Chương I: Tụng Bản

Viện Cao Đẳng Phật Học Hải Đức 
THẾ THÂN BỒ TÁT
CU XÁ LUẬN TỤNG LƯỢC THÍCH I
Nguyên tác Nhật ngữ: Trai Đằng Duy Tín - Bản dịch Hán Văn: Huệ Viên Cư Sĩ 
Bản dịch Việt Văn: Học Tăng Lớp Chuyên Khoa Phật Học Viện Trung Phần 
Biên tập: Thích Phước Viên - Ban Tu Thư Phật Học 2546 - Nhâm Ngọ

Chương I: Tụng bản

Hán Văn

T29n1560_p0310c22║阿毘達磨俱舍論本頌(說一切有部)

T29n1560_p0310c23║

T29n1560_p0310c24║世親菩薩造

T29n1560_p0310c25║三藏法師玄奘奉　詔譯

T29n1560_p0310c26║分別界品第一(四十四頌)

T29n1560_p0310c27║諸一切種諸冥滅 拔眾生出生死泥

T29n1560_p0310c28║敬禮如是如理師 對法藏論我當說 

T29n1560_p0310c29║淨慧隨行名對法 及能得此諸慧論 

T29n1560_p0311a01║攝彼勝義依彼故 此立對法俱舍名

T29n1560_p0311a02║若離擇法定無餘 能滅諸惑勝方便 

T29n1560_p0311a03║由惑世間漂有海 因此傳佛說對法 

T29n1560_p0311a04║　有漏無漏法 除道餘有為

T29n1560_p0311a05║　於彼漏隨增 故說名有漏

T29n1560_p0311a06║　無漏謂道諦 及三種無為

T29n1560_p0311a07║　謂虛空二滅 此中空無礙

T29n1560_p0311a08║　擇滅謂離繫 隨繫事各別

T29n1560_p0311a09║　畢竟礙當生 別得非擇滅

T29n1560_p0311a10║　又諸有為法 謂色等五蘊

T29n1560_p0311a11║　亦世路言依 有離有事等

T29n1560_p0311a12║　有漏名取蘊 亦說為有諍

T29n1560_p0311a13║　及苦集世間 見處三有等

T29n1560_p0311a14║　色者唯五根 五境及無表

T29n1560_p0311a15║　彼識依淨色 名眼等五根

T29n1560_p0311a16║　色二或二十 聲唯有八種

T29n1560_p0311a17║　味六香四種 觸十一為性

T29n1560_p0311a18║　亂心無心等 隨流淨不淨

T29n1560_p0311a19║　大種所造性 由此說無表

T29n1560_p0311a20║　大種謂四界 即地水火風

T29n1560_p0311a21║　能成持等業 堅濕煖動性

T29n1560_p0311a22║　地謂顯形色 隨世想立名

T29n1560_p0311a23║　水火亦復然 風即界亦爾

T29n1560_p0311a24║　此中根與境 即說十處界

T29n1560_p0311a25║　受領納隨觸 想取像為體

T29n1560_p0311a26║　四餘名行蘊 如是受等三

T29n1560_p0311a27║　及無表無為 名法處法界

T29n1560_p0311a28║　識謂各了別 此即名意處

T29n1560_p0311a29║　及七界應知 六識轉為意

T29n1560_p0311b01║　由即六識身 無間滅為意

T29n1560_p0311b02║　成第六依故 十八界應知

T29n1560_p0311b03║　總攝一切法 由一蘊處界

T29n1560_p0311b04║　攝自性非餘 以離他性故

T29n1560_p0311b05║　類境識同故 雖二界體一

T29n1560_p0311b06║　然為令端嚴 眼等各生二

T29n1560_p0311b07║　聚生門種族 是蘊處界義

T29n1560_p0311b08║　愚根樂三故 說蘊處界三

T29n1560_p0311b09║　諍根生死因 及次第因故

T29n1560_p0311b10║　於諸心所法 受想別為蘊

T29n1560_p0311b11║　蘊不攝無為 義不相應故

T29n1560_p0311b12║　隨麤染器等 界別次第立

T29n1560_p0311b13║　前五境唯現 四境唯所造

T29n1560_p0311b14║　餘用遠速明 或隨處次第

