng ngát ngào

Mây lành năm sắc xôn xao

Đại linh bạch tượng bước vào thánh thai.

Điện cửu trùng, rèm ngai thấp thoáng

Quan Khâm Thiên đoán mộng được vời

Hoàng nam rồi sẽ ra đời

Anh khôi, tú lệ con trời dám đương!

Biết điềm lành Phạn vương hoan hỷ

Đức Ma-gia trăm vị kiêng khem

Giới điều, nết hạnh nhu hiền

Đêm ngày thanh tịnh, đợi duyên mãn bồn.

Vườn Tỳ-ni, tâm hồn thư thới

Dạo gót mây, tay với đàm hoa

Tinh linh trời đất hiện ra

Ngôi sao vô tỷ: Sĩ Đạt Ta giáng phàm.

Tứ Thiên Vương quan tâm hầu hạ

Đại Long Vương phún nhả mưa sương

Chư tiên hoa rắc cúng dường

Ba cõi rúng động, thanh dương chói lòa.

Bảy bước đi, liên tòa kết nụ

Chỉ đất trời thượng, hạ tuyên ngôn:

“Như Lai Vô Thượng Chí Tôn,

Kiếp này kiếp chót, vĩnh tồn vô sanh!”

A-tư-đà non xanh tu ẩn

Bỗng thấy lòng xao niệm lạ thường

Trong mây phảng phất thiên hương

Hoan ca trong gió, nhạc vương bồ-đoàn.

Chuyện lạ lùng, xả thiền đứng dậy

Phóng thần thông, thấy việc phi phàm

Gậy tre, áo cỏ băng ngàn

Xin gặp Thánh Ấu, long nhan bái mừng.

Trước quý thể, nghiêng lưng phủ phục

Chợt hoàng nhi bỏ gót lên đầu

Đại tiên biết chuyện cơ mầu

Khóc, cười ba tiếng hầu tâu sự tình:

“Khóc là khóc thương mình bạc phận

Chẳng được nghe giáo huấn của Ngài

Trẻ mai sau: Phật Như Lai

Tôn Sư Vô Thượng, bốn loài hàm ân.

Cười là cười duyên phần sanh chúng

Triệu năm kia, nào chẳng có hai

Muôn loài thoát khổ, được vui

Tao ngộ Chánh Pháp - trời, người hân hoan!

Đức Ma-gia viên toàn phước báu

Bảy ngày sau Đâu-suất hóa sanh

Giờ đây, nụ điểm đầu cành

Chẳng vun diệu dược, viên thành thắng hoa!”

Đoán như thần, Ma-gia tạ thế

Tịnh Phạn Vương lo nghĩ quên ăn

Trẻ không kế tục ngai vàng

Xuất gia thành Phật, vinh quang được gì?

Tuổi vừa lớn, dung nghi sáng chói

Mọi vinh hoa, phú quý bày ra

Nằm ngồi lầu ngọc, sàng ngà

Đến đi nhung gấm, kiệu xa sẵn dành.

Vườn Ngự Uyển, sắc lành tú mậu

Màu cung môn, tinh đẩu quang minh

Cung nga, thể nữ diễm tình

Vũ ca dìu dặt, cung nghinh tứ bề.

Lầu tránh nóng, tuyết lê nở rộ

Đình thanh lương, trăng gió dạt dào

Sơn hào, hải vị ngát ngào

Lầu son, gác tía: Thiên lao giữ gìn!

Mười sáu tuổi, kén tìm mỹ nữ

Nàng Gia-du hàm tiếu vừa hương

Mi xanh phơi phới cung đường

Còn giăng tơ đỏ, mà vương cánh thần.

Từ nết hạnh, tánh tâm vô lượng

Đến tài hoa, thiên hướng khôn nghì

Nói năng văn vẻ, khiêm uy

Học hành, tư cách khác gì phượng long.

Vui cung cấm thong dong ngày tháng

Tuổi thanh xuân trong sáng hồn nhiên

Bốn mùa nhạc trỗi tiên thiên

Ngày đêm hoan lạc, vô phiền, vô ưu.

Bình minh nọ, chợt tâu vương phụ

Ra hoàng môn ngự giá dạo chơi

Vua cha lòng dẫu y lời

Lệnh cho già, bệnh kíp thời tránh xa.

Chốn đô thành, trầm hoa bái vọng

Khắp đế kinh lồng lộng nhạc trời

Nam thanh, nữ tú vui cười

Cửa nhà quang đãng, người người lạc hoan.

Lòng Thái Tử rộn ràng sung sướng

Cảnh thanh bình ví tưởng thiên cung

Mỉm cười, xa giá thong dong

Hạnh phúc quốc độ, dám mong thế này?

