Phần Hai

21 Tháng Sáu 201000:00(Xem: 9041)


J. KRISHNAMURTI 
SỔ TAY CỦA KRISHNAMURTI

Lời tựa: MARY LUTYENS - Lời dịch: ÔNG KHÔNG
Bản dịch 2005 – Sữa lại 4-2012

2

25.

Vẫn còn rất sớm vào buổi sáng; sẽ chưa có bình minh trong vài tiếng đồng hồ hay hơn nữa. Chòm sao Orion đang vừa ló lên trên ngọn của đỉnh núi kia xa khỏi những quả đồi uốn lượn đầy cây. Không một đám mây trên bầu trời nhưng từ cảm giác nơi không khí, sẽ có thể có sương mù. Sự yên tĩnh đã kéo dài một tiếng đồng hồ và thậm chí con suối cũng đang ngủ; có ánh trăng đang nhạt dần và những quả đồi đen kịt, hình thể rõ ràng, tương phản bầu trời lạt. Không có gió và cây cối đứng yên và các vì sao sáng rực.

Thiền định không là một tìm kiếm; nó không là một đang theo đuổi, một đang thăm dò, một khảo sát. Nó là một nổ tung và khám phá. Nó không là đang thuần thục bộ não để qui phục một khuôn mẫu và nó cũng không là một phân tích tự tra xét suy nghĩ, cảm thấy, động cơ; chắc chắn nó không là đào tạo trong sự tập trung mà bao gồm, chọn lựa và phủ nhận. Nó là cái gì đó mà tự nhiên hiện diện, khi tất cả những thành tựu và những khẳng định tích cực lẫn tiêu cực đã được hiểu rõ và được buông rơi dễ dàng. Nó là trống không tổng thể của bộ não. Chính trống không là cốt lõi chứ không phải cái gì trong trống không; có đang thấy chỉ từ trống không; tất cả đạo đức, không phải những luân lý và kính trọng của xã hội, đều tuôn ra từ trống không. Chính từ trống không này tình yêu hiện diện, ngược lại nó không là tình yêu. Nền tảng của đúng đắn ở trong trống không này. Nó là kết thúc lẫn khởi đầu của mọi sự vật.

Đang nhìn ra ngoài cửa sổ, khi chòm sao Orion đang lên cao hơn và cao hơn, bộ não thật sinh động và nhạy cảm và thiền định trở thành cái gì đó hoàn toàn khác hẳn, cái gì đó mà bộ não không thể giao du và thế là tự rơi lại trong chính nó và trở nên bặt tăm. Nhiều tiếng đồng hồ cho đến bình minh và tiếp theo dường như đã không có khởi đầu và khi mặt trời lên cao khỏi đỉnh núi và những đám mây bắt được những tia sáng đầu tiên của nó và có kinh ngạc trong sự hoành tráng của phong cảnh. Và ngày bắt đầu. Lạ thường thay thiền định vẫn tiếp tục.

 

26.

Sáng hôm nay đẹp quá, đầy ánh nắng mặt trời và những cái bóng; ngôi vườn trong khách sạn gần bên đầy màu sắc, tất cả màu sắc và chúng thật rực rỡ và cỏ xanh rì đến nỗi chúng làm lóa mắt và đau nhói quả tim. Và những hòn núi xa xa đang lấp lánh cùng một tinh khiết và một tinh tường, được rửa sạch bởi sương mai. Một buổi sáng mê hoặc và có vẻ đẹp mọi nơi; trên cái cầu chật hẹp, băng qua con suối, thẳng một con đường mòn vào cánh rừng, nơi ánh nắng đang đùa giỡn cùng những chiếc lá; chúng đang run rẩy và những cái bóng của chúng chuyển động; chúng là những cái cây thông thường nhưng chúng đã vượt trội trong màu xanh và tươi mát hơn tất cả những cái cây vút cao đến tận bầu trời xanh. Bạn chỉ còn có thể kinh ngạc bởi tất cả dễ chịu này, bởi thái quá này, bởi run rẩy này; bạn không thể làm gì ngoại trừ sửng sốt bởi trang nghiêm tĩnh lặng của mỗi cái cây và thảo mộc và bởi hân hoan vô tận của những con sóc đen kia, có những cái đuôi rậm lông và dài. Những dòng nước suối trong trẻo và lấp lánh dưới ánh nắng mặt trời đang đến qua những chiếc lá. Thời tiết ẩm ướt trong cánh rừng và dễ chịu. Đang đứng đó nhìn ngắm những chiếc lá tung tăng liên tục bỗng nhiên có cái khác lạ, một sự kiện đang xảy ra không thời gian và có bất động. Nó là một bất động mà trong đó mọi sự vật vận động, nhảy múa và reo hò; nó không là một bất động có được khi một cái máy ngừng chạy; bất động thuộc máy móc là một việc và bất động trong trống không lại là một việc khác. Một cái thì lặp lại, thói quen, thoái hóa mà bộ não rã rời và xung đột tìm kiếm như một chỗ ẩn náu; cái khác thì đang bùng nổ, không bao giờ giống như trước, nó không thể được tìm kiếm, không bao giờ lặp lại và vì thế nó không trao tặng bất kỳ chỗ ẩn náu nào. Một tĩnh lặng như thế hiện diện và ở lại khi chúng tôi đang tản bộ dọc theo con đường, và vẻ đẹp của cánh rừng đã tăng thêm và những sắc màu bùng nổ để được chụp bắt trên những chiếc lá và những bông hoa.

Nó không là ngôi nhà thờ cũ lắm, khoảng đầu thế kỷ mười bảy, ít nhất nó cũng thể hiện như thế khi nhìn vào cái vòm cung; nó đã được phục hồi và gỗ là loại cây thông có màu lạt và những cái đinh thép trông sáng rực nhờ được đánh bóng, mà không thể được, tất nhiên; người ta gần như chắc chắn rằng những người đã tụ họp ở đó để lắng nghe loại nhạc nào đó không bao giờ nhìn vào những cái đinh kia ở khắp trần nhà. Nó không là nhà thờ chính thống giáo, không có mùi hương trầm, đèn cầy hoặc hình ảnh. Nó ở đó và mặt trời len lỏi vào qua những cửa sổ. Có thật nhiều trẻ em, được bảo không nói chuyện hoặc đùa giỡn dẫu vậy vẫn không ngăn chặn được chúng khỏi liên tục khuấy động, trông rất nghiêm chỉnh nhưng hai mắt của chúng sẵn sàng giỡn cợt. Người ta muốn chơi đùa, đến gần hơn nhưng quá nhút nhát không dám tiến sát hơn nữa. Họ đang tập dượt cho buổi hòa nhạc tối hôm đó và mọi người nghiêm chỉnh làm theo bổn phận và có sự thích thú. Phía bên ngoài cỏ sáng rực, bầu trời trong xanh và những cái bóng nhiều quá không đếm xuể.

Tại sao có đấu tranh liên tục này để được hoàn hảo, để đạt được sự hoàn chỉnh, như máy móc? Ý tưởng, biểu tượng, mẫu mực của sự hoàn hảo là một cái gì đó tuyệt vời, đang làm cao quý, nhưng có phải thế không? Dĩ nhiên có nỗ lực để bắt chước cái hoàn hảo, một khuôn mẫu hoàn hảo. Liệu sự bắt chước là sự hoàn hảo? Liệu có sự hoàn hảo hay nó chỉ là một ý tưởng, được trao cho con người bởi vị giảng đạo để khiến cho ông ấy được kính trọng? Trong ý tưởng của hoàn hảo có nhiều an ủi và an toàn và luôn luôn nó tạo ra lợi lộc cho cả vị giáo sĩ lẫn người đang cố gắng trở nên hoàn hảo. Một thói quen máy móc, được lặp đi lặp lại cuối cùng có thể được hoàn hảo; chỉ thói quen có thể được hoàn hảo. Đang suy nghĩ, đang tin tưởng cùng một sự việc lặp đi lặp lại, mà không chệch hướng, trở thành một thói quen máy móc và có lẽ đây là loại hoàn hảo mà mọi người muốn đạt được. Hành động này nuôi dưỡng một bức tường hoàn hảo của sự kháng cự, mà sẽ ngăn cản mọi quấy rầy, mọi bực dọc. Ngoài ra, sự hoàn hảo là một hình thức được tôn vinh của thành công, và tham vọng được ca ngợi thêm bởi sự kính trọng và những người mẫu mực cùng những vị anh hùng của thành công. Không có sự hoàn hảo, nó là một sự việc xấu xa, ngoại trừ trong một bộ máy. Thật ra, nỗ lực để hoàn hảo chỉ để phá vỡ một kỷ lục, như trong môn golf; sự ganh đua là thánh thiện. Ganh đua với người láng giềng và với Thượng đế để có sự hoàn hảo được gọi là tình huynh đệ và tình yêu. Nhưng mỗi nỗ lực hướng về hoàn hảo chỉ dẫn đến nhiều sai lầm và đau khổ hơn và nó chỉ tạo ra sự kích thích mạnh mẽ hơn để hoàn hảo thêm nữa.

Thật lạ lùng, chúng ta luôn luôn muốn được hoàn hảo trong hoặc với một sự việc nào đó; điều này tạo ra phương tiện cho thành tựu, và vui thú của thành tựu, dĩ nhiên, là hão huyền. Tự hào trong mọi hình thức là hung bạo và dẫn đến thảm họa. Ham muốn để có được sự hoàn hảo cả bên ngoài lẫn bên trong khước từ tình yêu và nếu không có tình yêu, dù bạn làm bất cứ việc gì, luôn luôn có thất vọng và đau khổ. Tình yêu không là hoàn hảo và cũng không là không hoàn hảo; chỉ khi không có tình yêu thì hoàn hảo và không hoàn hảo mới xuất hiện. Tình yêu không bao giờ nỗ lực để đạt được một cái gì đó; tình yêu không bao giờ cần thay đổi chính nó để hoàn hảo. Tình yêu là một ngọn lửa bùng cháy mà không có khói; trong nỗ lực để được hoàn hảo, chỉ có những cột khói lớn hơn; vậy thì sự hoàn hảo chỉ nằm trong nỗ lực, mà có tính máy móc, mỗi lúc lại hoàn hảo nhiều hơn trong thói quen, trong mô phỏng, trong đang tạo ra nhiều sợ hãi thêm. Mỗi một người được giáo dục để ganh đua, để được thành công; do đó kết quả cuối cùng trở nên quan trọng nhất. Tình yêu cho chính sự việc đó biến mất. Do đó nhạc cụ được sử dụng không phải vì tình yêu âm thanh nhưng vì cái gì mà nhạc cụ sẽ mang lại, sự nổi tiếng, tiền bạc, thanh danh và vân vân.

 

Đang là quan trọng vô vàn so với đang trở thành. Đang là không là đối nghịch của đang trở thành; nếu nó là đối nghịch hoặc chống đối, lúc đó không có đang là. Khi đang trở thành hoàn toàn kết thúc, vậy thì có đang là. Nhưng đang là này không cố định; nó không là chấp nhận và cũng không thuần túy phủ nhận; đang trở thành liên quan đến thời gian và không gian. Tất cả nỗ lực phải kết thúc; lúc đó chỉ có đang là. Đang là không nằm trong lãnh vực của luân lý và đạo đức xã hội. Nó phá tan những công thức xã hội của sống. Đang là này là sự sống, không là cái khuôn mẫu của sống. Nơi nào sự sống có mặt nơi đó không có sự hoàn hảo; hoàn hảo là một ý tưởng, một từ ngữ; sự sống, đang là, vuợt khỏi mọi công thức của suy nghĩ. Nó ở đó khi cái từ ngữ, cái tiêu biểu và cái khuôn mẫu bị hủy diệt.

Nó ở đó, phước lành này, trong nhiều tiếng đồng hồ và trong những lóe sáng. Khi thức dậy sáng nay, nhiều tiếng đồng hồ trước khi mặt trời mọc, vào lúc có nguyệt thực, nó ở đó cùng sức mạnh và quyền năng, giấc ngủ vài tiếng đồng hồ không thể được. Có tinh khiết lạ lùng và vô nhiễm trong nó.

 

27.

Con suối, được nhập vào bởi những con suối nhỏ khác, uốn lượn qua thung lũng, tiếng ồn ào và róc rách không bao giờ giống nhau. Nó có những tâm trạng riêng của nó nhưng không bao giờ khó chịu, không bao giờ có một tâm trạng bi thảm. Những con suối nhỏ có âm điệu thanh hơn, có nhiều đá cuội và đá lớn; chúng có những cái vũng đứng yên dưới bóng râm, nông cùng những cái bóng đang nhảy múa và vào ban đêm chúng có một âm điệu hoàn toàn khác hẳn, êm ả, hòa nhã và ngập ngừng. Chúng chảy xuống qua những thung lũng khác nhau từ những nguồn khác nhau, một con suối xa hơn một con khác; một con suối từ một sông băng và từ thác nước cong queo và một con suối khác phải xuất phát từ một nguồn xa quá không đi bộ đến được. Cả hai con suối nhập thành con suối lớn hơn có âm điệu yên lặng và sâu lắng, uy nghi hơn, rộng lớn hơn và chảy xiết hơn. Ba con suối đều có những hàng cây mọc theo dòng chảy và những hàng cây dài uốn lượn đó chỉ rõ nơi chúng đến và nơi chúng đi; những con suối là những kẻ thống lĩnh thung lũng và mọi thứ khác chỉ là người khách lạ, kể cả cây cối. Người ta có thể nhìn ngắm chúng hàng giờ và lắng nghe trò chuyện vô tận của chúng; chúng rất hớn hở và vui vẻ lắm, ngay cả con suối lớn hơn mặc dù nó phải giữ gìn vẻ nghiêm nghị nào đó. Chúng thuộc về những hòn núi, từ những độ cao chóng mặt gần sát bầu trời và vì thế tinh khiết hơn và cao quý hơn; chúng không kênh kiệu nhưng chúng vẫn giữ phong thái riêng và chúng khá xa cách và lạnh lùng. Trong bóng tối của ban đêm chúng có một bài ca riêng, khi chỉ còn một ít sự vật đang lắng nghe. Nó là một bài ca của nhiều bài ca.