T29n1560_p0311b15║　為差別最勝 攝多增上法

T29n1560_p0311b16║　故一處名色 一名為法處

T29n1560_p0311b17║　牟尼說法蘊 數有八十千

T29n1560_p0311b18║　彼體語或名 此色行蘊攝

T29n1560_p0311b19║　有言諸法蘊 量如彼論說

T29n1560_p0311b20║　或隨蘊等言 如實行對治

T29n1560_p0311b21║　如是餘蘊等 各隨其所應

T29n1560_p0311b22║　攝在前說中 應審觀自相

T29n1560_p0311b23║　空界謂竅隙 傳說是明闇

T29n1560_p0311b24║　識界有漏識 有情生所依

T29n1560_p0311b25║　一有見謂色 十有色有對

T29n1560_p0311b26║　此餘色聲八 無記餘三種

T29n1560_p0311b27║　欲界繫十八 色界繫十四

T29n1560_p0311b28║　除香味二識 無色繫後三

T29n1560_p0311b29║　意法意識通 所餘唯有漏

T29n1560_p0311c01║　五識唯尋伺 後三二餘無

T29n1560_p0311c02║　說五無分別 由計度隨念

T29n1560_p0311c03║　以意地散慧 意諸念為體

T29n1560_p0311c04║　七心法界半 有所緣餘無

T29n1560_p0311c05║　前八界及聲 無執受餘二

T29n1560_p0311c06║　觸界中有二 餘九色所造

T29n1560_p0311c07║　法一分亦然 十色可積集

T29n1560_p0311c08║　謂唯外四界 能斫及所斫

T29n1560_p0311c09║　亦所燒能稱 能燒所稱諍

T29n1560_p0311c10║　內五有熟養 聲無異熟生

T29n1560_p0311c11║　八無礙等流 亦異熟生性

T29n1560_p0311c12║　餘三實唯法 剎那唯後三

T29n1560_p0311c13║　眼與眼識界 獨俱得非等

T29n1560_p0311c14║　內十二眼等 色等六為外

T29n1560_p0311c15║　法同分餘二 作不作自業

T29n1560_p0311c16║　十五唯修斷 後三界通三

T29n1560_p0311c17║　不染非六生 色定非見斷

T29n1560_p0311c18║　眼法界一分 八種說名見

T29n1560_p0311c19║　五識俱生慧 非見不度故

T29n1560_p0311c20║　眼見色同分 非彼能依識

T29n1560_p0311c21║　傳說不能觀 被障諸色故

T29n1560_p0311c22║　或二眼俱時 見色分明故

T29n1560_p0311c23║　眼耳意根境 不至三相違

T29n1560_p0311c24║　應知鼻等三 唯取等量境

T29n1560_p0311c25║　後依唯過去 五識依或俱

T29n1560_p0311c26║　隨根變識異 故眼等名依

T29n1560_p0311c27║　彼及不共因 故隨根說識

T29n1560_p0311c28║　眼不下於身 色識非上眼

T29n1560_p0311c29║　色於識一切 二於身亦然

T29n1560_p0312a01║　如眼耳亦然 次三皆自地

T29n1560_p0312a02║　身識自下地 意不定應知

T29n1560_p0312a03║　五外二所識 常法界無為

T29n1560_p0312a04║　法一分是根 并內界十二

Trên đây là nguyên văn chữ hán các bài tụng thuộc phẩm Phân biệt giới, tức phẩm thứ nhất trong số chín phẩm của toàn bộ Cu-xá. Nói là Phân biệt giới , bởi vì “giới” (dhātu) có nghĩa là thể tánh (cũng có nghĩa là nhậm trì và chủng tộc); và vì phẩm này thuyết minh rộng rãi về thể tánh của các pháp tâm và vật v.v... Nay để tiện nghiên cứu, trước hết chép y nguyên văn các bài tụng để độc giả luôn luôn có sẵn trước mắt mà nghiền ngẫm tham khảo.