ĐÂU PHẢI BỞI CUỘC ĐỜI (Bài phỏng vấn Charlotte Joko Beck) Amy Gross thực hiện Diệu Ngộ - Mỹ Thanh dịch
Charlotte
Joko Beck, năm 1998, bà 81 tuổi. Bà bắt đầu tu Thiền khi đã
hơn 60, sau khi hoàn thành nhiệm vụ một mình nuôi bốn con
trưởng thành. Bà trưởng thành trong một gia đình theo đạo
Tin Lành ở New Jersey. Ở đại học Oberlin, bà theo học dương
cầm, và sau đó biểu diễn chuyên nghiệp, chuyện mà theo bà
"chẳng có gì đáng kể". Tuy nhiên bà kiếm sống lại bằng
các nghề dạy học, thư ký, và cuối cùng là quản lý phòng
hóa học ở trường Đại học San Diego. Năm 1977, bà hưu trí,
về sống ở Trung Tâm Thiền Los Angeles. Vào năm 1983, bà thành
lập Trung Tâm Thiền San Diego, hướng dẫn các thiền sinh. Phương
pháp dạy của bà là luôn luôn cởi mở, đón nhận những
điều mới mẻ. "Tôi sẽ tiếp nhận tất cả những gì tôi
xét thấy là hữu ích. Vấn đề là cách nhìn để nhận ra
những gì thật sự chuyển đổi cuộc sống của con người".
Tại
sao bà bắt đầu tu Thiền? Tôi
có một đời sống ít sóng gió. Chồng tôi bệnh tâm thần,
chúng tôi ly dị, nhưng ông ấy rất tốt. Các con tôi đều
ngoan. Tôi có một nghề nghiệp vững vàng. Nhưng tôi thường
thức giấc với câu hỏi: "Sống chỉ có thế ư?"
Thế
rồi tôi gặp được Roshi Maezumi. Một lần Roshi đến giảng
ở nhà thờ Unitarian, tôi đi cùng với người bạn. Sau đó
chúng tôi lập thành nhóm tu Thiền mà bắt đầu chỉ có hai
người, tôi là người thứ ba.
Do
đâu bà lập ra Trung Tâm Thiền? Chúng
tôi chung tiền lại mua hai ngôi nhà sát liền nhau. Tôi cần
một nơi để ở, và họ cần một nơi để đến tọa Thiền.
Chúng tôi chia nhau không gian ấy. Không hoàn toàn lý tưởng,
nhưng cũng nhờ đó mà nơi này thành thú vị. Không có hoàn
cảnh nào xảy ra hoàn toàn theo ý mình, nên chúng tôi phải
tập sống với cái mình có, và coi đó là một cách tu tập.
Đôi khi những điều không như ý cũng có ích cho ta.
Việc
tu tập ở Trung tâm này ra sao? Thiền
sinh rất đông, khó mà nhận hết được - chúng tôi phải
giới hạn ở con số 50. Khóa tu dài nhất là năm, hay sáu ngày.
Năm ngày là đủ. Đủ để chuẩn bị hành trang cho họ khởi
hành. Buổi sáng chúng tôi trở dậy lúc năm giờ, làm vệ
sinh cá nhân khoảng một giờ. Sau đó, tất cả thời giờ
còn lại dành cho việc tu tập cho đến mười giớ tối.
Các
Thiền sinh thực tập như thế nào? Căn
bản là các Thiền sinh mới học làm quen với thân tâm mình.
Tập thói quen đặt tên các vọng tưởng của họ. Không có
nghĩa là họ phải phân tích, mổ xẻ tư tưởng mình. Cũng
gần giống như Thiền Vipassana, nhưng thay vì nói: "Nghĩ, nghĩ",
tôi yêu cầu họ nói lại tư tưởng của mình. Nếu bạn thực
tập như thế trong vòng ba, bốn năm, bạn sẽ biết rất rõ
tâm bạn hoạt động ra sao.
Làm
sao đặt tên tư tưởng? Thí
dụ: "Có nghĩ về Mary... Có nghĩ rằng tôi không thích cô ấy...
Có nghĩ rằng tôi không thể chịu được cách cô ấy hoạnh
hẹ mọi người". Chúng ta có suy nghĩ như thế phải không?
Với phương cách đó - quán sát tâm, dần dần sự suy nghĩ
của ta sẽ trở nên khách quan hơn. Phần đông chúng ta thay
vì dừng lại ở chỗ có nghĩ đến Mary, lại đi xa hơn. "Ôi,
tôi không thể chịu nổi cô ta, cô ấy làm tôi điên lên được".
Và thế là họ bị lôi cuốn theo dòng tư tưởng đó. Điều
ta cần làm là tập nhìn một ý tưởng theo đúng thực chất
của nó - một tâm hành, rồi cảm nhận ảnh hưởng của nó
trên thân: sự căng thẳng ở thân chẳng hạn. Khi bạn đang
giận ai, bạn thấy căng thẳng, phải không? Vì thế hãy sống
với trạng thái đó. Ngay giờ phút đó, hãy quên cái ý tưởng
đi, hãy chỉ là cái giận, sự xung đột, hay căng thẳng. Khi
làm như thế, có nghĩa là bạn không cố gắng chuyển đổi
cơn giận của mình. Bạn hoàn toàn hòa nhập vào nó. Rồi
thì tự nó sẽ chuyển đổi.
Sự
chuyển đổi này rất khác với sự thay đổi - một khác biệt
quan trọng. Tôn giáo thường có khuynh hướng thay đổi con
người: Họ nói "Bạn không tốt; bạn phải thay đổi làm
người tốt". Nhưng ở đây, trong quá trình đặt tên và tự
kinh nghiệm, bạn tập luyện để trở nên bớt cảm tính,
bớt bị lôi cuốn bởi tất cả những gì đi qua đầu mình.