Đang băng qua cây cầu, thẳng lên trong cánh rừng lốm đốm nắng, thiền định là một sự kiện hoàn toàn khác biệt. Không có mọi ao ước hay tìm kiếm, không có bất kỳ mọi phàn nàn của bộ não, có tĩnh lặng không ép buộc; những con chim bé tí đang kêu chíp chíp xa xa, những con sóc đang rượt đuổi nhau lên những cái cây, cơn gió nhẹ đang đùa giỡn cùng những chiếc lá và có tĩnh lặng. Con suối nhỏ, con suối đến từ khoảng cách xa, vui tươi hơn mọi khi và vẫn vậy có tĩnh lặng, không phải ở bên ngoài nhưng thăm thẳm, thật xa xôi bên trong. Nó là tĩnh lặng tuyệt đối trong tổng thể của cái trí, mà không có những biên giới. Nó không là tĩnh lặng trong một rào chắn, trong một khu vực, trong những giới hạn của suy nghĩ và vì vậy được công nhận là tĩnh lặng. Không có những biên giới, không có những kích thước và vì thế tĩnh lặng đó không bị kềm kẹp trong trải nghiệm, để bị công nhận và bị lưu trữ. Nó không bao giờ có thể xảy ra lại và nếu nó có xảy ra, nó sẽ khác biệt hoàn toàn. Tĩnh lặng không thể tự lặp lại; chỉ có bộ não qua ký ức và hồi tưởng có thể lặp lại cái gì đã là, nhưng cái gì đã là không là sự kiện. Thiền định là sự vắng mặt hoàn toàn của ý thức được gom góp qua thời gian và không gian này. Suy nghĩ, bản thể của ý thức, không thể, dù làm điều gì nó muốn, sáng chế tĩnh lặng này; bộ não cùng tất cả những hoạt động phức tạp và tinh tế của nó phải yên lặng tự nguyện, mà không có sự hứa hẹn của mọi phần thưởng hay an toàn. Chỉ đến lúc đó nó mới có thể nhạy cảm, đang sống và tĩnh lặng. Bộ não đang hiểu rõ những hoạt động riêng của nó, kín đáo hay lộ liễu, là bộ phận của thiền định; nó là nền tảng trong thiền định, nếu không có nó thiền định chỉ là tự dối gạt, tự thôi miên, mà không có ý nghĩa gì cả. Phải có tĩnh lặng cho nổ tung của sáng tạo.

Chín chắn không thuộc thời gian và tuổi tác. Không có khoảng ngừng giữa lúc này và chín chắn; không bao giờ có “trong khi chờ đợi”. Chín chắn là tình trạng đó khi tất cả chọn lựa kết thúc; chỉ những người không chín chắn cần chọn lựa và biết xung đột của chọn lựa. Trong chín chắn không có phương hướng nhưng có một phương hướng mà không là một phương hướng của chọn lựa. Xung đột tại bất kỳ mức độ nào, tại bất kỳ chiều sâu nào, thể hiện không chín chắn. Không có một sự việc như đang trở thành chín chắn, ngoại trừ thuộc hữu cơ, điều chắc chắn xảy ra thuộc máy móc của những sự vật nào đó khi muốn chín muồi. Đang hiểu rõ, mà vượt khỏi giới hạn của xung đột, trong vô vàn phức tạp của nó, là chín chắn. Dù nó phức tạp và tinh tế bao nhiêu, chiều sâu của xung đột, bên trong và bên ngoài, có thể hiểu rõ được. Xung đột, bất mãn, thành tựu là một chuyển động duy nhất, cả bên trong lẫn bên ngoài. Thủy triều rút ra ngoài phải vào trong bờ, và cùng chính chuyển động đó, được gọi là thủy triều, không có ra và vào. Xung đột trong mọi hình thức của nó phải được hiểu rõ, không theo trí năng, nhưng thực sự, thực sự đầy xúc động đang bước vào sự hiệp thông cùng xung đột. Hiệp thông xúc động, cú chấn động, không thể xảy ra nếu nó, thuộc trí năng, thuộc từ ngữ, bị chấp nhận như cần thiết hoặc bị phủ nhận theo cảm tính. Chấp nhận hay phủ nhận không thay đổi một sự kiện và lý luận cũng sẽ không tạo ra một tác động cần thiết. Cái gì tạo ra là “đang thấy” sự kiện. Không có “đang thấy” nếu có chỉ trích hay bênh vực hay đồng hóa cùng sự kiện. “Đang thấy” chỉ có thể được khi đầy hăng hái bộ não không đang tham gia, nhưng đang nhìn ngắm, đang tránh xa phân loại, phán đoán và đánh giá. Phải có xung đột khi có sự thôi thúc để thành tựu, cùng những thất vọng không tránh khỏi của nó; có xung đột khi có tham vọng, cùng những ganh đua tàn nhẫn và khôn khéo của nó; ganh tị là bộ phận của xung đột không ngừng nghỉ này, để trở thành, để đạt được, để thành công.

Không có đang hiểu rõ trong thời gian. Đang hiểu rõ không đến vào ngày mai; nó sẽ không bao giờ đến vào ngày mai; nó là ngay lúc này hoặc không bao giờ; chỉ có ngay lúc này và không có không bao giờ. “Đang thấy” là ngay tức khắc; khi từ bộ não ý nghĩa biểu thị của “đang thấy”, đang hiểu rõ, hoàn toàn được xóa sạch, vậy là đang thấy là ngay tức khắc. “Đang thấy” là nổ tung, không bị lý luận, không bị toan tính. Do bởi sợ hãi mới thường xuyên ngăn cản “đang thấy”, đang hiểu rõ. Sợ hãi, cùng những phòng vệ của nó và sự kiên quyết của nó, là nguồn gốc của xung đột. “Đang thấy” không những bằng bộ não nhưng còn vượt khỏi nó. Đang thấy sự kiện mang lại hành động riêng của nó, hoàn toàn khác biệt hành động của ý tưởng, suy nghĩ; hành động từ ý tưởng, suy nghĩ, nuôi dưỡng xung đột; hành động lúc đó là một phỏng đoán, so sánh với những công thức, với ý tưởng, và việc này tạo ra xung đột. Không có kết thúc đối với xung đột, nhỏ nhoi hay to tát, trong lãnh vực của suy nghĩ; bản thể của xung đột là không xung đột mà là chín chắn.

Khi thức dậy rất sớm sáng nay, phước lành lạ lùng đó là thiền định và thiền định là phước lành đó. Nó ở đó cùng mãnh liệt vô cùng, khi đang dạo bộ trong một cánh rừng thanh bình.

 

28.

Một ngày khá nắng và nóng, nóng thậm chí tại độ cao này; tuyết trên những đỉnh núi trắng xóa và lấp lánh. Thời tiết đã có nắng nóng trong nhiều ngày và những con suối trong trẻo và bầu trời xanh lạt nhưng phảng phất quanh nó vẫn còn màu xanh mãnh liệt của hòn núi đó. Những bông hoa ngang lối đi rực rỡ và tươi vui lạ thường và những cánh đồng cỏ thật mát mẻ; những cái bóng sẫm màu và có nhiều lắm. Có một con đường nhỏ qua những cánh đồng cỏ dẫn thẳng lên cao luồn lách qua những quả đồi nhấp nhô, lang thang qua những ngôi nhà nông trại; không có ai trên con đường ngoại trừ một cụ già đang mang một bình sữa và một cái rổ nhỏ đựng rau; đúng là bà ấy đã đi lên xuống con đường đó suốt cuộc đời, chạy thẳng lên những quả đồi khi còn trẻ và lúc này, lưng đã còng và khập khiễng, bà ấy đang leo lên, chậm chạp, đau đớn, hiếm khi ngước nhìn khỏi mặt đất. Bà ấy sẽ chết và những hòn núi sẽ vẫn còn tiếp tục. Có hai con dê màu trắng ở trên cao hơn, với hai mắt kỳ lạ; chúng xuất hiện và chờ đợi vỗ về, giữ một khoảng cách an toàn với hàng rào lưới điện dựng lên để ngăn cản chúng không đi ra ngoài. Có một con mèo đen trắng của cùng nông trại với những con dê; nó muốn nô đùa; cũng có một con mèo khác ở trên cao bất động, trong một cánh đồng cỏ, hoàn toàn không cựa quậy đang rình bắt một con chuột đồng.

Thẳng lên cao trong bóng mát, khí hậu mát mẻ trong lành và đẹp đẽ, những hòn núi và những quả đồi, những thung lũng và những cái bóng. Trong những khu đặc biệt, đất là những vũng lầy và ở đó lau sậy mọc lên, rất thấp và có màu vàng, và lẫn trong màu vàng này là những bông hoa trắng. Nhưng đây không là tất cả. Đang đi lên cao và đang đi xuống, suốt nguyên một tiếng rưỡi đồng hồ có sức mạnh đó mà là một phước lành. Nó có chất lượng của một khối đồng nhất khổng lồ và không xuyên thủng được; có lẽ, không có một vật chất nào có thể có khối đồng nhất đó. Vật chất có thể xuyên thủng được, có thể bị vỡ nát, bị hoà tan, bị bốc hơi; suy nghĩ và cảm thấy có một trọng lượng nào đó; chúng có thể bị cân đo và chúng cũng có thể bị thay đổi, bị phá hủy và không còn sót lại bất kỳ thứ gì. Nhưng sức mạnh này, mà không thứ gì có thể xuyên thủng, cũng không hòa tan, không là chiếu rọi của suy nghĩ và chắc chắn không là vật chất. Sức mạnh này không là một ảo tưởng, một tạo tác của một bộ não đang bí mật tìm kiếm uy quyền hoặc sức mạnh mà uy quyền trao tặng. Không bộ não nào có thể hình thành sức mạnh đó, cùng mãnh liệt và khối đồng nhất lạ thường của nó. Nó ở đó và không một suy nghĩ nào có thể hư cấu nó hoặc xua đuổi nó. Đó kìa mãnh liệt hiện diện khi không có đòi hỏi về bất kỳ việc gì. Thực phẩm, quần áo, chỗ ở là những nhu cầu thiết yếu và chúng không là những đòi hỏi. Đòi hỏi là sự khao khát được che giấu, mà dẫn đến quyến luyến. Đòi hỏi về dục tình, về nhậu nhẹt, về nổi danh, về tôn thờ, cùng những nguyên nhân phức tạp của chúng; đòi hỏi để được tự mãn nguyện cùng những tham vọng và những thất vọng của nó; đòi hỏi về Chúa, về bất tử. Rõ ràng, tất cả những hình thức đòi hỏi này đang nuôi dưỡng quyến luyến mà gây ra đau khổ, sợ hãi và sự đau đớn của cô độc. Đòi hỏi để bày tỏ bản thân qua âm nhạc, qua viết lách hoặc qua vẽ tranh và qua những phương tiện khác, gây ra sự quyến luyến mê đắm vào phương tiện đó. Một nhạc sĩ mà sử dụng nhạc cụ của anh ấy để đạt được sự nổi tiếng, để trở thành người giỏi nhất, không còn là một nhạc sĩ; anh ấy không thương yêu âm nhạc nhưng đang thâu lợi từ âm nhạc. Chúng ta lợi dụng lẫn nhau trong những đòi hỏi của chúng ta và gọi nó bằng những cái tên ngọt ngào; từ việc này sinh ra thất vọng và đau khổ vô tận. Chúng ta sử dụng Thượng đế như một nơi ẩn náu, như một người bảo vệ, giống như một loại thuốc nào đó và vì thế nhà thờ, đền chùa, cùng các vị giáo sĩ trở thành rất quan trọng, trong khi chúng lại chẳng là gì cả. Chúng ta lợi dụng mọi thứ, máy móc, những kỹ thuật để thỏa mãn những đòi hỏi tâm lý của chúng ta và không còn tình yêu cho chính sự vật đó nữa.

Chỉ có tình yêu khi không có đòi hỏi. Bản thể của cái tôi là đòi hỏi này và sự thay đổi liên tục của những đòi hỏi và sự tìm kiếm không ngừng nghỉ, từ một quyến luyến này đến một quyến luyến khác, từ một đền chùa này qua một đền chùa khác, từ một cam kết này sang một cam kết khác. Cam kết cái tôi vào một ý tưởng, vào một công thức, lệ thuộc vào một thứ gì đó, vào một giáo phái, vào một tín điều, là một thôi thúc của đòi hỏi, bản thể của cái tôi, mà mượn hình dạng của những hoạt động vị tha nhất. Nó là một bao bọc, một mặt nạ. Tự do khỏi đòi hỏi là chín chắn. Cùng tự do này hiện diện mãnh liệt, mà không có nguyên nhân và không có lợi lộc.

 

29.

Phía ngoài một vài ngôi nhà nông trại và những nhà gỗ nằm rải rác có một con đường mòn đi qua những cánh đồng cỏ và những hàng rào kẽm gai; trước khi con đường đó đi xuống, có phong cảnh hoành tráng của những hòn núi phủ tuyết và băng hà, của thung lũng và thị trấn nhỏ, cùng rất nhiều cửa hàng. Từ đó người ta có thể trông thấy nguồn của một con suối và những quả đồi phủ thông, sẫm tối; đường viền của những quả đồi tương phản bầu trời buổi chiều thật sắc nét và chúng dường như nói lên thật nhiều thứ. Một buổi chiều dễ thương; suốt ngày đã không có một đám mây trong bầu trời và lúc này sự tinh khiết của bầu trời và của những cái bóng đang gây lóa mắt, và ánh sáng chiều tối thật dễ chịu. Mặt trời đang thấp dần sau những quả đồi, và chúng đang rải những cái bóng thật lớn qua những quả đồi khác và những cánh đồng. Băng qua một cánh đồng đầy cỏ khác, con đường mòn dẫn xuống khá dốc và nhập vào một con đường rộng và lớn hơn, đi qua những cánh rừng. Không có người nào trên con đường đó, vắng vẻ, và thật yên lặng trong cánh rừng ngoại trừ con suối dường như ồn ào hơn trước khi nó yên lặng trong đêm. Có những cây thông cao ở đó và một hương thơm trong không gian. Bỗng nhiên khi con đường quẹo, qua một rừng cây cối dày dặc tối om giống như một đường hầm, là một mảng cỏ xanh và một khoảng rừng thông vừa chặt xuống cùng mặt trời hoàng hôn trên nó. Mãnh liệt và hân hoan của nó gây kinh ngạc. Người ta thấy nó, và tất cả không gian và thời gian biến mất; chỉ còn lại mảng ánh sáng đó và không gì thêm nữa. Không phải là người ta trở thành ánh sáng đó hoặc người ta đồng nhất cùng ánh sáng đó; những hoạt động tinh ranh của bộ não đã ngừng lại và toàn thân tâm của người ta ở đó cùng ánh sáng đó. Cây cối, con đường, sự ồn ào của con suối đã biến mất hoàn toàn và khoảng cách năm trăm yard hay nhiều hơn giữa ánh sáng và người quan sát cũng không còn. Người quan sát đã biến mất và mãnh liệt của mảng mặt trời hoàng hôn là ánh sáng của tất cả những thế giới. Ánh sáng đó là tất cả thiên đàng và ánh sáng đó là cái trí.