Chợt cụ già răng lay, tóc bạc

Chân run run, ngơ ngác bên đường

Lưng còng, má hóp trơ xương

Thân hình tiều tụy, mà thương não lòng.

Hôm sau nữa, cửa Đông bỏ lại

Ghé cửa Nam, gặp phải bệnh nhân

Phong cùi, lở loét thương tâm

Tanh hôi, ruồi nhặng trên thân bám đầy.

Lòng ngao ngán, cửa Tây xa giá

Gặp tử thi xác rã, thịt tan

Bọ dòi nhung nhúc mủ vàng

Ác cầm cắn xé kêu vang thảm sầu.

Thấy khổ cảnh, nghiêng đầu gạt lệ

Gẫm nhân hoàn chịu lẽ tử sinh

Ốm đau, già chết bên mình

Chẳng ai thoát khỏi khổ hình thường nhiên.

Bước hồi cung, nặng triền ách phược

Đời thế ư? Hạnh phúc giả thôi!

Bánh xe sinh tử quay hoài

Mù tăm vô định, cõi người nào an?

Ra cửa Bắc, lòng đang chán nản

Gặp Sa-môn thanh thản, thoát trần

Trang nghiêm y bát đến gần

Tươi vui nét mặt, nhàn vân gót hài.

Xe dừng lại, chấp tay tham vấn

Hỏi căn nguyên ăn vận khác thường

Lý do độc bộ du phương?

Bánh cơm bố thí bên đường là sao?

Thầy khất sĩ khẽ chào khiêm tốn

Nhìn vương tôn nhu thuận đáp rằng:

Xả ly: Giới hạnh bần tăng

Cơm mười phương góp, tín tâm mọi nhà.

Lẽ sống, chết, bệnh, già chi phối

Sá chi mồi danh lợi thế gian

Xuất gia tìm ánh đạo vàng

Con đường bất tử, Niết-bàn vô sanh.

Như hết bệnh, mắt lành được sáng

Lòng Đạt Đa quang rạng như gương

Bấy lâu ngủ giấc mộng trường

Tu là giải thoát: Đế Vương chẳng màng!

Hai chín tuổi, cung vàng bỏ lại

Dứt thê nhi luyến ái bên lòng

Đêm cùng Sa Nặc ruổi rong

Vó câu Kiền Trắc vượt dòng Ni Liên.

Cởi cẩm bào, vương quyền sang cả

Lia gươm thiêng đoạn xả tóc trần

Tóc, gươm gói lại ân cần

Nhờ người tín bộc tâu trần Phụ Vương.

Giữa rừng già tuyết sương đằng đẵng

Ăn trái chua, củ đắng qua ngày

Đôi khi đọt lá, rễ cây

Xương sườn dính bụng, mặt mày xanh xao.

Bỏ rừng thấp, rừng cao quyết chí

Vấn chân sư, ẩn sĩ đã nhiều

Con đường giác ngộ cao siêu

Vẫn đang mù mịt, cô liêu bạt ngàn.

Rừng khổ hạnh, sáu năm chết dở

Đã nhịn ăn, nhịn thở xem sao

Lùng bùng tai óc máu trào

Hôm kia ngất lịm khác nào thây khô.

Được sống lại may nhờ bát sữa

Lên non linh, tín nữ dâng Thần

Lắng nghe sinh lực hồi phần

Cảm nghe minh mẫn tinh thần xiết bao!

Đàn Đế Thích ngàn cao lay tỉnh

Xé mây xanh, tuyệt đỉnh vang ngân

Chợt đâu một phiếm tơ trầm

Chợt đâu cao vút, đứt tung giữa vời.

Thiên tôn chủ ngỏ lời nhắc nhở

Đời tu hành giống tợ đàn kia

Lên căng dây sẽ đứt lìa

Quá thấp vô dụng, chằng vừa âm giai.

Hai cực đoan kéo dài lầm lạc

Chút mê si, thiện pháp tiêu vong

Đắm say lợi dưỡng giấc nồng

Cực hình khổ hạnh, thuyền không bến bờ.

Gẫm đến đây, đèn mờ thoắt sáng

Nhìn trời cao quang đãng lạ thường

Từ nay Trung Đạo là đường

Định tâm thiền tuệ: Vầng dương giữa lòng!

Bát khất thực, thả sông trôi ngược

Chỉ dòng xanh, nguyện ước vô nghì

Dựa lưng tựa cột Bồ-đề

Quyết thành Chánh Giác, lời thề trăng sao.

Đêm hôm ấy đi vào Tịnh Mặc

Trú khinh an, phỉ lạc, nhất tâm

Cắt lìa tình dục, hôn trầm

Lắng yên sân hại, phóng tâm chẳng còn.

