Khéo bố thí để đến bờ kia

20 Tháng Bảy 201403:02(Xem: 7631)
KHÉO BỐ THÍ ĐỂ ĐẾN BỜ KIA
Quảng Tánh

blankNhằm hộ trì Chánh pháp cũng như để vun bồi phước báo cho mai hậu, pháp hành phổ biến nhất cho hàng Phật tử là bố thí và cúng dường. Dĩ nhiên có tài vật thì chúng ta có thể thực hành bố thí. Tuy vậy, nếu khéo léo hơn, thì cũng chừng ấy tài vật, nhưng việc bố thí của chúng ta sẽ gặt hái được nhiều lợi ích hơn.

Xưa nay, khi bố thí và cúng dường, chúng ta thường nghĩ đến quả phước sung mãn trong trời người. Ở pháp thoại này, Thế Tôn nói đến một khía cạnh khác rất đặc thù của bố thí.

Đó là: Bố thí không cầu phước báo trời người mà cầu chứng Niết-bàn, diệt độ. Bố thí mà không vì mình, được bao nhiêu công đức đem hồi hướng cho pháp giới chúng sanh.

Nên bố thí ở đây không đơn thuần là tu phước mà chính là phước huệ song tu. Bố thí mà siêu việt công đức phước báo hữu lậu để đến bờ kia, thành tựu bố thí ba-la-mật. Hãy chiêm nghiệm pháp thoại về bố thí của Thế Tôn dưới đây để thấy rằng, nếu biết dụng tâm thì các pháp không có cao thấp, tất cả đều thù thắng, công đức vô lượng không thể nghĩ bàn.

“Một thời Phật ở nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, vườn Cấp Cô Độc.

Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:

- Nếu có thiện nam tử, thiện nữ nhơn dùng tài vật bố thí thì sẽ được tám công đức. Thế nào là tám? Một là tùy thời bố thí, không phải là phi thời. Hai là thanh khiết bố thí, không phải là uế trược. Ba là tự tay đưa cho, không nhờ người khác. Bốn là tự nguyện bố thí, không có tâm kiêu tứ. Năm là giải thoát mà bố thí, không có hy vọng báo đáp. Sáu là bố thí cầu diệt độ, không cầu sanh Thiên. Bảy là bố thí tìm ruộng tốt, không bố thí đất hoang. Tám là đem công đức này bố thí chúng sanh, không tự vì mình.

Như thế, này các Tỳ-kheo! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn dùng tài vật bố thí thì được tám công đức.

Bấy giờ Thế Tôn bèn nói kệ:

Người trí tùy thời thí
Không có tâm tham tiếc
Đã làm công đức rồi
Đem thí hết cho người
Thí này là tối thắng
Được chư Phật khen ngợi
Hiện thân thọ quả báo
Chết ắt thọ phước Trời.

Cho nên, các Tỳ-kheo! Người muốn tìm quả báo kia, nên làm tám việc này, phước báo ấy vô lượng không thể tính kể, được báu cam-lồ, dần dần đến diệt độ. Như thế, này các Tỳ-kheo, nên học điều này!

Bấy giờ, các Tỳ-kheo nghe Phật dạy xong vui vẻ vâng làm.

(Kinh Tăng nhất A-hàm, tập III, phẩm Bát nạn [2],
VNCPHVN ấn hành, 1998, tr.137)

Trong tám công đức bố thí kể trên thì bố thí hợp thời, bố thí trong sạch, chính mình bố thí, tự nguyện bố thí, bố thí cho người có đức là thường gặp, gần như ai đã từng thực hành bố thí và cúng dường cũng đều biết và cảm nhận được. Bố thí với tâm và hạnh như vậy chắc chắn phước báo sẽ rất nhiều.

Nhưng bố thí mà không mong cầu, “giải thoát mà bố thí, không có hy vọng báo đáp” thì cần phải suy nghiệm thật sâu sắc mới nhận ra ý nghĩa. Sẻ chia những gì mình có với mọi người là lẽ tự nhiên. Không phải cho đi để mong cầu mai sau nhận lại mà cho đi vì được giúp người là mình thấy an vui và hạnh phúc.

Thâm sâu hơn, cho đi mà không cầu phước báo trời người, chỉ cầu diệt độ (Niết-bàn). Ngay đây, hành giả bố thí mà thực chất là tu hạnh xả ly. Xả ly đến tột cùng thì không còn tham ái và chấp thủ, ngay đó Niết-bàn hiển lộ.

Bố thí mà không vì mình, đem công đức có được nhờ bố thí hồi hướng hết cho tất cả chúng sanh chính là phát tâm Bồ-đề, thượng cầu hạ hóa của bậc Bồ-tát. Bố thí lúc này đã vượt ra khỏi nhị nguyên đối đãi mà sang bờ kia, đáo bỉ ngạn, ba-la-mật.