Tánh hay nóng giận sẽ giảm, sẽ bớt sức mạnh, cho tới
một lúc nào đó bạn sẽ nhận thấy sự chuyển đổi ở
mình. Có thể bạn vẫn phản ứng một cách giận dữ trước
một việc gì đó, nhưng giờ bạn có thể quán sát nó. Và
người quan sát viên ngày càng sắc sảo.
Hành
giả tiến đến cái Không như thế nào? Tôi
không nghĩ người ta có thể thấy tính Không, mà chỉ có thể
hòa nhập vào đó, một cách tự tại. Tính Không đơn giản
chỉ là sự vắng mặt của các phản ứng. Trong liên hệ,
không có tôi, có anh, và trong tâm chúng ta không có những sự
so sánh nọ kia. Khi tất cả những thứ đó không còn, thì
ta đạt được tính Không. Thật khó diễn tả những điều
ấy bằng lời. Đó là một vấn đề đối với nhiều người.
Họ cố gắng để chứng nghiệm được tính Không. Nhưng tu
tập không phải là để được cái gì cả. Tu tập chỉ có
mục đích là để chuyển đổi được bản thân mình. Vì
thế tôi thường nói với mọi người: "Bạn không thể đi
tìm cái gì đó. Bạn phải để sự chuyển hóa tự thành hình".
Có nghĩa là phải tinh tấn, khổ nhọc huân tập mỗi ngày.
Tôi không bao giờ để một ý tưởng giận hờn đi qua đầu
mà không quán sát nó. Không phải là mổ xẻ nó, mà chỉ là
dừng nó lại. Phải có khả năng dừng lại, nhìn lại để
quán sát nó. Không phải để nói đó là tốt hay xấu, mà
chỉ là thuần quan sát xem bằng cách nào nó đã đến với
tâm bạn.
Bà
nghĩ tại sao ngày nay nhiều người tìm đến với Thiền, với
Phật giáo? Vì
người ta tin rằng Phật giáo hay Thiền có thể giải thoát
họ khỏi những khổ đau, thất vọng. Khi đó họ nói: "Tôi
sẽ thử hành thiền". Nhưng trừ khi bạn hiểu rõ tại sao,
thái dộ đó chỉ làm trở ngại thêm cho bạn. Bạn phải hiểu
sự thực tập của mình không phải để dẹp bỏ đau khổ
hay thất vọng mà là để có thể sống với chúng.
Ngày
nay khi bà ngồi Thiền, tâm bà nghĩ gì? Không
có gì nhiều. Vọng tưởng đến rồi đi, chẳng ngại gì -
nhiệm vụ của tâm là suy tưởng mà. Nhưng tôi cố gắng tỉnh
thức càng nhiều càng tốt. Chỉ có thế. Tôi không lo lắng
phải làm sao cho tốt hơn thế nữa. Tâm tôi khá yên tĩnh,
nên tôi không bị nó phiền hà.
Có
phải trước đây bà có tánh nóng nảy?
Vâng,
tôi hay liệng đồ, chọi đá vào cửa sổ. Người tốt cũng
có những cơn giận ghê gớm lắm. Không phải lúc nào tôi
cũng thế, nhưng tôi rất dễ nóng giận.
Làm
thế nào việc tu tập có thể thay đổi được bà?
Bạn
phải đối mặt với nỗi sợ hãi của mình, thay vì chạy
trốn nó, hay biện hộ cho nó. Tất cả là do lòng sợ hãi
mà ra. Bạn phải nhìn thẳng nó, tập làm quen với chính những
điều làm bạn sợ. Thí dụ như gọi điện thoại để xin
lỗi một người bạn. Không phải để chứng tỏ điều gì,
chỉ là để tiếp xúc trực tiếp với nỗi sợ thể hiện
qua những cảm giác nơi thân. Làm được những điều bạn
không muốn làm rất hữu ích. Cuộc
đời đầy những bài học cho ta tu tập, nếu ta có đủ kiên
trì. Thí dụ bạn thấy mình không có kiên nhẫn với người
nào đó. Ngay lúc ấy, hãy tự hỏi: "Sự bực bội này là
gì đây? Tại sao ta có thái độ này?" Nếu bạn hay bực mình,
thì bất cứ điều gì cũng khiến bạn nóng giận. Còn nếu
bạn không để mình bận tâm, thì bạn sẽ thấy mọi thứ
trên đời đều dễ chịu.
(Lược
dịch theo Life’s Not a Problem, Tricyle: Buddhist Review 1998)
Zen Center San Diego Zen Center San Diego is in Pacific Beach at 2047 Felspar Street San Diego, CA 92109-3551(Mapquest, Google Maps).
Zen Center San Diego is an independent organization whose intention is to support the practice of awakening. The center provides an environment where people can learn and practice Zen meditation, as well as how to cultivate clarity and equanimity within the high-speed confusion of everyday life. To make this possible, the following qualities are emphasized: Stillness: settling down in mind and body. Perseverance: staying with all the ups and downs of our lives. Clear seeing: seeing through our conditioned beliefs and strategies. Willingness: acknowledging and embracing whatever life presents – including anger, fear, shame and confusion – as the path of awakening. Loving-kindness: awakening to the loving-kindness that is the nature of our being. The center is not affiliated with any particular religious denomination, and those from any tradition are welcome to participate. Introductory instruction is available most Saturday mornings at 8:45. Please see schedule
All are welcome to "side sit" during sesshin sitting blocks. You may also attend dharma talks and the closing ceremony. Please see the sesshin daily schedule for times.
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.