Năm pháp cái tiêu mòn tánh giác

Ngài đoạn trừ chẳng một gắng công

Dễ dàng đạt được ngũ thông

Thấy tâm muôn loại, biết dòng trả vay.

Đây là Khổ, đây là Khổ Đế

Đây nguyên nhân ác uế khổ sanh

Cái này có, cái kia thành

Cái này tiêu diệt, do manh nào còn?

Lý duyên khởi xoay tròn sau trước

Vòng tử sanh phiền trược buộc ràng

Viễn ly ái dục: Niết-bàn

Con đường Bát Chánh: Vinh quang rạng ngời.

Đắc lậu tận, sao mai vừa mọc

Bậc Đại Hùng Chánh Giác Tôn Nghiêm

Ma vương sợ hãi cuồng điên

Địa cầu chuyển động, chư thiên lạy mừng.

Pháp vi diệu, dễ chừng khó thấy

Mắt chúng sanh bụi vấy lâu ngày

Làm sao Trực Kiến được ngay

Đầy tâm ái trước, đầy tay kiết thằng?

Đức Nghiêm Tôn tần ngần do dự

Pháp Vô Sanh, Bất Tử Hiện Tiền

Chúng sanh chẳng đủ phúc duyên

Như Lai với Pháp, tịch nhiên Niết-bàn.

Đại Phạm thiên Sa-ham-pa-tí

Bạn từ thời Ca Diếp Thế Tôn

Kinh lo Phật Pháp diệt vong

Thời gian tay duỗi, thần thông hiện kề.

“Bạch Thế Tôn: Trần mê thống khổ

Đã trầm luân sinh tử quá lâu

Ngưỡng mong Ngài chuyển Pháp Mầu

Mắt người ít bụi được hầu Thánh Kinh.

Như hoa sen đẹp xinh mùa hạ

Đóa vươn cao, đóa lả mặt hồ

Đóa còn tận đáy bùn nhơ

Chúng sanh căn trí tỏ, mờ khác nhau.

Pháp Vô Thượng khổ cầu chi dễ

Thương nhơn, thiên khác thể nghiêm từ

Mong Ngài ngự giá vân du

Vì đời chuyển Pháp, thiên thu hằng còn!”

Phật im lặng, an lòng hứa khả

Vầng hào quang Bát Nhã lung linh

Nhắm vườn Lộc Giả đăng trình

Bắt đầu khai đạo, xiển minh giáo thừa.

Tình khổ hạnh thuở xưa còn đó

Kiều Trần Như tỏ rõ ngạc nhiên

Năm thầy kính cẩn hầu bên

Nghe Pháp Vô Tỷ, nhân duyên Thánh Mầu.

Rồi từ đó, vó câu ngày tháng

Bốn lăm năm chẳng quản nắng mưa

Vén tay mở cửa thượng thừa

Niết-bàn bỉ ngạn, thuyền đưa tận bờ.

Gióng trống Pháp, người mơ chợt tỉnh

Uy Pháp Vương đại định Ma quân

Chư thiên, nhân loại hân hoan

Vị nguồn Thánh Thuỷ, phiền toan nhạt màu.

Kẻ lắm bụi, rửa lâu cũng sáng

Tâm đầy bùn, nước khoáng siêu nhiên

Bệnh trầm kha, thuốc thắng duyên

Chứng đắc Đạo, Quả vô biên trời người.

Thọ bát tuần, biết thời đã đến

Đức Thế Tôn giáo khuyến A-nan

Từ nay đồ chúng bốn hàng

Tự lo tu học khỏi màng Như Lai.

Xét Giới, Trí, Đức, Tài có đủ

Xét Tín, Duyên kết nụ vừa căn

Từ sau ba tháng con trăng

Như Lai diệt độ tại thành Ma La.

Bữa cơm cuối, Chun Đa cúng Phật

Món thịt rừng, nấm độc chẳng hay

Từ tâm thọ một bát đầy

Phần thừa chôn kín, sợ lây nhiễm trùng.

Trấn áp bệnh, dịu phần đau đớn

Chúc Chun Đa phúc lớn khó nghì

Gậy tre, Ngài lại chống đi

Dẫu cho tả lỵ, dẫu vì khát khô.

Ku-si-na-ra, tiểu đô sùng Phật

Rừng Sa La nở ngát đàm hương

Y vàng tín chủ dâng dường

A-nan hầu mặc, lòng dường hồ nghi.

Màu da Phật, màu y chợt tối

Tỏa hào quang, sáng chói lạ thường

Thế Tôn từ ái nói rằng

Màu da biến sắc hai lần mà thôi.