Hầu hết mọi người phủ nhận những sự việc hời hợt và giả tạo nào đó; có những người khác tiến sâu trong sự phủ nhận của họ và có những người phủ nhận hoàn toàn. Tương đối dễ dàng khi phủ nhận những sự việc hời hợt, nhà thờ và những vị chúa của nó, uy quyền và quyền lực của những người có nó, người chính trị và những ranh mãnh của ông ấy và vân vân. Người ta có thể thâm nhập khá sâu trong phủ nhận những sự việc chắc chắn mang lại phiền muộn, những liên hệ, những phi lý của xã hội, ý tưởng của vẻ đẹp được thiết lập bởi những người phê bình và ý tưởng của những người mà nói rằng họ biết. Người ta có thể gạt đi tất cả những việc này và ở cùng cô đơn, cô đơn không phải trong ý nghĩa của tách rời và tuyệt vọng nhưng cô đơn vì người ta đã hiểu rõ ý nghĩa của tất cả việc này và đã đi khỏi chúng tự nhiên mà không có ý tưởng vượt trội hơn. Chúng đã kết thúc, chết rồi và không quay lại chúng. Nhưng đi đến tận cùng của sự phủ nhận lại là một vấn đề khác hẳn; bản thể của phủ nhận là sự tự do trong cô đơn. Nhưng chẳng mấy người thâm nhập thăm thẳm như thế, phá nát mọi ẩn náu, mọi công thức, mọi ý tưởng, mọi biểu tượng và hoàn toàn trống không, bất diệt và vô nhiễm.

Nhưng rất cần thiết phải phủ nhận; phủ nhận mà không thể hiện sự quan tâm, phủ nhận mà không có sự cay đắng của trải nghiệm và sự hy vọng của hiểu biết. Phủ nhận và cô đơn, không ngày mai, không một tương lai. Cơn bão của phủ nhận là trống không. Cô đơn, không gắn kết với bất kỳ nguồn hành động nào, với bất kỳ điều khiển nào, với bất kỳ hiểu biết nào, là cốt lõi, vì cô đơn này giải thoát ý thức khỏi ngục tù của thời gian. Mọi hình thức của ảnh hưởng phải được hiểu rõ và được phủ nhận, không tạo ra con đường trong thời gian cho sự suy nghĩ. Đang phủ nhận thời gian là bản thể của không thời gian.

Phủ nhận hiểu biết, trải nghiệm, cái đã được biết là mời mọc cái không biết được. Phủ nhận là bùng nổ; nó không là sự việc do ý tưởng và trí năng, cái gì đó mà bộ não có thể đùa giỡn. Trong ngay hành động của phủ nhận có năng lượng, năng lượng của đang hiểu rõ và năng lượng này không thể kềm kẹp được, để bị thuần thục bởi sợ hãi và tiện lợi. Phủ nhận là hủy diệt; nó không nhận biết được những kết quả; nó không là một phản ứng và vì vậy nó không là đối nghịch của khẳng định. Khẳng định rằng có hoặc không có, là tiếp tục trong phản ứng, và phản ứng không là phủ nhận. Phủ nhận không có sự chọn lựa và vì vậy không là kết quả của xung đột. Chọn lựa là xung đột và xung đột là không chín chắn. Đang thấy cái sự thật như sự thật, cái giả dối như giả dối và cái sự thật trong cái giả dối là hành động của phủ nhận. Nó là một hành động và không là một ý tưởng. Phủ nhận hoàn toàn suy nghĩ, ý tưởng và từ ngữ mang lại tự do khỏi cái đã được biết; cùng phủ nhận hoàn toàn cảm thấy, cảm xúc và cảm tính có tình yêu. Tình yêu vượt khỏi và ở trên suy nghĩ và cảm thấy.

 Phủ nhận hoàn toàn cái đã được biết là bản thể của tự do.

 Thức dậy sớm sáng nay, còn nhiều tiếng đồng hồ nữa mặt trời mới mọc, thiền định vượt khỏi những phản hồi của suy nghĩ, nó là một mũi tên đâm vào cái không biết được và suy nghĩ không thể theo đuổi nó. Và bình minh đến để làm sáng rực bầu trời và ngay khi mặt trời đang chạm vào những đỉnh núi cao nhất, có bao la đó mà tinh khiết của nó vượt khỏi mặt trời và những hòn núi.

30.

Một ngày không mây, nóng, và quả đất cùng cây cối đang gom tụ sức mạnh chuẩn bị cho mùa đông sắp tới; mùa thu đang chuyển ít lá cây thành màu vàng; chúng có màu vàng rực tương phản cánh đồng cỏ xanh sẫm. Họ đang cắt những cánh đồng cỏ hoang và những cánh đồng cỏ rậm rạp trồng riêng của họ cho những con bò trong suốt mùa đông dài; mọi người đều đang làm việc, cả người lớn lẫn trẻ em. Đó là một công việc cần thiết và không có nhiều nói chuyện hay cười đùa. Máy móc đang thay thế những cái liềm và đó đây những cái liềm đang cắt cánh đồng cỏ. Và dọc theo con suối có một con đường mòn, qua những cánh đồng; ở đó thật mát mẻ vì mặt trời nóng bức đã ở phía sau những quả đồi. Con đường đi qua những ngôi nhà nông trại và một xưởng cưa; trong những cánh đồng cỏ mới cắt, có hàng ngàn cây nghệ, thật mỏng manh, cùng mùi hương đặc trưng của riêng nó. Một chiều tối yên lặng, rõ ràng và những hòn núi gần gũi hơn bao giờ hết. Con suối yên tĩnh, không có quá nhiều đá và nước chảy nhanh lắm. Bạn phải chạy nếu muốn đuổi kịp nó. Trong không khí, có mùi cỏ vừa được cắt, trong một vùng đất đai quá dư thừa và mãn nguyện. Mọi nông trại đều có điện và dường như có thanh bình và trù phú.

Chẳng bao nhiêu người nhìn ngắm núi non hoặc một đám mây. Họ trông thấy, đưa ra vài lời bình phẩm và tiếp tục đi qua. Những từ ngữ, những cử chỉ, những cảm xúc cản trở đang thấy. Một cái cây, một bông hoa được cho một cái tên, viết vào bảng phân loại và nó là cái tên được phân loại. Bạn thấy một phong cảnh qua một lối đi có mái vòm hoặc từ một cửa sổ, và nếu bạn tình cờ là một họa sĩ hoặc biết nghệ thuật, hầu như ngay lập tức bạn sẽ nói rằng, nó giống như những bức tranh thời trung cổ hoặc đề cập đến một họa sĩ nào đó mới đây. Hoặc nếu bạn là một người viết văn, bạn thấy với mục đích để miêu tả; nếu bạn là một nhạc sĩ, có thể bạn không bao giờ thấy được đường cong của một quả đồi hoặc những bông hoa ngay dưới chân bạn; bạn bị trói buộc vào những luyện tập hàng ngày của bạn, hoặc bạn bị phủ ngập bởi những tham vọng. Nếu bạn là một người chuyên nghiệp thuộc loại nào đó, có thể bạn không bao giờ thấy. Nhưng muốn thấy phải có khiêm tốn mà bản thể của nó là vô nhiễm. Kìa hòn núi đó cùng mặt trời hoàng hôn trên nó; thấy nó lần đầu tiên, thấy nó, như thể từ trước đến nay chưa thấy, thấy nó bằng vô nhiễm, thấy nó bằng hai mắt đã được tắm trong trống không, đã không bị tổn thương bởi hiểu biết – ngay lúc đó thấy là một trải nghiệm lạ thường. Từ ngữ trải nghiệm đó xấu xa lắm, cùng nó là cảm xúc, hiểu biết, công nhận và một tiếp tục; thấy không liên quan đến bất kỳ những thứ này. Nó là cái gì đó hoàn toàn mới mẻ. Muốn thấy mới mẻ này phải có khiêm tốn, khiêm tốn đó chưa bao giờ bị vấy bẩn bởi kiêu hãnh, bởi tự cao. Cùng cái đang xảy ra rõ ràng này, buổi sáng đó, có “đang thấy” này, như thể cùng đỉnh núi, cùng mặt trời hoàng hôn. Tổng thể của đang hiện diện toàn bộ của người ta ở đó, mà không ở trong một trạng thái của đòi hỏi, xung đột và chọn lựa, đang hiện diện toàn bộ thụ động, mà thụ động của nó là năng động. Có hai loại chú ý, một là năng động và cái còn lại bất động. Cái gì đang xảy ra mới mẻ thực sự, một sự việc chưa từng xảy ra trước kia. “Thấy” nó đang xảy ra là sự kỳ diệu của khiêm tốn, bộ não hoàn toàn tĩnh, không có mọi phản ứng mặc dù nó hoàn toàn nhận biết. “Thấy” đỉnh núi đó, thật tráng lệ cùng mặt trời hoàng hôn, mặc dù người ta đã thấy nó một ngàn lần, thấy bằng hai mắt không có hiểu biết, là thấy sự khai sinh của cái mới mẻ. Đây không là lãng mạn và ủy mị xuẩn ngốc cùng những tâm trạng và hung tợn của nó, hoặc cảm xúc cùng những cơn sóng nhiệt tình và âu sầu của nó. Nó là một cái gì đó hoàn toàn mới mẻ, cái đó trong chú ý tổng thể này là tĩnh lặng. Từ trống không này cái mới mẻ hiện diện.

Khiêm tốn không là một đức hạnh; nó không thể được tu dưỡng; nó không nằm trong luân lý của những sự việc được kính trọng. Các vị thánh không biết nó, vì họ được công nhận do sự thánh thiện của họ; người sùng tín không biết nó vì anh ấy đang van xin, đang tìm kiếm; cũng không phải người sùng đạo và môn đệ vì anh ấy đang theo sau. Tích lũy phủ nhận khiêm tốn, dù nó là tài sản, trải nghiệm hoặc khả năng. Đang học hành không là qui trình thêm vào; hiểu biết lại thêm vào. Hiểu biết là máy móc; đang học hành không bao giờ như vậy. Có thể có mỗi lúc một nhiều hiểu biết thêm nhưng không bao giờ có nhiều hơn trong đang học hành. Nơi nào có so sánh đang học hành không còn. Đang học hành là thấy tức khắc mà không ở trong thời gian. Tất cả tích lũy và hiểu biết đều có thể đo lường được. Khiêm tốn không thể so sánh được; không có nhiều hơn hoặc ít hơn của khiêm tốn; vì thế nó không thể được tu dưỡng. Luân lý và kỹ thuật có thể được vun quén; có thể có nhiều hơn hoặc ít hơn của chúng. Khiêm tốn không ở trong khả năng của bộ não, tình yêu cũng không. Khiêm tốn luôn luôn là động thái của chết.

Rất sớm sáng nay, nhiều tiếng đồng hồ trước bình minh, khi thức dậy có mãnh liệt xuyên thấu của sức mạnh cùng trang nghiêm của nó. Có trong trang nghiêm này, phước lành. Theo đồng hồ nó “đã kéo dài” bốn mươi lăm phút bằng một cường độ gia tăng. Con suối và đêm yên lặng, cùng những ngôi sao sáng rực của chúng, cùng ở trong nó.

 

 

31.

Thiền định không một công thức được sắp đặt trước, không một nguyên nhân và lý do, không kết thúc và không mục đích, là một sự kiện không thể tin được. Nó không chỉ là một nổ tung mãnh liệt để làm tinh khiết nhưng nó cũng còn là chết, mà không có ngày mai. Tinh khiết của nó tàn phá; không để lại một ngõ ngách ẩn nấp nào cho suy nghĩ có thể mai phục trong những cái bóng mát tối tăm riêng của nó. Tinh khiết của nó mong manh; nó không là một đức hạnh kiếm được do kiềm chế. Nó tinh khiết vì nó không có kiềm chế, giống như tình yêu. Không có ngày mai trong thiền định, không có tranh cãi với chết. Chết của ngày hôm qua và của ngày mai không để lại sự hiện diện tầm thường của thời gian, và thời gian luôn luôn tầm thường, nhưng một hủy diệt mà là cái mới mẻ. Thiền định là cái này, không là những toan tính xuẩn ngốc của bộ não đang tìm kiếm sự an toàn. Thiền định là hủy diệt sự an toàn và có vẻ đẹp lạ thường trong thiền định, không là vẻ đẹp của những sự vật được xếp đặt bởi con người hoặc bởi thiên nhiên nhưng của tĩnh lặng. Tĩnh lặng này là trống không mà trong đó và từ đó tất cả mọi sự vật trôi chảy và có đang hiện diện của chúng. Nó không thể biết được, cũng không phải trí năng hay cảm thấy có thể vạch lối vào nó; không có lối vào nó và một phương pháp vào nó là sự sáng chế của một bộ não tham lam. Tất cả những phương cách và phương tiện của cái tôi toan tính phải bị hủy diệt hoàn toàn; tất cả đang tiến tới hoặc đang lùi lại, phương cách của thời gian, phải kết thúc, mà không có ngày mai. Thiền định là hủy diệt; nó là một hiểm họa cho những người ước ao sống một sống giả tạo và một sống của tưởng tượng và hoang đường.