Mới hay, các pháp tu (tu phước hay tu huệ hoặc phước huệ song tu) cũng chỉ là phương tiện, cốt tủy của vấn đề là các pháp tu đều bình đẳng nên phải khéo dụng tâm. Dụng tâm tốt thì sẽ siêu việt các phạm trù hữu vi, thẳng đến vô vi, thành tựu Bồ-đề, Niết-bàn.
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
20 Tháng Bảy 2015(Xem: 5813)
Chúng ta đều biết, đạo Phật có nhiều truyền thống cũng như vô lượng pháp môn tu. Nhưng dù tu theo bất cứ pháp môn nào, cách thức nào thì nội dung tu tập vẫn không ngoài Chỉ và Quán. Nhờ có Chỉ và Quán mà từng bước thành tựu Giới, Định, Tuệ; chứng đắc giải thoát, Niết-bàn.
13 Tháng Bảy 2015(Xem: 6438)
Rõ ràng, trong thời hiện đại hiếm có người tu nào giữ được một, hai hay trọn hết các hạnh đầu-đà. Tuy vậy, công hạnh của bậc Thánh Đầu-đà đệ nhất nhắc nhở chúng ta về một đời sống giản dị, thanh bần, muốn ít và biết đủ. Làm sao để trong đời sống tu hành không bị vướng mắc nhiều quá vào ăn, mặc, ở hay ngũ dục, ngũ trần nói chung
06 Tháng Bảy 2015(Xem: 5738)
Nhân có sáu loại là năng tác nhân (kāraṇahetu), câu hữu nhân (sahabhūhetu), đồng loại nhân (sabhāgahetu), tương ưng nhân (saṃprayuktakahetu), biến hành nhân (sarvatragahetu), dị thục nhân (vipākahetu).
05 Tháng Bảy 2015(Xem: 6026)
Sẻ chia, cho đi một phần mình đang có, là hạnh tu phổ biến của hàng Phật tử. Nhờ cho đi, không cố nắm giữ mà thành tựu phước báo đủ đầy, an vui trong hiện tại và vị lai.
29 Tháng Sáu 2015(Xem: 7146)
Chúng ta sinh ra trong cõi Dục nên ái dục vốn sẵn trong thân tâm của mình. Ái dục nam nữ là nghiệp dĩ bình thường của chúng sanh. Trong đời sống thế tục, ái dục đem đến hạnh phúc khiến cho họ gắn kết không rời, có người không chỉ yêu thương nhau trong đời này mà còn nguyện ước gắn kết trong các đời sau.
22 Tháng Sáu 2015(Xem: 6286)
Lễ bái là một pháp tu phổ biến trong đạo Phật. Thường thì chúng ta lễ Phật, các vị Bồ-tát, chư vị Tổ sư để thể hiện sự tôn kính, lòng biết ơn, nguyện học tập theo công hạnh của các Ngài, nhất là để dẹp trừ bản ngã nhằm tiến tu đạo nghiệp.
15 Tháng Sáu 2015(Xem: 5601)
Hãy có tâm từ đối với đàn-việt; hằng lấy lòng từ hướng về đàn-việt; thân hành từ, miệng hành từ, ý hành từ, khiến cho vật bố thí của đàn-việt trọn không bị phí bỏ, được quả báo lớn, thành tựu phước đức lớn
07 Tháng Sáu 2015(Xem: 6665)
Say đắm lợi danh, rõ ràng là đi ngược với đạo giải thoát. Người tu mà vướng vào lợi danh càng nhiều thì tâm trí bị che phủ và u ám càng nặng, vì như Thế Tôn đã dạy, “bốn kết che đậy tâm người không khai mở được”. Từ xa xưa, Thế Tôn đã từng tha thiết: “Này các Tỳ-kheo, hãy cầu phương tiện diệt bốn kết này”.
28 Tháng Năm 2015(Xem: 6846)
Trước khi xác định Phật Giáo như là một hệ thống tư tưởng triết học (Buddhism as a philosophy) hay như là một tôn giáo (Buddhism as a religion), chúng ta sẽ tìm hiểu triết học là gì ? và Phật giáo là gì ?
13 Tháng Năm 2015(Xem: 6557)
Ở đời có năm món hấp dẫn, khiến người ta đắm say, vui thích là tiền bạc, sắc đẹp, danh tiếng, ăn uống, ngủ nghỉ (ngũ dục). Cùng với ngũ dục là ngũ trần, năm khoái lạc của giác quan, mắt thích sắc đẹp, tai say tiếng hay, mũi mê hương thơm, lưỡi đắm vị ngon, thân ưa xúc chạm êm ái.