Một vào lúc Như Lai đại ngộ

Hai là khi Diệt Độ mãn phần

Đêm nay thời khắc đã gần

Như Lai Đại Bát Niết-bàn vô sanh.

Ngài A-nan khóc than bi luỵ

Bậc Thượng Nhân vô tỷ còn đâu

Vầng dương chợt tắt trên đầu

Trời cao sụp đổ, địa cầu chuyển rung.

Khẽ an ủi vô cùng bi mẫn

Đức Thế Tôn căn dặn mấy lời

Tử sinh, định luật cõi đời

Chớ nên sầu khổ, rối bời nhân tâm.

Trong Tăng chúng ai cần khuyến giáo

Có điểm nào lẽ đạo chưa thông

Pháp chi trở ngại vào dòng?

Nên đem ra hỏi để hòng phá nghi.

Đã đến lúc Như Lai Diệt Độ

Mong các thầy sáng tỏ tuệ tu

Ba lần cất giọng bi từ

Chư Tăng im lặng tưởng như tứ thiền.

Vào phút cuối Ngài khuyên đệ tử:

“Phải liễu tri đại sự tử sanh

Ngày đêm tu niệm tinh cần

Con đường thoát khổ vạn phần chông gai.

Kinh và Luật là thầy mai hậu

Pháp hành nào chưa thấu, hỏi nhau

Giới tâm, huynh đệ tương cầu

Tấn tu giải thoát, Pháp mầu vô sanh.”

Song long thọ, tàn xanh lay khẽ

Bắc hướng đầu, Phật nhẹ nghiêng vai

Phương Nam tay trái duỗi dài

Địa cầu hai cực, Như Lai Niết-bàn.

Lửa tam muội hào quang bốc cháy

Xá-lợi châu từ đấy bảo lưu

Tháp tôn nghiêm, ngưỡng vọng cầu

Pháp thân bất diệt ngàn sau rạng ngời.

Đại Trượng Phu một đời giáo hạnh

Đức Thượng Tôn, Hiền Thánh ai bì

Vầng trăng viên mãn Trí, Bi

Xuất phàm một thuở, sử ghi bối vàng.

Chúng đệ tử bốn hàng hữu học

Nén tâm hương tụng đọc đời ngài

Nguyện xin thoát khổ, được vui

Tròn duyên phúc quả, vun bồi thiện nhân.

Phật Di Lặc xuống trần mai hậu

Chân lý xưa, tinh đẩu quang minh

Cầu cho muôn loại hữu tình

Vô thượng an ổn, vô sinh Niết-bàn.

SÁM PHỤ MẪU KỆ

Kính thưa cha mẹ tường tri

Nghĩ ra mới biết lỗi nghì ơn trên

Từ khi hình thể có nên

Mẹ cha bảo dưỡng, kề bên không rời.

Nặng nề cực nhọc lắm ôi

Công cha, nghĩa mẹ kể thôi sao cùng

Con xin đảnh lễ cúc cung

Nghiêng mình phủ phục mong dung tội rày.

Si mê, u tối chẳng hay

Mẹ cha sầu khổ tháng ngày héo hon

Hiếu tâm, hiếu hạnh không tròn

Ấu thơ đã lỗi, lớn khôn cũng lầm.

Mẹ cha ơn trọng, tình thâm

Nắng mưa dầu dãi, gian truân nhọc nhằn

Hy sinh hạnh phúc bản thân

Chỉ mong con trẻ thành nhân, thành hiền.

Mẹ cha là Phật tại tiền

Là Thầy trước nhất, Phạm thiên trong nhà

Nuôi con tóc bạc màu hoa

Quý con hơn cả ngọc ngà tư riêng.

Tình thương xuôi chảy một miền

Nhưng con nào biết giữ niềm kính yêu

Đôi khi phạm thượng lắm điều

Nuôi cha dưỡng mẹ ít nhiều kể công.

Mẹ cha lượng cả bao dong

Cho con sám hối, trọn lòng ăn năn

Tội con bất hiếu muôn ngàn

Mẹ cha duỗi cánh tay vàng xá cho.

Tình thương, giọt nước cam lồ

Giúp con thoát khỏi khổ đồ lầm mê

Từ nay con trẻ quay về

Sống đời hiếu tử vẹn bề nhân luân.

Mẹ cha sáng suốt tinh thần

Đạo vàng quy ngưỡng, chuyên cần tấn tu

Một lạy, cầu đấng Đại Từ

Mẹ cha trường thọ, công phu trọn lành.

Hai lạy cầu đấng sinh thành

Sống theo Chánh Pháp, quang minh một niềm

Ba lạy chúng con xin nguyền

Trọn đời sống đạo, gieo duyên Niết-bàn.