Các vì sao sáng quá, rực rỡ thật sớm trong buổi sáng. Bình minh còn lâu lắm; tĩnh lặng đáng ngạc nhiên, ngay cả con suối náo nhiệt cũng im tiếng và những quả đồi cũng lặng yên. Nguyên một tiếng đồng hồ đã trôi qua trong trạng thái đó khi bộ não không ngủ nhưng thức, nhạy cảm và chỉ đang nhìn ngắm; trong suốt trạng thái đó tổng thể của cái trí có thể tự vượt khỏi chính nó, không có những phương hướng vì không có người định hướng. Thiền định là một cơn bão, đang hủy diệt và đang xóa sạch. Rồi thì, xa xa, bình minh đã đến. Ở phía đông, có một ánh sáng đang lan tràn, thật non nớt và yếu ớt, thanh thoát và e thẹn; nó đến và lướt qua những quả đồi xa xôi và nó sờ vào những hòn núi hùng vĩ và những đỉnh cao. Trong từng nhóm hoặc đơn chiếc, cây cối đứng yên, cây dương lá rụng bắt đầu thức giấc và con suối reo hò vui vẻ. Bức tường trắng đó của một ngôi nhà nông trại, hướng về phía tây, trở nên trắng xóa. Chầm chậm, thanh bình, hầu như đang van xin nó đến và ngập tràn đất đai. Sau đó những đỉnh núi tuyết bắt đầu bừng sáng, màu hoa hồng rực rỡ và những tiếng ồn của buổi sáng sớm bắt đầu. Ba con quạ bay qua bầu trời, yên lặng, tất cả cùng một hướng bay; từ xa vọng lại âm thanh của một cái chuông trên cổ một con bò và vẫn vậy có tĩnh lặng. Tiếp theo một chiếc xe hơi đang chạy thẳng lên quả đồi và ngày bắt đầu.

Trên con đường đó trong cánh rừng, một chiếc lá vàng rơi; vì đối với một số cây mùa thu đây rồi. Nó là một chiếc lá cô đơn, không một tì vết trên nó, không đốm, sạch sẽ. Nó là màu vàng của mùa thu, nó vẫn còn dễ thương trong chết của nó, không bệnh tật nào đã tác động đến nó. Nó còn y nguyên sự no đủ của mùa xuân và mùa hạ và mặc dù vậy tất cả những chiếc lá của cây đó vẫn còn xanh tươi. Nó là chết trong vinh quang. Chết ở đó, không phải trong chiếc lá vàng úa, nhưng thực sự ở đó, không phải một chết thông thường không tránh khỏi nhưng chết đó mà luôn luôn hiện diện. Nó không là một tưởng tượng nhưng là một thực tế không thể bị che đậy. Nó luôn luôn ở đó quanh mọi khúc quẹo của một con đường, trong mọi ngôi nhà, với mọi thần thánh. Chết ở đó cùng tất cả sức mạnh và vẻ đẹp của nó.

Bạn không thể lẩn tránh chết; bạn có lẽ quên bẵng nó, bạn có lẽ lý luận nó hoặc tin tưởng rằng bạn sẽ đầu thai hoặc sống lại. Dù làm việc gì bạn muốn, nương dựa bất kỳ đền chùa nào hoặc nhờ vả bất kỳ quyển sách nào nó luôn luôn ở đó, trong hân hoan và trong tràn trề. Bạn phải sống cùng nó để biết nó; bạn không thể biết nó nếu bạn sợ hãi nó; sợ hãi chỉ làm u ám nó. Để biết nó bạn phải thương yêu nó. Để sống cùng nó bạn phải thương yêu nó. Hiểu biết về nó không là kết thúc nó. Nó là kết thúc hiểu biết nhưng không phải kết thúc chết. Để thương yêu nó không là quen thuộc nó; bạn không thể quen thuộc sự hủy diệt. Bạn không thể thương yêu cái gì đó mà bạn không biết nhưng bạn không biết bất kỳ thứ gì cả, ngay cả người vợ của bạn hay ông chủ của bạn, huống chi là một người khách lạ hoàn toàn. Nhưng tuy vậy bạn phải thương yêu nó, cái khác lạ, cái không biết được. Bạn chỉ thương yêu cái mà bạn chắc chắn, cái mà cho thanh thản, an toàn. Bạn không thương yêu cái không chắc chắn, cái không biết được; bạn có lẽ thương yêu sự hiểm nguy, dâng hiến sống của bạn cho một người khác hoặc giết chết một người khác vì quốc gia của bạn, nhưng đây không là tình yêu; những sự việc này có phần thưởng và lợi lộc riêng của nó; bạn thương yêu lợi lộc và thành công mặc dù có đau khổ trong chúng. Không có lợi lộc nào khi biết chết nhưng lạ lùng thay chết và tình yêu luôn luôn theo cùng nhau; chúng không bao giờ tách rời. Bạn không thể thương yêu mà không có chết; bạn không thể ôm ấp mà không có chết hiện diện ở đó. Nơi nào tình yêu hiện diện nơi đó cũng có chết, chúng không thể tách rời.

Nhưng liệu chúng ta biết tình yêu là gì? Bạn biết cảm xúc, cảm động, ham muốn, cảm tình và cơ cấu của suy nghĩ nhưng tất cả những sự việc này không là tình yêu. Bạn thương yêu người chồng của bạn, con cái của bạn; bạn thù ghét chiến tranh nhưng bạn lại thực hiện chiến tranh. Tình yêu của bạn biết hận thù, ganh tị, tham vọng, sợ hãi; khói của những việc này không là tình yêu. Quyền lực và thanh danh bạn yêu quý nhưng quyền lực và thanh danh là tội lỗi, thoái hóa. Liệu chúng ta biết tình yêu là gì? Không bao giờ biết nó là điều kỳ diệu của nó, vẻ đẹp của nó. Không bao giờ biết, mà không có nghĩa vẫn còn nghi ngờ cũng không có nghĩa tuyệt vọng; nó là chết của ngày hôm qua và vậy là không chắc chắn hoàn toàn của ngày mai. Tình yêu không tiếp tục, chết cũng không tiếp tục. Chỉ có ký ức và hình ảnh trong khung có sự tiếp tục nhưng những thứ này là máy móc và thậm chí máy móc cũng hao mòn, cũng nhường chỗ cho những hình ảnh mới, những kỷ niệm mới. Cái gì có sự tiếp tục luôn luôn đang thoái hóa và cái gì thoái hóa không là chết. Tình yêu và chết không thể tách rời và nơi nào có chúng luôn luôn có sự hủy diệt.

 

1 tháng 9.

Tuyết đang tan nhanh ở những hòn núi vì đã có nhiều ngày không mây và mặt trời nắng gắt; con suối đã đục ngầu, có nhiều nước hơn và nó đã ồn ào lẫn hung hăng hơn. Đang băng qua cây cầu gỗ nhỏ xíu và nhìn lên từ con suối, có hòn núi, đẹp lạ thường, cách biệt, cùng một mãnh liệt cuốn hút; tuyết của nó đang lấp lánh trong mặt trời hoàng hôn. Nó thật xinh xắn, kẹp giữa cây cối trên hai bờ con suối và dòng nước chảy nhanh. Nó rộng lớn lạ thường, vút cao vào bầu trời, lơ lửng trong không gian. Không chỉ hòn núi đẹp nhưng còn cả ánh hoàng hôn, những quả đồi, những cánh đồng, cây cối và con suối đó. Bỗng nhiên toàn vùng đất cùng những cái bóng và thanh bình của nó trở nên thật mãnh liệt, thật sinh động và đang thâm nhập. Nó ào ào qua bộ não như một ngọn lửa đang thiêu rụi tánh vô cảm của suy nghĩ. Bầu trời, đất đai và người quan sát, tất cả đều bị bao bọc trong mãnh liệt này và chỉ có ngọn lửa và không còn gì khác nũa. Thiền định trong suốt chuyến dạo bộ đó, bên cạnh con suối trên con đường mòn ngoằn ngoèo êm ả qua nhiều cánh đồng xanh tươi, nó ở đó, không phải vì sự yên lặng hay vì vẻ đẹp của chiều tối cuốn hút tất cả suy nghĩ; nó tiếp tục bất kể vài trò chuyện. Không gì có thể ngăn cản được nó; thiền định tiếp tục, không phải nơi nào đó không nhận biết được trong những hóc hẻm của bộ não và ký ức, nhưng nó ở đó, đang xảy ra, giống như ánh hoàng hôn đang lẫn trong cây cối. Thiền định không là một theo đuổi có mục đích mà nuôi dưỡng xao nhãng và xung đột; nó không là mê mải một món đồ chơi mà sẽ cuốn hút tất cả suy nghĩ, như một đứa trẻ bị cuốn hút bởi một món đồ chơi; nó không là lặp lại một từ ngữ để làm yên lặng bộ não. Nó bắt đầu bằng đang hiểu rõ về chính mình và vượt khỏi đang hiểu rõ. Khi dạo bộ, nó đang hiểu rõ, đang khuấy động sâu thẳm và đang chuyển động trong không phương hướng. Thiền định đang tiếp tục vượt khỏi suy nghĩ, nhận biết được hoặc không nhận biết được, và một đang thấy vượt khỏi khả năng của suy nghĩ.

Nhìn ra xa khỏi hòn núi; trong cái nhìn đó là những ngôi nhà gần bên, những cánh đồng cỏ, những quả đồi cân đối và chính những hòn núi; khi bạn lái một chiếc xe hơi, bạn nhìn toàn bộ về phía trước, ba trăm yard hay nhiều hơn; cái nhìn đó nhận vào hai phía đường, chiếc xe hơi đang đậu, cậu bé đang băng qua và chiếc xe tải đang đi ngược chiều, nhưng nếu bạn chỉ nhìn chiếc xe hơi phía trước, bạn sẽ gặp một tai nạn. Cái nhìn xa xôi gồm cả những thứ gần bên nhưng cái nhìn gần bên không thể gồm cả những thứ xa xôi. Sống của chúng ta bị trải qua trong những ngay lập tức, trong những giả tạo. Sống trong tổng thể cho sự chú ý đến những mảnh, nhưng mảnh không bao giờ có thể hiểu rõ cái tổng thể. Tuy vậy đây là việc gì chúng ta luôn luôn đang gắng sức thực hiện; bám chặt vào những mảnh nhỏ xíu và lại cố gắng tóm thâu cái tổng thể. Cái đã được biết luôn luôn là cái nhỏ xíu, cái mảnh, và với cái nhỏ xíu chúng ta lại tìm kiếm cái không biết được. Chúng ta không bao giờ buông bỏ cái nhỏ xíu; cùng cái nhỏ xíu chúng ta chắc chắn, trong nó chúng ta cảm thấy an toàn, ít nhất chúng ta nghĩ như vậy. Nhưng thật ra chúng ta không bao giờ có thể chắc chắn về mọi thứ, ngoại trừ có thể, về những đồ vật máy móc và giả tạo và thậm chí chúng cũng không chắc chắn. Ở một chừng mực nào đó, chúng ta có thể dựa vào những sự vật bên ngoài, như những chiếc xe lửa, để vận hành và để chắc chắn về chúng. Ở phía bên trong, tâm lý, dù chúng ta khao khát nó bao nhiêu chăng nữa, không có sự chắc chắn, không có sự vĩnh cửu; không có trong những liên hệ của chúng ta, trong những niềm tin của chúng ta, trong những thần thánh của bộ não chúng ta. Khao khát mãnh liệt để tìm được sự chắc chắn, kiếm được một loại vĩnh cửu nào đó và sự kiện rằng không có gì vĩnh cửu là bản thể của xung đột, ảo tưởng và sự thật. Quan trọng nhất là phải hiểu rõ cái sức mạnh dùng để tạo ra ảo tưởng chứ không phải hiểu rõ sự thật. Cái sức mạnh dùng để nuôi dưỡng ảo tưởng phải kết thúc hoàn toàn, không phải để đạt được sự thật; không có đang mặc cả với sự thật. Sự thật không là một phần thưởng; cái giả dối phải buông đi, không phải để đạt được cái gì là sự thật nhưng chỉ bởi vì nó giả dối.

Cũng không có từ bỏ.

 

2.

Một buổi chiều đẹp trong thung lũng, dọc theo con suối, những cánh đồng cỏ xanh tươi, cỏ quá thừa thải cho thú vật ăn, những ngôi nhà nông trại sạch sẽ và những đám mây tuyệt đẹp, đầy màu sắc và rõ ràng. Có một đám mây lơ lửng trên hòn núi cùng những màu sắc rực rỡ mà dường như là đám mây yêu quý nhất của mặt trời. Thung lũng mát mẻ, dễ chịu và thật sinh động. Quanh nó có sự yên tĩnh và một thanh bình. Những máy móc nông trại hiện đại đã ở đó nhưng nông dân vẫn còn sử dụng cái liềm và áp lực cùng sự hung bạo của nền văn minh vẫn chưa đến đây. Những sợi dây cáp điện trĩu nặng trên những cột điện dẫn qua thung lũng và chúng dường như cũng là thành phần của thế giới đơn sơ này. Khi chúng tôi dạo bộ trên con đường mòn chật hẹp đầy cỏ qua những cánh đồng, những hòn núi, có tuyết và màu sắc của nó, dường như thật gần gũi nhưng lại phảng phất, mơ mơ màng màng. Những con dê đang nài nỉ được vắt sữa. Không một chút mong đợi, tất cả vẻ đẹp lạ thường này, màu sắc, những quả đồi, quả đất màu mỡ này, thung lũng mạnh mẽ này, tất cả cái này ở trong một. Nó không ở trong một, quả tim và bộ não riêng của người ta hoàn toàn khoáng đãng, không có rào chắn của thời gian và không gian, hoàn toàn không có suy nghĩ và cảm thấy đến độ chỉ còn vẻ đẹp này, không còn âm thanh và hình dạng. Nó ở đó và mọi thứ khác ngừng hiện diện. Bao la của tình yêu này, cùng vẻ đẹp và chết, ở đó ngập tràn thung lũng và toàn thân tâm của người ta là thung lũng đó. Một buổi sáng lạ thường.