KỆ NIỆM ÂN

VÀ BÁO HIẾU HIỀN MẪU

(Bài kệ này có thể tụng thường nhật

để nhắc nhở sự hiếu đạo cho Phật tử)

Kính lạy mẹ: Nguồn ân cao cả

Dẫu muôn thân, vạn thuở khôn đền

Từ ấu thơ lầm lỗi gây nên

Nay khôn lớn, chưa tròn hiếu tử.

Ơn nghĩa nặng, thịt xương huyết nhũ

Công sâu dày chín tháng cưu mang

Dưỡng bào nhi ăn uống kiêng khem

Lúc đi đứng, trái trời trở tiết.

Nỗi thống khổ làm sao kể xiết

Tự chống chèo vượt cạn qua sông

Trào lệ vui, tiếng khóc bên lòng

Yêu con trẻ, nâng như trứng mỏng.

Kính lạy mẹ: Nguồn sâu vô tận

Suối cam lồ tắm mát đời con

Ráo con lăn, bên ướt mẹ nằm

Bao dơ uế, nhọc nhằn cam chịu.

Nuốt mặn, đắng, chua cay, tủi hận

Ôi! Suốt đời hiền mẫu lo toan

Mới cảm đau gió máy se mình

Mẹ hớt hải đảo trời, khấn Phật.

Tình thương mẹ, thấm dòng sữa mật

Nuôi đời con đến lúc thành người

Lúc khó khăn, khô nhạt cầm hơi

Miếng ngon ngọt dành phần con trẻ.

Năm canh đêm thức chừng con ngủ

Sáu khắc ngày tần tảo ngược xuôi

Đủ áo cơm nở mặt với đời

Cho ăn học đua đòi sĩ diện.

Kính lạy mẹ: Ơn thiêng hiển hiện

Suối bi từ vô lượng nhân gian

Nhiều khi con ngỗ nghịch hoang đàng

Lắm lúc lại hỗn hào tai ngược.

Mẹ quay mặt, dao bào cắt ruột

Đánh con đau, lòng mẹ thêm đau

Ôi! Huyết nhục thâm ân, giáo dưỡng sâu mầu

Đèn sách sáng, lòng con chưa đủ sáng.

Nay nhờ Phật, tâm minh trí rạng

Đuốc thiên lương Phật đạo soi đường

Mẹ là liên trì tỏa ngát nguồn hương

Là thanh nhạc chim trời Đao Lợi.

Là bảy báu, phúc đời cao vợi

Niềm trong lành thường lạc, thường vui

Mẹ: Tình thương muôn thuở về xuôi

Là biển rộng, sông dài, núi cả.

Phụng dưỡng mẹ áo cơm đầy đủ

Phải cúc cung hết dạ sớm hôm

Khi ốm đau cơm cháo bên giường

Lo xuôi ngược thuốc thầy tận tuỵ.

Giữ mát mẻ, cháu con hòa khí

Tạo niềm vui thuận thảo gia nương

Giúp mẹ đức tin, bố thí, cúng dường

Khuyên giữ giới, tham thiền, niệm Phật.

Kímh lạy mẹ: Vị thầy trước nhất

Là tiên nhân từ ái ngự trong nhà

Con nghiêm cung phủ phục thiết tha

Sám hối mẹ, ăn năn sợ hãi.

Nếu mẹ đã vội vàng khuất núi

Biết làm sao hiếu hạnh chu toàn?

Noi tích xưa, đức Mục Kiền Liên

Gương đại hiếu, vầng trăng bất diệt.

Xót thấy mẹ khổ đồ rên xiết

Lòng chí thành, kính thỉnh thập phương Tăng

Lễ vật, hương hoa, cơm bánh cúng dường

Tâm thanh tịnh các ngài chú nguyện.

Uy lực Tăng: Vô biên Thánh điển

Mẹ hoá sanh Dục giới chư thiên

Đến muôn sau, kinh sử còn truyền

Cách báo hiếu, báo đền cúc dục.

Lại tưởng nhớ mẹ ngài Xá Lợi Phất

Dẫu trọn đời chẳng thích Sa-môn

Vì Gotama, bà phải lìa con

Nên thành kiến ăn sâu phế phủ

Quán thấy mẹ căn duyên sẵn đủ

Căn nhà xưa chọn chỗ Niết-bàn

Suốt ba canh sáng rực hào quang

Tiên sáu cõi tới lui hầu hạ.

Đại Phạm thiên, vị thần cao cả

Cũng hiện bên giường cung kỉnh chắp tay

Oai con bà, sợ hãi lắm thay

Huống Đức Phật, Tôn Sư Vô Thượng.

Nhờ ngưỡng phục, tâm bà thanh tịnh

Ngay sát-na chứng quả Dự Lưu

Cảm kích xiết bao thánh vị sâu mầu

Cách báo hiếu của hai ngài Như Lai trưởng tử.

Đã trọn vẹn cù lao chín chữ

Lại trời, người thảy thảy thấm nhuần ân

Đệ tử hôm nay hội đủ duyên phần

Hiếu và Đạo nguyện thành viên mãn.

Vầng tuệ nhật tam thiên xán lạn

Vẹt vô minh hôn ám bao đời

Cầu cho sanh loại muôn nơi

Thọ trì thắng hạnh rạng ngời nhân luân.

KỆ THỈNH PHÁP SƯ

Thuở đức Phật viên thành Chánh Giác

Gẫm đạo mầu Diệu Pháp cao thâm

Chúng sanh say đắm hồng trần

Quá nhiều chấp kiến, sai lầm lắm thay.

Pháp Siêu Việt: Thấy ngay lập tức

Vượt thời gian, thiết thực hiện tiền

Căn cơ cho dẫu trí hiền

Nghĩ bàn không thể, phúc duyên chẳng tròn.

Đức Nghiêm Tôn lòng còn do dự

Mắt chúng sanh bụi phủ lâu ngày

Làm sao trực kiến được đây?

Tế vi Diệu Pháp hiển bày như nhiên.

Nghĩ chúng sanh nặng triền ách phược

Đeo nghiệp xưa, ái trước đã quen

Nói ra chúng lại không tin

Phỉ báng Chánh Pháp, tội tình càng sâu.

Thôi đành thế! Cần cầu đa vọng

Cố làm chi, gióng trống Chuyển Luân

Pháp thân hoàn trả Pháp thân

Như Lai với Pháp như chân Niết-bàn.

Đại Phạm thiên Sa-ham-pa-tí

Ngự tầng cao Sắc giới thiên cung

Thần thông, đại lực vô cùng

Hiện bên hầu Phật, nghi dung chói loà.

Nhiễu ba vòng liên tòa tôn quý

Đại Phạm thiên khấu lễ ân cần

Ôm chân Thượng Sĩ Xuất Trần

Lòng thành tác bạch, ba lần cầu xin.

“Thỉnh Thế Tôn! Muôn nghìn ân đức

Pháp vô biên mãn túc khai hoa

Vinh quang giữa cõi ta bà

A-tăng-kỳ kiếp khó mà đủ duyên.

Ngài bi mẫn ngự thuyền tế độ

Thương chúng sanh biển khổ trầm luân

Thế Tôn tịch diệt Niết-bàn

Vầng dương chợt tắt, thế gian tối mù.

Chúng sanh vốn trí, ngu dị biệt

Khác căn cơ, hiểu biết chẳng đồng

Nổi trôi trên bến, giữa dòng

Si mê nhiều ít, sáng thông có người.

Như hồ nọ đẹp tươi khoe sắc

Trăm hoa sen thơm ngát nhuỵ hương

Đóa đang nghiêng đón vầng dương

Đóa ngang mặt nước, đóa dường chìm sâu.

Cũng như thế, Pháp mầu Tôn Phụ

Duyên chúng sanh trí đủ, nhân đầy

Mắt ai bụi ít là may

Vươn cao nhận lãnh bàn tay Pháp từ.

Cũng có kẻ tối ngu hết mực

Đắm bùn đen, nghiệp lực tạo nên

Pháp Ngài gieo một chút duyên

Duyên kia tự bén tâm thiền mai sau.

Cũng có kẻ đa sầu, đa luỵ

Chuốc tình mê, tiều tuỵ tấm thân

Có người chán cảnh dương trần

Nếu được nghe đạo, tinh thần sẽ an.

Vô lượng cảnh, vô vàn khổ đế

Dòng tử sanh khác thể vòng quay

Bi thương, hoạn nạn dẫy đầy

Dục cầu vô vọng, thành xây cát lầm.

Bạch Chánh Giác! Thánh Nhân vô tỷ!

Lưới si kia đâu dễ tháo ngay

Uy đức Pháp Bảo cao dày

Từ, Bi, Hỷ, Xả hiển bày quang minh.

Gióng trống Pháp hữu tình cứu độ

Tỉnh cơn mê vạn thuở giữa đời

Tham lam, sân hận ngút trời

Mưa lành mát mẻ, vạn loài triêm ân.

Kính thỉnh nguyện Pháp Luân bất diệt

Đuốc quang huy nhật nguyệt soi đường

Kim ngôn Tối Thượng Pháp Vương

Trí Bi vạn đại, mười phương ngưỡng cầu.”