Không có từ bỏ. Cái gì bị từ bỏ luôn luôn ở đó và từ bỏ, hiến dâng, hy sinh không hiện diện nơi nào có đang hiểu rõ. Đang hiểu rõ là chính bản thể của không xung đột; từ bỏ là xung đột. Từ bỏ là hành động của ý muốn, được sinh ra từ chọn lựa và xung đột. Từ bỏ là đổi chác và trong đổi chác không có tự do nhưng chỉ có nhiều hoang mang và đau khổ.

 

4.

Đi xuống từ những thung lũng và những hòn núi cao để chun vào một thị trấn rộng lớn, ồn ào và bẩn thỉu gây ảnh hưởng cho cơ thể.[1] Một ngày dễ thương khi chúng tôi rời đi, qua những thung lũng sâu, những thác nước và những cánh rừng dày dặc đến một cái hồ xanh sẫm và những con đường rộng. Một thay đổi kinh khiếp từ một nơi cách biệt và thanh bình để đến một thị trấn ồn ào cả ngày lẫn đêm, để đến một không khí nóng nực, ẩm ướt và khó chịu. Ngồi yên lặng vào buổi chiều, nhìn qua những mái nhà, đang ngắm nhìn hình thể của những mái nhà và ống khói của chúng, hầu như không mong đợi, cái phước lành, cái sức mạnh, cái khác lạ đã đến rõ ràng và hiền lành; nó ngập tràn căn phòng và ở nguyên. Nó ở đây khi câu này đang được viết ra.

 

 

 

 

5.[2]

Từ trên cao của cửa sổ tầng lầu thứ tám, cây cối dọc theo đại lộ đang chuyển sang màu vàng, nâu sẫm và đỏ giữa một hàng dài màu xanh đậm. Từ chiều cao này những ngọn cây có màu sắc rực rỡ và tiếng gầm thét của xe cộ vọng lên qua chúng, đã hơi dịu bớt tiếng ồn. Chỉ có màu sắc, không phải những màu sắc khác nhau; chỉ có tình yêu và không phải những diễn tả khác nhau về nó; những phân loại khác nhau về tình yêu không là tình yêu. Khi tình yêu bị phá tan thành từng mảnh, như thiêng liêng và dục vọng, nó không còn là tình yêu. Ganh tị là khói che đậy ngọn lửa, và đam mê biến thành dốt nát nếu không có mộc mạc, nhưng không có mộc mạc nếu không có tự từ bỏ, mà là khiêm tốn trong đơn giản tuyệt đối. Nhìn xuống khối màu sắc đó, cùng những màu sắc khác nhau, chỉ có tinh khiết, dù nó có lẽ bị phá tan như thế nào; nhưng không tinh khiết dù nó có lẽ được thay đổi, được che đậy, được kháng cự nhiều bao nhiêu, sẽ luôn luôn vẫn còn không tinh khiết, giống như bạo lực. Tinh khiết không xung đột với không tinh khiết. Không tinh khiết không bao giờ trở thành tinh khiết, giống như bạo lực không thể trở thành không bạo lực. Đơn giản là bạo lực phải kết thúc.

Có hai con chim bồ câu làm tổ dưới mái ngói đá bên kia sân nhà. Con cái vào trước và sau đó từ từ, với dáng vẻ oai vệ, con đực theo sau và suốt đêm chúng ở đó; sáng sớm nay chúng chun ra, con đực trước và con cái theo sau. Chúng vươn cánh, rỉa lông và nằm duỗi dài trên mái ngói đá lạnh. Chẳng mấy chốc không biết từ đâu, những con chim bồ câu khác đến, một tá; chúng đáp xuống quanh hai con này, rỉa lông, kêu gù gù, thân thiện cạ vào nhau. Sau đó, bỗng nhiên, tất cả chúng đều bay đi, ngoại trừ hai con đầu tiên. Bầu trời u ám, có những đám mây nặng nề, đầy ánh sáng ở đường chân trời và một vệt bầu trời xanh dài.

Thiền định không có khởi đầu và không có kết thúc; trong nó không có thành công và không có thất bại, không có tích lũy và không có từ bỏ; nó là một chuyển động không kết thúc và vì thế ở trên và vượt khỏi thời gian và không gian. Đang trải nghiệm nó là đang phủ nhận nó, vì người trải nghiệm bị trói buộc vào thời gian và không gian, ký ức và công nhận. Nền tảng cho thiền định thực sự là nhận biết thụ động mà hoàn toàn tự do khỏi uy quyền và tham vọng, đố kỵ và sợ hãi. Thiền định không có ý nghĩa, không có quan trọng gì cả nếu không có tự do này, nếu không có đang hiểu rõ về chính mình; chừng nào còn có chọn lựa sẽ không có đang hiểu rõ về chính mình. Chọn lựa hàm ý xung đột mà ngăn cản đang hiểu rõ cái gì là. Lang thang vào một tưởng tượng nào đó, vào những niềm tin lãng mạn nào đó, không là thiền định; bộ não phải tự cởi bỏ chính nó khỏi mọi hoang đường, ảo tưởng, an toàn và đối diện với sự thật của sự giả tạo của chúng. Không có xao nhãng, mọi thứ đều ở trong chuyển động của thiền định. Bông hoa là hình dạng, mùi hương, màu sắc và vẻ đẹp mà là tổng thể của nó. Xé nó ra từng mảnh bằng từ ngữ hay thực tế, vậy thì không còn bông hoa nữa, chỉ là một hồi tưởng về cái gì đã là, mà không bao giờ là bông hoa. Thiền định là tổng thể bông hoa trong vẻ đẹp của nó, đang tàn và đang sống.

 

 

 

6.

Mặt trời vừa đang bắt đầu ló dạng qua những đám mây, còn sớm vào buổi sáng và tiếng gầm rú hàng ngày của xe cộ vẫn chưa bắt đầu; đang có mưa và bầu trời xám xịt. Trên mái hiên nhỏ mưa đang rơi lộp bộp và gió thật mát mẻ. Đang đứng trong chỗ núp, nhìn ngắm con sông trải rộng và những chiếc lá mùa thu, kìa cái khác lạ đến, giống một lóe sáng và ở lại một khoảng thời gian rồi biến mất. Thật lạ lùng là nó đã trở nên quá mãnh liệt và thực sự. Nó thực sự như những nóc nhà này với hàng trăm ống khói. Trong nó có một sức mạnh thôi thúc kỳ lạ; bởi vì tinh khiết của nó, nó thật mãnh liệt, sức mạnh của vô nhiễm mà không gì có thể hủy diệt được. Và nó là một phước lành.

Hiểu biết triệt tiêu tánh khám phá. Hiểu biết luôn luôn trong thời gian, trong quá khứ; nó không bao giờ có thể mang lại tự do. Nhưng hiểu biết rất cần thiết, để hành động, để suy nghĩ, và nếu không có hành động sự hiện diện không thể được. Nhưng hành động dù khôn ngoan, ngay thẳng và cao quý đến chừng nào sẽ không mở cánh cửa đến sự thật. Không có con đường dẫn đến sự thật; nó không thể mua được qua bất kỳ hành động nào và cũng không qua bất kỳ tinh lọc nào của suy nghĩ. Đạo đức là trật tự duy nhất trong một thế giới vô trật tự và phải có đạo đức, mà là một chuyển động của không xung đột. Nhưng tất cả những điều trên sẽ không thể mở cánh cửa dẫn đến bao la đó. Tổng thể của ý thức phải tự làm trống không chính nó khỏi tất cả hiểu biết, hành động và đạo đức của nó; không phải làm trống không nó vì một mục đích, để kiếm được, để thấu triệt, để trở thành. Nó phải luôn luôn trống không mặc dù đang vận hành trong thế giới hàng ngày của suy nghĩ và hành động. Từ trống không này, suy nghĩ và hành động phải hiện diện. Nhưng trống không này sẽ không mở cánh cửa. Phải không có cửa cũng không có bất kỳ nỗ lực nào để vươn tới. Phải không có trung tâm trong trống không này, vì trống không này không có đo lường, chính trung tâm mới biết đo lường, cân nhắc, toan tính. Trống không này vượt khỏi thời gian và không gian; nó vượt khỏi suy nghĩ và cảm thấy. Nó đến lặng lẽ, kín đáo, giống như tình yêu; nó không khởi đầu và không kết thúc. Nó ở đó không thể thay đổi được và không thể đo lường được.

 

7.

Rất quan trọng cho cơ thể được ở yên một nơi trong một khoảng thời gian dài; sự đi lại liên tục này, sự thay đổi của khí hậu, sự thay đổi chỗ ở có gây ảnh hưởng nhiều cho cơ thể; cơ thể phải tự điều chỉnh để thích ứng và suốt thời gian điều chỉnh này không việc gì rất “nghiêm túc” có thể xảy ra được. Và sau đó người ta lại phải rời đi. Tất cả việc này là một thử thách trên cơ thể. Nhưng sáng nay, khi thức dậy, còn sớm trước khi mặt trời lên cao, khi bình minh đã đến rồi, bất kể sự mệt mỏi của cơ thể, có sức mạnh đó cùng mãnh liệt của nó. Thật kỳ lạ qua cái cách mà cơ thể phản ứng với nó; cơ thể không bao giờ lười biếng, mặc dù thường mệt mỏi, nhưng sáng nay, mặc dù không khí lạnh lẽo, nó trở nên hoặc hơi hơi muốn được hoạt động. Chỉ khi bộ não tĩnh lặng, không mê muội hoặc lờ đờ nhưng nhạy cảm và tỉnh táo, “cái khác lạ” mới có thể hiện diện. Sáng nay cái khác lạ hiện diện thật bất ngờ vì cơ thể vẫn còn đang tự điều chỉnh đến môi trường mới.

Mặt trời xuất hiện, trong một bầu trời trong xanh; bạn không thể thấy nó vì có nhiều ống khói chắn đường nhưng sự bức xạ của nó lan đầy bầu trời; và những bông hoa trên hàng hiên chật hẹp dường như sống lại và màu sắc của chúng rực rỡ và mạnh mẽ hơn nhiều. Sáng nay thật đẹp, ánh sáng dư thừa và bầu trời trở thành màu xanh tuyệt vời. Thiền định gồm cả màu xanh đó và những bông hoa kia; chúng là bộ phận trong thiền định; chúng lượn lờ qua nó; chúng không là một xao nhãng. Thực sự không có xao nhãng, vì thiền định không là tập trung, mà là loại trừ, một ngăn chặn, một chống cự và vì vậy một xung đột. Một cái trí thiền định có thể tập trung và lúc đó không là một loại trừ, một chống cự nhưng một cái trí tập trung không thể thiền định. Thật kỳ lạ vì thiền định đã trở thành quan trọng vô cùng; không có kết thúc cho nó cũng không có một khởi đầu cho nó. Nó giống một giọt mưa; trong giọt mưa đó là tất cả những con suối, những con sông lớn, biển cả và những thác nước; giọt nước mưa đó nuôi dưỡng quả đất và con người; không có nó, quả đất này sẽ là một sa mạc. Nếu không có thiền định quả tim trở thành một sa mạc, một mảnh đất hoang. Thiền định có chuyển động riêng của nó; bạn không thể điều khiển nó, định hình nó hoặc cưỡng bách nó, nếu bạn làm như vậy nó không còn là thiền định. Chuyển động này kết thúc nếu bạn là một người quan sát, nếu bạn là người trải nghiệm đó. Thiền định là chuyển động triệt tiêu người quan sát, người trải nghiệm; nó là một chuyển động vượt khỏi tất cả biểu tượng, suy nghĩ và cảm thấy. Vùn vụt của nó không thể đo lường được.

Nhưng những đám mây đang che phủ bầu trời và có một trận đánh đang diễn ra giữa chúng và gió, và gió đang thắng thế. Có một dải rộng lớn của màu xanh, thật xanh và những đám mây quá dư thừa, đầy ánh sáng và bóng tối và những đám mây ở phía Bắc dường như đã quên thời gian, nhưng không gian thuộc về chúng. Trong công viên [the Champ de Mars] mặt đất phủ đầy những chiếc lá mùa thu và vỉa hè cũng dày dặc chúng. Sáng hôm nay quá rực rỡ, trong lành và những bông hoa tráng lệ do những màu sắc mùa hè của chúng. Ở xa xa ra khỏi cái tháp to lớn, thật cao và thoáng đãng [tháp Eiffel], nơi thu hút khách du lịch chính, đang đi qua nó một đám tang, quan tài và xe tang phủ đầy hoa, theo sau nhiều xe cộ. Thậm chí trong chết, chúng ta cũng muốn được quan trọng, không có kết thúc cho sự phù phiếm và phô trương giả tạo của chúng ta. Mọi người đều muốn là một người nào đó hoặc gắn kết vào một người mà là một người nào đó. Uy quyền và sự thành công, nhỏ bé hoặc to tát, và được công nhận. Nếu không được công nhận họ không còn ý nghĩa, được công nhận bởi nhiều người hoặc bởi một người mà bị chi phối. Uy quyền luôn luôn được kính trọng và vì thế người ta trọng nể nó. Uy quyền luôn luôn tội lỗi, bị điều khiển bởi người chính trị hoặc bởi vị thánh hoặc bởi người vợ với người chồng. Dù nó có tội lỗi nhiều, mọi người đều ham muốn nó, và những người có nó rồi lại ao ước nó tăng thêm nữa. Và chiếc xe tang đó cùng những bông hoa rực rỡ kia dưới ánh mặt trời có vẻ đã xa khỏi thế giới này và thậm chí như vậy chết vẫn chưa chấm dứt uy quyền vì nó tiếp tục trong một người khác. Chính bó đuốc đó của tội lỗi đã tiếp tục từ thế hệ này qua thế hệ khác. Chẳng mấy người có thể gạt bỏ nó đi, hoàn toàn và tự do, mà không cần nhìn lại; họ không có phần thưởng. Phần thưởng là sự thành công, hào quang của sự công nhận. Không được công nhận, thất bại đã được quên từ lâu, không là một người nào cả khi tất cả mọi nỗ lực và xung đột đã kết thúc, kia kìa có một phước lành không thuộc về nhà thờ và những vị chúa của con người.