Phạm thiên vẫn đê đầu phủ phục

Lời thiết tha, bi đức sáng ngời

Thế Tôn im lặng nhận lời

Quyết đem Diệu Pháp vì đời Chuyển Luân.

Từ vầng trán trong ngần, cao nhã

Tỏa hào quang Bát Nhã lung linh

Thế Tôn y bát dặm trình

Nhắm vườn Lộc Giả xiển minh Pháp Thừa.

Nhóm khổ hạnh thuở xưa bối rối

Thấy Siêu Phàm, không khỏi ngạc nhiên

Nghiêm trang, kính cẩn hầu bên

Nghe Pháp Trung Đạo, Phật tuyên giáo từ.

Vô minh vỡ, Kiều Trần Như đại ngộ

Đắc hữu dư vô khổ vô sanh

Thế gian, Tam Bảo tựu thành

Tỳ-khưu năm vị, đạo hành viên dung.

Rồi từ đó Phật dùng trống Pháp

Gióng đêm thâu, tỉnh giấc mộng trường

Dãi dầu nắng gió, tuyết sương

Hoằng khai giáo hóa mở đường cứu sinh.

Đạo Như Thật, quang minh chiếu diệu

Pháp cao thâm, dược liệu tùy căn

Trải bao quốc độ sông Hằng

Thôn quê, phố thị vầng trăng đạo vàng.

Từ vua chúa, đại thần tôn quý

Đến Bà-la-môn, đạo sĩ lang thang

Bần dân, triệu phú các hàng

Tướng quân, kiều nữ cúng dàng, quy y.

Như Sư Vương uy nghi, hiển hách

Như sấm vang xé rách không trung

Vô minh, ma quỷ hãi hùng

Si mê, ngã mạn dễ chừng tiêu vong.

Bốn lăm năm dốc lòng hóa độ

Bao chúng sanh thoát khổ được vui

Vén tay mở cửa đất trời

Đưa đường chỉ lối Đời Đời Vô Sanh.

Cả Tam giới mưa lành tươi nhuận

Khắp nhân hoàn đón nhận hồng ân

Công đức Thượng Sĩ xuất trần

Chuyển Luân một thuở, pháp âm hằng truyền.

Bởi cớ tích nhân duyên thuở trước

Kinh Bối Vàng mãi được tán dương

Kính thành dâng cúng hoa hương

Thỉnh Sư thuyết pháp noi đường từ bi.

Hàng thiện tín mê si trần cảnh

Nghiệp bốn bề nặng gánh lo toan

Ít khi tâm trí rảnh rang

Não phiền kết buộc, sân tham còn nhiều.

Mong chi xiết, mấy liều pháp dược

Gieo chút duyên, chút phước mai sau

Tín tâm, bố thí làm đầu

Giới răn cố giữ, Đạo Mầu nguyện theo.

Ai thính Pháp, người nghèo được ngọc

Nghe Pháp nhiều, Chư Phật ngợi khen

Mẹ cha, quyến thuộc bình yên

Đường đi, lối lại nhân duyên rõ ràng.

Thỉnh Pháp Sư đăng đàn, thuyết giáo

Quỳ nơi đây, tâm đạo tín thành

Ngưỡng cầu duyên phúc trọn lành

Ngưỡng cầu gieo hạt Vô Sanh Bồ Đề.

THỈNH PHÁP SƯ

(Tóm Tắt)

Thuở Đức Phật viên thành Chánh Giác

Gẫm đạo mầu Diệu Pháp cao thâm

Chúng sanh say đắm hồng trần

Quá nhiều chấp kiến, sai lầm lắm thay.

“Bạch Thế Tôn! Muôn nghìn ân đức

Pháp vô biên mãn túc khai hoa

Mong Ngài chuyển Pháp đăng tòa

Chúng sanh ít bụi, may mà đủ duyên.

Như hồ nọ nhuỵ hương khoe sắc

Đóa vươn cao, đóa sát mặt hồ

Đóa còn tận đáy bùn nhơ

Chúng sanh căn trí tỏ mờ khác nhau.

Bạch Thế Tôn! Ngưỡng cầu tế độ

Ngự thuyền từ cứu khổ độ mê

Chút duyên, chút phước Bồ-đề

Chút nhân, chút quả quay về thiện tâm!”

Phạm Thiên vẫn vi trần phủ phục

Lời thiết tha, bi đức sáng ngời

Thế Tôn im lặng nhận lời

Quyết đem Diệu Pháp vì đời Chuyển Luân.

Thuyết Trung Đạo, Kiều Trần Như đại ngộ

Đắc hữu dư vô khổ vô sanh

Thế gian, Tam Bảo tựu thành

Tỳ-khưu năm vị, đạo hành viên dung.