Đám trẻ đang gọi nhau và đang chơi đùa khi xe tang đi qua, thậm chí chẳng thèm nhìn nó, mải mê trong trò chơi và vui vẻ của chúng.

 

8.

Ngay cả các vì sao cũng có thể trông thấy được trong thị trấn đèn đuốc sáng trưng này và có những âm thanh khác ngoài tiếng gầm rú của xe cộ – tiếng gù gù của những con chim bồ câu và tiếng chíp chíp của những con chim sẻ; có những mùi khác ngoài mùi khí monoxide – mùi của những chiếc lá mùa thu và hương thơm của những bông hoa. Sáng sớm hôm nay có vài vì sao trên bầu trời và những đám mây tơi xốp mà theo cùng chúng là sự xuyên thấu mãnh liệt đó vào chiều sâu của cái không biết được. Bộ não bặt tăm, tĩnh lặng đến nỗi nó có thể nghe được những âm thanh yếu ớt nhất và bởi vì bất động nên không còn khả năng ngăn cản, có một chuyển động không từ nơi nào đến và tiếp tục, qua bộ não, vào chiều sâu không biết được nơi từ ngữ mất hết ý nghĩa của nó. Nó quét sạch bộ não và tiếp tục vượt khỏi thời gian và không gian. Người ta không đang miêu tả một tưởng tượng, một giấc mộng, một ảo ảnh nhưng một sự kiện thực sự đã xảy ra, nhưng cái gì đã xảy ra không là từ ngữ hay sự miêu tả. Có một năng lượng đang bốc cháy, một sức sống tức khắc và bùng nổ và cùng nó hiện diện chuyển động đang xuyên thấu này. Nó giống như một cơn gió khủng khiếp, đang tập hợp sức mạnh và sự cuồng nộ khi nó quét ngang, đang hủy diệt, đang tinh lọc, đang để lại một trống không vô hạn. Có một nhận biết trọn vẹn về toàn bộ sự vật và có vẻ đẹp và sức mạnh vô cùng; không là vẻ đẹp và sức mạnh được xếp đặt vào chung nhưng của cái gì đó hoàn toàn tinh khiết và không thể hủy diệt được. Theo đồng hồ nó kéo dài mười phút nhưng nó là cái gì đó không thể tính toán bằng thời gian.

Mặt trời mọc giữa vẻ lộng lẫy của những đám mây, sinh động lạ thường và màu sắc đậm đà. Tiếng gầm rú của thị trấn vẫn chưa bắt đầu và những con chim bồ câu và chim sẻ đã ra khỏi tổ. Bộ não nông cạn lạ lùng làm sao; suy nghĩ dù sâu sắc và tinh tế bao nhiêu, dẫu vậy nó cũng được sinh ra từ nông cạn này. Suy nghĩ bị giới hạn bởi thời gian và thời gian lại tầm thường; chính tầm thường này biến dạng “đang thấy”. Đang thấy luôn luôn tức khắc, giống như đang hiểu rõ, và bộ não được xếp đặt vào chung bởi thời gian, ngăn cản và cũng biến dạng đang thấy. Thời gian và suy nghĩ không thể tách rời; kết thúc cái này, bạn kết thúc cái kia. Suy nghĩ không thể bị hủy diệt bởi ý muốn vì ý muốn là suy nghĩ trong hành động. Suy nghĩ là một việc và trung tâm từ đó suy nghĩ nảy sinh là một việc khác. Suy nghĩ là từ ngữ và từ ngữ là sự tích lũy của ký ức, của trải nghiệm. Nếu không có từ ngữ liệu có suy nghĩ? Có một chuyển động không là từ ngữ và nó không thuộc suy nghĩ. Chuyển động này có thể được diễn tả bởi suy nghĩ nhưng nó không thuộc suy nghĩ. Chuyển động này hiện diện khi bộ não tĩnh nhưng tỉnh, và suy nghĩ không bao giờ có thể tìm ra chuyển động này.

Suy nghĩ là ký ức và ký ức là những phản hồi được tích lũy và vì thế suy nghĩ luôn luôn bị quy định dù nó có thể tưởng tượng nó được tự do nhiều đến chừng nào chăng nữa. Suy nghĩ thuộc máy móc, bị trói chặt vào trung tâm của hiểu biết riêng của nó. Khoảng cách suy nghĩ bao phủ phụ thuộc vào hiểu biết và hiểu biết lại luôn luôn là cái còn lại của ngày hôm qua, của chuyển động đã qua rồi. Suy nghĩ có thể chiếu rọi hình ảnh của chính nó vào tương lai nhưng nó lại bị trói chặt vào ngày hôm qua. Suy nghĩ dựng lên nhà tù riêng của nó và sống trong nó, dù nó ở trong tương lai hay trong quá khứ, hào nhoáng hay đơn giản. Suy nghĩ không bao giờ có thể bất động, vì bản chất của nó là khuấy động, luôn luôn đang đẩy tới và đang lùi lại. Bộ máy của suy nghĩ luôn luôn đang vận động, ồn ào hoặc yên lặng, lộ liễu hoặc kín đáo. Nó không thể tự làm kiệt lực. Suy nghĩ có thể tự lọc sạch, kiểm soát những lang thang của nó; có thể chọn lựa phương hướng riêng cho nó và tuân phục vào môi trường nó đang sống.

Suy nghĩ không thể vượt khỏi nó; nó có thể vận hành trong những lãnh vực chật hẹp hoặc bao quát nhưng nó sẽ vẫn luôn luôn ở trong những giới hạn của ký ức và ký ức lại luôn luôn bị giới hạn. Ký ức phải chết một cách tâm lý, phía bên trong, nhưng chỉ vận hành phía bên ngoài. Phía bên trong, phải có chết và phía bên ngoài nhạy cảm với mọi thách thức và đáp trả. Quan tâm phía bên trong của suy nghĩ ngăn cản hành động.

 

9.

Muốn có một ngày đẹp như thế này trong thị trấn dường như chẳng khi nào tìm được; không một đám mây trên bầu trời, mặt trời ấm áp và những con chim bồ câu đang sưởi ấm trên mái nhà nhưng tiếng ầm ĩ của thị trấn liên tục không thèm xót thương. Cây cối cảm giác không khí mùa thu và những chiếc lá đang chuyển màu, chầm chậm và yếu ớt, không một chút ưu tư. Đường phố đông nghẹt người, luôn luôn đang chăm chú vào những cửa hàng, rất ít người nhìn ngắm bầu trời; họ trông thấy nhau khi họ đi qua nhưng họ chỉ quan tâm đến chính bản thân mình, họ trông như thế nào, họ tạo ấn tượng gì; đố kỵ và sợ hãi luôn luôn hiện diện bất kể tính cách của họ, bất kể hình dáng chải chuốt của họ. Những người lao công quá mệt mỏi, nặng nề và lầm bầm. Và những cái cây um tùm dựa vào bức tường của một viện bảo tàng dường như hoàn toàn đầy đủ trong chính chúng; con sông bị chặn lại bởi xi măng và đá có vẻ hoàn toàn dửng dưng. Những con chim bồ câu no đủ, khệnh khạng oai vệ theo phong cách riêng của chúng. Và thế là một ngày đã trôi qua ngoài đường phố, trong văn phòng. Nó là một thế giới của sự đơn điệu và tuyệt vọng, kèm theo những tiếng cười qua mau. Vào buổi tối, đài kỷ niệm, đường phố, đều lên đèn nhưng có một trống rỗng vô bờ bến và đau khổ không thể chịu đựng được.

Có một chiếc lá vàng trên vỉa hè, vừa rơi xuống; nó vẫn còn mang đầy hơi hướng mùa hè và mặc dù trong chết nó vẫn còn rất đẹp; không một phần nào bị úa tàn, toàn thân vẫn còn nguyên vẹn hình thể và duyên dáng của mùa xuân nhưng nó có màu vàng và sẽ khô héo vào buổi chiều. Vào sáng sớm, khi mặt trời vừa ló dạng trong bầu trời quang đãng, có một lóe sáng của cái khác lạ, cùng phước lành và vẻ đẹp của nó còn ở lại. Không phải suy nghĩ đã nắm bắt được nó và giam cầm nó nhưng bởi vì nó đã để lại ảnh hưởng thăm thẳm trong ý thức. Suy nghĩ luôn luôn phân chia và cái gì nó giam cầm luôn luôn là một phần, như ký ức. Nó không thể quan sát tổng thể; từng phần không thể thấy tổng thể và ảnh hưởng của phước lành không từ ngữ và không thể truyền đạt qua những từ ngữ, qua bất kỳ biểu tượng nào. Suy nghĩ sẽ luôn luôn thất bại trong nỗ lực muốn khám phá, muốn trải nghiệm cái đó vượt khỏi thời gian và không gian. Bộ não, bộ máy của suy nghĩ có thể yên lặng; bộ não rất năng động có thể yên lặng; bộ máy của nó có thể chạy rất chậm. Sự yên lặng của bộ não, dù vẫn cực kỳ nhạy cảm, là cốt lõi; chỉ sau đó suy nghĩ mới có thể tự gỡ rối và bặt tăm. Kết thúc của suy nghĩ không là chết; vì chỉ vậy mới có thể có được vô nhiễm, trong sáng; một chất lượng mới mẻ cho suy nghĩ. Chính chất lượng này kết thúc đau khổ và tuyệt vọng.

 

10.

Sáng hôm nay bầu trời không một đám mây; mặt trời rực sáng dường như đã xua đuổi mọi đám mây ra khỏi tầm nhìn. Thật thanh bình ngoại trừ tiếng gầm thét của xe cộ, mặc dù hôm nay là ngày chủ nhật. Chim bồ câu đang sưởi ấm trên những mái tôn và hầu như cùng một màu của mái tôn. Không một hơi thở của không khí, mặc dù mát mẻ và trong lành.

Có hòa bình vượt khỏi suy nghĩ và cảm thấy. Nó không là hòa bình của các chính trị gia hay của vị giáo sĩ hay của người tìm kiếm nó. Nó không thể được tìm kiếm. Cái gì được tìm kiếm phải đã được biết và cái gì đã được biết không bao giờ là sự thật. Hòa bình không dành chỗ cho người có niềm tin, cho một triết gia giỏi học thuyết. Nó không là một phản hồi, một phản ứng đối nghịch với bạo lực. Nó không có đối nghịch; tất cả đối nghịch phải kết thúc, xung đột của có hai. Luôn luôn có trạng thái có hai, ánh sáng và bóng tối, đàn ông và phụ nữ và vân vân nhưng xung đột giữa những đối nghịch không cần thiết. Xung đột giữa những đối nghịch nảy sinh chỉ khi nào có nhu cầu, thôi thúc để thành tựu, thèm khát dục vọng, đòi hỏi thuộc tâm lý để có an toàn. Do vậy chỉ có xung đột giữa những đối nghịch; tẩu thoát khỏi những đối nghịch, quyến luyến và xa lìa, là tìm kiếm hòa bình qua nhà thờ và luật pháp. Luật pháp có thể và cho trật tự giả tạo; hòa bình mà nhà thờ và đền chùa trao tặng là tưởng tượng, một hoang đường dựa vào đó một trí óc hoang mang có thể tẩu thoát. Nhưng đây không là hòa bình. Biểu tượng, từ ngữ phải được xóa sạch, không phải được xóa sạch để có hòa bình nhưng chúng phải được xóa sạch vì chúng là một cản trở cho đang hiểu rõ. Hòa bình không phải bị bày bán, một món hàng đổi chác. Xung đột, trong mọi hình thức, phải kết thúc và rồi thì có lẽ nó ở đó. Phải có phủ nhận toàn bộ, kết thúc đòi hỏi và khao khát; chỉ sau đó xung đột mới kết thúc. Trong trống không có khởi đầu, sinh ra. Tất cả cấu trúc bên trong của kháng cự và an toàn phải chết đi; chỉ sau đó mới có trống không. Chỉ trong trống không này mới có hòa bình mà đạo đức của nó không có giá trị và không có lợi lộc nào cả.

 Nó ở đó thật sớm vào buổi sáng, nó hiện diện cùng mặt trời trong một bầu trời mờ đục nhưng quang đãng; nó là một sự việc tuyệt vời đầy vẻ đẹp, một phước lành không xin xỏ gì cả, không hy sinh, không đệ tử, không đạo đức, không có khởi đầu của thời gian. Nó ở đó thật phong phú và chỉ một cái trí và quả tim thừa thãi có thể thâu nhận nó. Nó vượt khỏi mọi đo lường.

 

11.

Người ta đông nghẹt ở công viên; mọi nơi đều có người, trẻ em, những phụ nữ theo chăm sóc, thuộc mọi chủng tộc khác nhau, họ đang nói chuyện, la hét, chơi đùa và những vòi nước đang phun. Người quản lý công viên phải có khiếu thẩm mỹ rất khá; có thật nhiều hoa và thật nhiều màu sắc, tất cả được hiệp thông cùng nhau. Nhìn thật ngoạn mục và chúng tạo ra một bầu không khí lễ hội vui vẻ. Một buổi chiều thật dễ chịu và mọi nguời dường như đều đổ ra đường, trong những bộ quần áo đẹp nhất. Đi qua công viên, băng qua một con đường chính, có một con đường yên tĩnh cùng cây cối và những ngôi nhà cổ, được chăm sóc cẩn thận; mặt trời đang lặn, làm rực sáng những đám mây và con sông. Nó hứa hẹn lại có một ngày đẹp trời vào ngày mai, và sáng nay, mặt trời mới ló đã rọi vào một vài đám mây, biến chúng thành màu hồng và đỏ rực. Nó là một tiếng đồng hồ an lành dành cho tĩnh lặng, cho thiền định. Lờ đờ và tĩnh lặng không thể theo cùng nhau; muốn tĩnh lặng, phải có mãnh liệt và thiền định, lúc đó nó không là một đang lang thang không mục đích nhưng rất năng động và khăng khăng. Thiền định không là một theo đuổi của suy nghĩ hay ý tuởng; nó là bản thể của tất cả suy nghĩ, mà vượt khỏi mọi suy nghĩ và cảm thấy. Lúc đó nó là một chuyển động vào cái không biết được.