Rồi từ đó Phật dùng trống Pháp

Gióng đêm thâu, tỉnh giấc mộng trường

Dãi dầu nắng gió, tuyết sương

Hoằng khai giáo hóa mở đường cứu sinh.

Bởi cớ tích, sự tình ngày trước

Đại Phạm Thiên mãi được tán dương

Kính thành dâng cúng hoa hương

Thỉnh Sư thuyết pháp noi đường từ bi.

Hàng thiện tín mê si trần cảnh

Nghiệp bốn bề, nặng gánh lo toan

Ít khi tâm trí rảnh rang

Não phiền kết buộc, sân tham còn nhiều.

Ai thính Pháp, người nghèo được ngọc

Nghe Pháp nhiều, Chư Phật ngợi khen

Mẹ cha, quyến thuộc bình yên

Đường đi, lối lại nhân duyên rõ ràng.

Thỉnh Pháp Sư đăng đàn, thuyết giáo

Quỳ nơi đây, tâm đạo tín thành

Ngưỡng cầu duyên phúc trọn lành

Ngưỡng cầu gieo hạt Vô Sanh Bồ Đề.

KỆ CHIÊM BÁI XÁ-LỢI

Trước Xá-lợi hào quang xán lạn

Dưới bửu đài tỏa áng linh vân

Đèn hoa tinh khiết hương trầm

Đê đầu chiêm bái Pháp Thân Cha Lành.

Gotama viên thành Phật quả

Bốn lăm năm hoằng hoá đạo mầu

Nắng mưa hạ-lạp dãi dầu

Từ bi quảng đại sá đâu dặm trình.

Bốn biển lớn thương sinh khổ nạn

Đức Tu Di, kính cảm hồng ân

Nghiêm tôn Thượng Sĩ xuất trần

Đàm hoa ái truất, diệu âm thường còn.

Xét huyễn thể, hơi mòn sức kiệt

Lẽ hoại thành, sinh diệt tự nhiên

Đạo Vàng tương tục giáo truyền

Thánh Nhơn bốn Quả, nhơn thiên đã nhiều.

Bậc hữu học, giới điều nghiêm cẩn

Hàng bạch y sung mãn tín tâm

Ngàn sau dòng pháp Chuyển Luân

Tam Bảo trụ thế, viên âm kế thừa.

Xả Tứ đại, Ku-si-na-ra diệt độ

Rừng sa-la hoa nở dâng hương

A-nan vật vã bi thương

Châu sa, ngọc vỡ lệ vương pháp tràng.

Kể từ đó, vinh quang Xá-lợi

Tháp bảo đăng khắp cõi Diêm-phù

Thánh tích tôn trí bốn châu

Chư thiên, nhân loại ngưỡng cầu, cung nghinh.

Cõi Phạm Đế nghiêm minh sùng bái

Chúa Long vương quỳ vái dâng hương

Trân châu, mã não thiết đường

Kim ngân, tráp báu cúng dường gieo duyên.

Đức Xá-lợi, phúc thiền nở nụ

Tâm Phật Đà kết nụ lưu ly

Xa-cừ, hổ phách: Giới nghi

Kim cương: Tuệ trí, Giác tri: Ngọc vàng.

Từng hạt nhỏ: Chu toàn công hạnh

Những viên to: Trí thánh lục thông

Bao bảo châu, bấy pháp đồng

Còn tâm vô lượng rải dòng từ bi.

Sắc trắng sáng: Quang huy nhật nguyệt

Màu thuỷ ngân, ửng biếc linh thần

Muôn sao lấp lánh chân thân

Tinh anh vô thượng, diệu trần hà sa.

Lửa Tam-muội, bảo tòa bất diệt

Đèn Vô dư, Mật độ chiếu sai

Công vua A Dục rạng ngời

Tám muôn tôn tháp vạn đời di lưu.

Ngọc Xá-lợi tỏa màu pháp tánh

Xương Phật Đà hiển thámh uy linh

Xót thương khổ hãi hữu tình

Hóa thuyền cứu độ chúng sinh quay về.

Gieo hạt giống Bồ-đề ưu việt

Quả mai sau: Thanh khiết trần tâm

Tuệ tri thấy rõ mê lầm

Ba đào sóng lặng, tham sân xả lìa.

Hương tịnh giới Ta-bà nghi ngút

Trầm tín tu thơm ngát mười phương

Chúng con chiêm bái cúng dường

Trăng sao phạm hạnh, Tứ vương chứng hầu.

Thờ Xá-lợi, ngưỡng cầu công đức

Kinh vô ngôn, chân thực hiển bày

Pháp Thân Từ Phụ cao dày

Hộ trì đệ tử đủ đầy phúc duyên.