 

Thông minh không chỉ là khả năng của dự kiến, ghi nhớ và truyền đạt; nó còn có khả năng nhiều hơn nữa. Một người có thể rất có hiểu biết và thông minh ở một mức độ của sự hiện diện và hoàn toàn dốt nát ở một mức độ khác. Ở đó hiểu biết, dù sâu sắc và rộng rãi, không nhất thiết là dấu hiệu của thông minh. Khả năng tiếp thu hiểu biết không là thông minh. Thông minh là nhận biết nhạy cảm được tổng thể của sống; sống với những vấn đề, những mâu thuẫn, những đau khổ, những vui vẻ của nó. Nhận biết được tất cả việc này, không chọn lựa và không bị trói buộc bởi bất kỳ tranh cãi nào về nó và trôi theo tổng thể của sống là thông minh. Thông minh này không là kết quả của ảnh hưởng và môi trường sống; nó không là tù nhân của hai thứ này và vì thế có thể hiểu rõ chúng và thế là được tự do khỏi chúng. Ý thức bị giới hạn, lộ liễu hay kín đáo, và hoạt động của nó, dù thật nhạy bén, bị trói buộc trong những biên giới của thời gian; thông minh lại không. Nhận biết nhạy cảm, không chọn lựa, được tổng thể của sống là thông minh. Thông minh này không thể bị sử dụng cho mục đích kiếm được và lợi lộc, cá thể hay tập thể. Thông minh này là hủy diệt và vì thế hình thức không có ý nghĩa và đổi mới sau đó trở thành thoái hóa. Nếu không có hủy diệt tất cả thay đổi là sự tiếp tục đuợc bổ sung. Hủy diệt thuộc tâm lý của tất cả cái đã là, không phải sự thay đổi thuần túy phía bên ngoài, đó là bản thể của thông minh. Nếu không có thông minh này mọi hành động đều dẫn đến đau khổ và hoang mang. Đau khổ là phủ nhận thông minh này.

Dốt nát không là sự thiếu thốn của hiểu biết nhưng của đang hiểu rõ về chính mình; nếu không có đang hiểu rõ không có thông minh. Đang hiểu rõ không tích lũy như hiểu biết; đang học hành là từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc. Nó không là một qui trình thêm vào; trong qui trình của thâu lượm, thêm vào, một trung tâm được thành lập, một trung tâm của hiểu biết, của trải nghiệm. Trong qui trình này, tích cực hay tiêu cực, không có đang hiểu rõ, vì chừng nào còn có một ý định của thâu lượm hay phản kháng, chuyển động của suy nghĩ và cảm thấy không đuợc hiểu rõ, không có đang hiểu rõ về chính mình. Nếu không đang hiểu rõ về chính mình không có thông minh. Đang hiểu rõ về chính mình là hiện tại đang sống, không phải một nhận xét; tất cả tự nhận xét về chính mình hàm ý một tích lũy, một đánh giá từ một trung tâm của trải nghiệm và hiểu biết. Chính quá khứ này ngăn cản đang hiểu rõ về hiện tại đang sống. Trong theo đuổi đang hiểu rõ về chính mình có thông minh.

 

12.

Một thị trấn không là một nơi dễ chịu, dù thị trấn đó xinh đẹp đến chừng nào và thị trấn này là như vậy. Con sông sạch sẽ, những khoảng không gian thoáng đãng, những bông hoa, sự ồn ào, sự bẩn thỉu và cái tháp cao nổi bật, những con chim bồ câu và con người, tất cả những thứ này và bầu trời góp phần cho một thị trấn dễ chịu nhưng nó không là một vùng quê, những cánh đồng, những cánh rừng và không khí trong lành; vùng quê luôn luôn đẹp đẽ, thật xa khỏi tất cả khói bụi và tiếng ầm ĩ của thị trấn, thật xa khỏi và có quả đất, quá trù phú, màu mỡ. Dạo bộ dọc theo con sông, cùng tiếng ầm ĩ liên tục của xe cộ, con sông dường như chứa đựng tất cả quả đất; mặc dù nó bị chặn lại bởi đất đá và xi măng, nó quá rộng lớn, nó là những dòng nước của mọi con sông từ những hòn núi đến những cánh đồng. Nó trở thành màu sắc của hoàng hôn, mọi màu sắc mà mắt đã từng thấy, thật tráng lệ và lướt qua nhanh. Cơn gió buổi chiều đang đùa giỡn mọi thứ và mùa thu đang sờ chạm mỗi chiếc lá. Bầu trời thật gần gũi, ôm trọn quả đất và có thanh bình không thể tin được. Và đêm đến chầm chậm.

Khi thức dậy sớm sáng nay, khi mặt trời ở dưới đường chân trời và hừng đông đã bắt đầu, thiền định nhường lại cái khác lạ mà phước lành của nó là rõ ràng và sức mạnh. Nó ở đó đêm qua khi người ta đang vào giường, thật bất ngờ, thật rõ ràng. Người ta đã không ở cùng nó trong vài ngày, cơ thể đang tự điều chỉnh đến những cách sống của thị trấn, và vì thế khi nó hiện diện, có mãnh liệt lớn lao và vẻ đẹp và mọi thứ trở nên yên lặng; nó đang ngập tràn căn phòng và xa xa khỏi căn phòng. Có một cứng đơ nào đó, không, một bất động nào đó của cơ thể, mặc dù thư giãn. Suốt đêm đúng là nó đã xảy ra, vì khi thức dậy nó ở đó hiện diện đang sống, đang ngập tràn căn phòng và xa xa. Mọi diễn tả về nó đều không quan trọng vì từ ngữ không bao giờ có thể diễn tả được bao la hoặc vẻ đẹp của nó. Mọi thứ ngừng hẳn khi nó ở đó, và kỳ lạ thay bộ não cùng tất cả những phản ứng và những hoạt động của nó, bỗng nhiên và tự nguyện yên lặng, không có một phản ứng, không có một nhớ lại và cũng không đang ghi lại sự việc gì đang xảy ra. Nó rất sinh động nhưng hoàn toàn tĩnh lặng. Nó bao la quá nên không dành cho bất kỳ sự tưởng tượng nào, mà dù thế nào chăng nữa đều không chín chắn và dốt nát. Cái gì là thực sự, có rất nhiều sức sống và ý nghĩa đến độ mọi tưởng tượng và ảo tưởng đã mất mọi ý nghĩa của nó.

 Đang hiểu rõ về nhu cầu rất quan trọng. Có những nhu cầu bên ngoài, cần thiết và thiết yếu, thực phẩm, quần áo và chỗ ở; nhưng ngoài những việc đó còn nhu cầu nào nữa không? Mặc dù mỗi người đều bị vướng mắc vào sự hỗn loạn của những nhu cầu bên trong, liệu chúng cần thiết? Nhu cầu về dục vọng, đòi hỏi để thỏa mãn, sự thúc giục cấp bách của tham vọng, ganh tị, tham lam, liệu chúng là phương cách sống? Mỗi người đã khiến cho chúng trở thành phương cách sống suốt hàng ngàn năm; xã hội và giáo hội kính trọng và tôn vinh chúng rất nhiều. Mỗi người đã chấp nhận cách sống đó hoặc, vì bị quy định quá nặng nề vào cách sống đó, đồng lòng cùng nó, đang yếu ớt chống lại dòng chảy đó, bị nản chí, đang tìm kiếm những tẩu thoát. Và những tẩu thoát lại trở nên có ý nghĩa hơn cái thực sự. Những nhu cầu tâm lý là bộ máy phòng vệ chống lại một cái gì đó có ý nghĩa và thực sự hơn nhiều. Nhu cầu để thành tựu, để được quan trọng nảy sinh từ sự sợ hãi cái gì đó mà đang hiện diện nhưng không trải nghiệm được, không biết được. Thành tựu và tự quan trọng, nhân danh quốc gia hay đảng phái của người ta hoặc vì một niềm tin gây hài lòng, là những tẩu thoát khỏi sự kiện của không là gì, của trống không, của cô độc riêng của người ta, của những hoạt động tự cô lập riêng của người ta. Những nhu cầu phía bên trong dường như vô tận, sinh sôi nhiều thêm, thay đổi và tiếp tục. Đây là cái nguồn của ham muốn hừng hực và mâu thuẫn.

Ham muốn luôn luôn ở đó; những mục tiêu của ham muốn thay đổi, giảm bớt hay tăng thêm, nhưng nó luôn luôn ở đó. Dù bị kiểm soát, bị hành hạ, bị phủ nhận, được chấp nhận, được kiềm chế, được cho phép phóng đãng hay loại bỏ, nó luôn luôn ở đó, yếu ớt hay mạnh mẽ. Có chuyện gì sai trái khi ham muốn? Tại sao lại có sự chiến đấu liên tục để chống lại nó? Nó gây bực dọc, đau khổ, dẫn đến hoang mang và phiền muộn nhưng vẫn vậy nó ở đó, luôn luôn ở đó, yếu ớt hay mạnh mẽ. Hiểu rõ nó hoàn toàn, không kiềm chế nó, không trừng phạt nó bởi tất cả những qui ước được xã hội công nhận là hiểu rõ nhu cầu. Nhu cầu theo cùng ham muốn, giống như thành tựu và thất vọng. Không có ham muốn cao quý hoặc thấp hèn nhưng chỉ có ham muốn, luôn luôn xung đột trong chính nó. Vị ẩn sĩ và ông chủ một đảng phái đang cháy bỏng ham muốn, gọi nó bằng những cái tên khác nhau nhưng nó ở đó, phá hủy dần dần tâm điểm của sự việc. Khi có đang hiểu rõ tổng thể về nhu cầu, bên ngoài và bên trong, vậy thì ham muốn không là một hành hạ. Và thì nó có một ý nghĩa hoàn toàn khác hẳn, một tầm quan trọng vượt khỏi nội dung của suy nghĩ và nó vượt khỏi cảm thấy, cùng những cảm xúc, những hoang đường và những ảo tưởng. Khi có đang hiểu rõ tổng thể về nhu cầu, không chỉ số lượng và chất lượng của nó, vậy thì ham muốn là một ngọn lửa và không là một hành hạ. Nếu không có ngọn lửa này sự sống chính nó không còn nữa. Chính ngọn lửa này sẽ đốt cháy những mục đích tầm thường của nó, những biên giới, những hàng rào đã được áp đặt vào nó. Sau đó gọi nó bằng bất kỳ cái tên nào bạn muốn, tình yêu, chết, vẻ đẹp. Rồi thì nó ở đó mà không có một kết thúc.

 

13.

Ngày hôm qua là một ngày lạ thường lắm. Cái khác lạ ở đó suốt ngày, khi đi dạo chút xíu, khi nghỉ ngơi và rất mạnh mẽ suốt nói chuyện.[3] Nó kiên trì ở đó hầu như suốt đêm, và sáng nay, thức dậy sớm, sau giấc ngủ chút ít, nó tiếp tục. Cơ thể quá mệt mỏi và cần nghỉ ngơi. Lạ thay cơ thể trở nên rất yên lặng, rất tĩnh, bất động nhưng mỗi một inch của nó lại rất sinh động và nhạy cảm.

Đưa tầm mắt ra thật xa, có những ống khói nhỏ và ngắn, tất cả đều không có khói vì thời tiết rất nóng; đường chân trời ở thật xa, không bằng phẳng, gấp khúc; thị trấn dường như vươn dài vô hạn. Dọc theo đại lộ có cây cối, đang chờ đợi mùa đông, vì mùa thu đang bắt đầu chầm chậm rồi. Bầu trời có màu bạc, láng bóng và sáng rực, và cơn gió nhẹ trang trí những mẫu thêu trên con sông. Những con chim bồ câu đã khuấy động từ sáng sớm và khi mặt trời hâm nóng những mái tôn chúng phơi nắng ở đó. Cái trí, trong đó là bộ não, suy nghĩ, cảm thấy và mọi cảm xúc tinh tế, hão huyền và tưởng tượng, là một vật lạ lùng. Tất cả những sự việc chứa đựng trong nó không tạo nên cái trí tuy vậy nếu không có chúng, cái trí không có; nó còn nhiều hơn cái gì nó chứa đựng. Nếu không có cái trí cũng không có mọi chứa đựng; chúng hiện diện vì cái trí. Trong trống không hoàn toàn của cái trí, trí năng, suy nghĩ, cảm thấy, tất cả ý thức có sự hiện diện của chúng. Một cái cây không là từ ngữ, cũng không là một chiếc lá, cành cây hay gốc rễ; toàn bộ chúng là cái cây và tuy nhiên nó không là một trong những vật này. Cái trí là trống không đó mà trong nó những sự việc của cái trí có thể hiện diện nhưng những sự việc không là cái trí. Vì trống không này thời gian và không gian hiện diện. Nhưng bộ não và những sự việc của bộ não khống chế toàn bộ lãnh vực của sự hiện diện; nó chứa đầy vô số những vấn đề của nó. Nó không thể nắm bắt bản chất của cái trí, bởi vì nó chỉ vận hành từng phần và nhiều phần không thể tạo thành tổng thể. Và tuy nhiên nó lại mải mê xếp đặt vào chung những phần mâu thuẫn để tạo nên tổng thể. Tổng thể không bao giờ có thể được tập hợp và được xếp đặt cùng nhau.

Hoạt động của ký ức, hiểu biết trong hành động, xung đột của ham muốn đối nghịch, sự tìm kiếm tự do vẫn còn trong những hạn chế của bộ não; bộ não có thể tinh lọc, phóng lớn, tích lũy những ham muốn của nó nhưng đau khổ sẽ tiếp tục. Không có kết thúc của đau khổ vì suy nghĩ chỉ là một phản hồi của ký ức, của trải nghiệm. Có một “đang suy nghĩ” được sinh ra từ trống không hoàn toàn của cái trí; trống không đó không có trung tâm và vì thế có thể chuyển động vô hạn. Sáng tạo được sinh ra từ trống không này nhưng nó không là sáng chế của con người xếp đặt mọi sự vật vào chung. Sáng tạo của trống không đó là tình yêu và chết.

 Lại nữa, hôm nay là một ngày lạ thường. Cái khác lạ đó hiện diện cùng người ta ở khắp mọi nơi, trong bất kỳ hoạt động hàng ngày nào. Nó giống như bộ não của người ta đang sống trong nó; bộ não đã rất yên lặng nhưng không hôn trầm, rất nhạy cảm và nhận biết. Có một nhận biết của đang quan sát từ chiều sâu vô tận. Mặc dù cơ thể mệt nhoài, có sự tỉnh táo kỳ lạ. Một ngọn lửa luôn luôn đang bừng bừng cháy.

 

14.

Suốt đêm đã có mưa liên tục và thật dễ chịu sau nhiều tuần thuộc về mặt trời lẫn bụi bặm. Quả đất rất cứng, khô nẻ vì thiếu nước và có những đường nứt rạn; những đám bụi dày dặc phủ đầy lá cây và những bãi cỏ đang được tưới nước. Trong một thành phố đông đúc và bẩn thỉu, có quá nhiều ngày dành cho mặt trời sẽ không dễ chịu lắm; bầu không khí thật nặng nề và bây giờ trời đang mưa suốt nhiều tiếng đồng hồ. Chỉ những con chim bồ câu là không thích trời mưa; chúng chiếm mọi chỗ núp bất kỳ nơi nào có thể được, sầu thảm và không còn kêu gù gù nữa. Những con chim sẻ thường nhúng mình trong nước cùng những con chim bồ câu và lúc này chúng đang ẩn nấp một nơi nào đó; chúng thường nhảy nhót trên hàng hiên, nhút nhát và háo hức nhưng cơn mưa đang tẩy sạch mọi thứ và quả đất thật ướt át.

Lại tiếp tục, hầu hết trong đêm, phước lành đó, cái khác lạ đó có mặt; mặc dù người ta ngủ, nó ở đó; người ta cảm thấy nó ngay khi thức dậy, mạnh mẽ, kiên trì, thôi thúc; nó ở đó, như thể nó đã tiếp tục suốt đêm. Cùng nó, luôn luôn có vẻ đẹp kỳ diệu, không thuộc những hình ảnh, cảm thấy hay suy nghĩ. Vẻ đẹp không thuộc suy nghĩ hay cảm thấy; nó không liên quan đến cảm xúc hay cảm tính.

 

Có sợ hãi. Sợ hãi không bao giờ là một thực sự; nó hoặc đến trước hoặc đến sau hiện tại đang sống. Khi có sợ hãi trong hiện tại đang sống đó, liệu nó là sợ hãi? Nó ở đó và không có tẩu thoát khỏi nó, không lẩn tránh nào có thể thực hiện được. Kia kìa, ngay khoảnh khắc thực sự đó, có chú ý tổng thể ngay tích tắc gặp hiểm nguy, thuộc cơ thể hay tâm lý. Khi có chú ý tổng thể sẽ không có sợ hãi. Nhưng sự kiện thực sự của không chú ý nuôi dưỡng sợ hãi; sợ hãi nảy ra khi có lẩn tránh khỏi cái sự kiện, một tháo chạy; vậy thì chính tẩu thoát đó là sợ hãi.

Sợ hãi và nhiều hình thức của nó, tội lỗi, lo âu, hy vọng, thất vọng, có mặt ở đó trong mọi chuyển động của sự liên hệ; nó ở đó trong mọi tìm kiếm an toàn; nó ở đó trong điều tạm gọi là tình yêu và tôn sùng; nó ở đó trong tham vọng và thành công; nó ở đó trong sống và trong chết; nó ở đó trong những sự vật thuộc vật chất và trong những yếu tố thuộc tâm lý. Có sợ hãi trong vô vàn hình thức và tại mọi mức độ của ý thức chúng ta. Phòng vệ, chống cự và phủ nhận nảy sinh từ sợ hãi. Sợ hãi bóng tối và sợ hãi ánh sáng; sợ hãi những sự việc rời đi và sợ hãi những sự việc sắp đến. Sợ hãi bắt đầu và chấm dứt cùng sự ham muốn được an toàn; an toàn cả bên trong lẫn bên ngoài, cùng ham muốn được chắc chắn, được vĩnh cửu. Sự tiếp tục của vĩnh cửu được tìm kiếm trong mọi phương hướng, trong đạo đức, trong liên hệ, trong trải nghiệm, trong hiểu biết, trong những sự việc bên ngoài và bên trong. Tìm kiếm và được an toàn là tiếng gào than vô tận. Chính đòi hỏi khăng khăng này nuôi dưỡng sợ hãi.

Nhưng liệu có sự vĩnh cửu, bên ngoài hoặc bên trong? Có lẽ trong một giải pháp, phía bên ngoài có thể có được, và thậm chí việc đó cũng chỉ nhất thời; những chiến tranh, những cách mạng, những phát triển, những tai nạn và những động đất. Bắt buộc phải có thực phẩm, quần áo, chỗ ở; đó là nhu cầu thiết yếu và cần thiết cho mọi người. Mặc dù nó được tìm kiếm, mù quáng và có lý do, liệu có khi nào có được sự chắc chắn bên trong, sự tiếp tục bên trong, sự vĩnh cửu? Không có. Lẩn tránh khỏi sự thật này là sợ hãi. Không thể đối diện sự thật này nuôi dưỡng mọi hình thức của hy vọng và thất vọng.

Chính suy nghĩ là cái nguồn của sợ hãi. Suy nghĩ là thời gian; suy nghĩ về ngày mai là vui thú hoặc đau khổ; nếu nó vui thú, suy nghĩ sẽ theo đuổi nó, sợ nó chấm dứt; nếu nó gây đau khổ, chính lẩn tránh nó là sợ hãi. Cả vui thú và đau khổ đều gây ra sợ hãi. Thời gian như suy nghĩ và thời gian như cảm thấy tạo ra sợ hãi. Chính đang hiểu rõ về suy nghĩ, bộ máy của ký ức và trải nghiệm, là đang kết thúc sợ hãi. Suy nghĩ là toàn qui trình của ý thức, hiển lộ hay che giấu; suy nghĩ không chỉ là cái sự việc được suy nghĩ về nó nhưng còn là nguồn gốc của chính nó. Suy nghĩ không chỉ là niềm tin, tín điều, ý tưởng và lý luận nhưng còn là cái trung tâm từ đó những thứ này phát sinh. Trung tâm này là nguồn gốc của tất cả sợ hãi. Nhưng liệu có đang trải nghiệm về sợ hãi hay liệu có nhận biết được nguyên nhân của sợ hãi mà từ đó suy nghĩ đang tháo chạy? Tự bảo vệ cơ thể là khôn ngoan, bình thường và lành mạnh nhưng mọi hình thức khác của tự bảo vệ, phía bên trong, là sự kháng cự và nó luôn luôn củng cố, thiết lập cái sức mạnh được gọi là sợ hãi. Nhưng sợ hãi phía bên trong này khiến cho sự an toàn phía bên ngoài trở thành một vấn đề của giai cấp, danh tiếng, quyền lực, và vì thế sinh ra sự nhẫn tâm khi ganh đua.

Khi toàn bộ qui trình này của suy nghĩ, thời gian và sợ hãi được hiểu rõ, không phải như một ý tưởng, một công thức trí năng, ngay đó sẽ có kết thúc hoàn toàn sợ hãi, hiển lộ hay che giấu. Đang hiểu rõ về chính mình là đang thức dậy và đang kết thúc sợ hãi.

Và khi sợ hãi kết thúc, ngay đó cái uy quyền dùng nuôi dưỡng ảo tưởng, hoang đường, những tầm nhìn, cùng hy vọng và thất vọng của chúng cũng kết thúc, và chỉ đến lúc đó bắt đầu một chuyển động vượt khỏi ý thức, mà là suy nghĩ và cảm thấy. Chuyển động đó đang làm trống không mọi hóc hẻm trong thân tâm và những khao khát lẫn ham muốn bị che giấu sâu thẳm. Sau đó khi có trống không tổng thể này, khi tuyệt đối và chính xác không có gì cả, không ảnh hưởng, không giá trị, không biên giới, không từ ngữ, vậy là trong bất động tuyệt đối của không gian-thời gian đó, có cái không thể gọi tên.

 

15.

Một buổi tối đẹp, bầu trời trong và dù có ánh đèn thành phố, những vì sao vẫn sáng rỡ; dẫu rằng cái tháp ngập tràn ánh sáng từ mọi phía, người ta có thể thấy đường chân trời xa xa và ở phía dưới trên con sông là những mảng ánh sáng; dù luôn có những tiếng gầm thét của xe cộ, buổi tối này vẫn thật thanh bình. Thiền định rón rén vào người ta giống như một con sóng đang chồm lên bãi cát. Nó không là một thiền định mà bộ não có thể giam cầm trong mạng lưới ký ức của nó; nó là cái gì đó mà toàn bộ não phải nhượng bộ mà không có bất kỳ phản kháng nào. Nó là một thiền định vượt khỏi mọi công thức, phương pháp; phương pháp và công thức và lặp lại hủy diệt thiền định. Trong chuyển động của nó, nó thâu nhận mọi thứ, các vì sao, tiếng động, yên lặng và dải sông. Nhưng không có người thiền định; người thiền định, người quan sát phải kết thúc cho thiền định hiện diện. Đang triệt tiêu người thiền định cũng là thiền định; nhưng khi người thiền định kết thúc ngay lúc đó có một thiền định hoàn toàn khác hẳn.

Vẫn còn rất sớm vào buổi sáng; chòm sao Orion vừa ló dạng trên đường chân trời và chòm sao Pleiades gần đỉnh đầu. Tiếng ầm ĩ của thành phố đã mất hẳn và vào giờ đó không có ánh đèn trong mọi cửa sổ và có một cơn gió mát mẻ, dễ chịu. Trong chú ý tổng thể không có đang trải nghiệm. Trong không chú ý lại có; chính không chú ý này mới lượm lặt trải nghiệm, tăng thêm vô số ký ức, xây dựng những bức tường kháng cự; chính không chú ý này mới thiết lập những hoạt động tự cho mình là trung tâm. Không chú ý là tập trung, có nghĩa loại trừ, một đang cắt đứt; tập trung là xao nhãng và xung đột vô tận của kiểm soát lẫn kỷ luật. Trong trạng thái không chú ý, mọi phản ứng đến bất kỳ thách thức nào đều không trọn vẹn; không trọn vẹn này là trải nghiệm. Trải nghiệm dẫn đến không nhạy cảm; làm cùn lụt bộ máy suy nghĩ; làm dày dặc những bức tường ký ức, và thói quen, lề thói, trở thành những nguyên tắc. Trải nghiệm, không chú ý, không đang giải thoát. Không chú ý là thoái hóa dần dần.

Trong chú ý tổng thể không có đang trải nghiệm; không có trung tâm để trải nghiệm, cũng không có chu vi trong đó trải nghiệm có thể xảy ra. Chú ý không là tập trung mà đang làm chật hẹp, đang gây giới hạn. Chú ý tổng thể bao gồm, không bao giờ loại trừ. Bề mặt của chú ý là không chú ý; chú ý tổng thể gồm cả bề mặt lẫn che giấu, quá khứ và ảnh hưởng của nó vào hiện tại, di chuyển vào tương lai. Tất cả ý thức là từng phần, bị giới hạn, và chú ý tổng thể bao gồm ý thức, cùng những giới hạn của nó và vì thế có thể hủy diệt những biên giới, những giới hạn. Tất cả suy nghĩ đều bị quy định và suy nghĩ không có khả năng tự cởi bỏ chính nó. Suy nghĩ là thời gian và trải nghiệm; căn bản nó là kết quả của không chú ý.

 Cái gì sáng tạo chú ý tổng thể? Không phải bất kỳ phương pháp hay hệ thống nào; chúng tạo ra một kết quả, được hứa hẹn bởi chúng. Nhưng chú ý tổng thể không là một kết quả, giống như tình yêu; nó không thể bị thúc đẩy, nó không thể bị kích động bởi bất kỳ hành động nào. Chú ý tổng thể là phủ nhận những kết quả của không chú ý nhưng phủ nhận này không là hành động của đang biết chú ý. Cái gì giả dối phải bị phủ nhận không phải vì bạn biết trước ngay từ đầu cái gì là sự thật; nếu bạn biết cái gì là sự thật cái giả dối sẽ không tồn tại. Sự thật không là đối nghịch của cái giả dối; tình yêu không là đối nghịch của hận thù. Bởi vì bạn biết hận thù, bạn không biết tình yêu. Phủ nhận cái giả dối, phủ nhận những sự việc của không chú ý không là kết quả của ham muốn đạt được chú ý tổng thể. Thấy cái giả dối như cái giả dối và sự thật như sự thật và sự thật trong cái giả dối không là kết quả của so sánh. Thấy cái giả dối như cái giả dối là chú ý tổng thể. Cái giả dối như cái giả dối không thể thấy được khi có quan điểm, cân nhắc, đánh giá, quyến luyến và vân vân, mà là kết quả của không chú ý. Thấy tất cả kết cấu của không chú ý là chú ý tổng thể. Một cái trí chú ý là một cái trí trống không.

 

Tinh khiết của cái khác lạ là bao la và sức mạnh vô song của nó. Và sáng nay nó ở đó cùng tĩnh lặng lạ thường.

 

16.

Một chiều tối rực rỡ và rõ ràng; không một đám mây. Đẹp đến nỗi thật ngạc nhiên khi có một chiều tối như thế trong một thị trấn. Mặt trăng ở giữa những vòm cung của cái tháp và toàn cảnh có vẻ giả tạo và diễm ảo. Không khí thật dịu và dễ chịu làm người ta nghĩ đây có lẽ là một chiều tối mùa hè. Trên ban công rất yên tĩnh và mọi suy nghĩ đã lắng xuống và thiền định dường như là một chuyển động tình cờ, không có bất kỳ phương hướng nào. Nhưng dẫu vậy, vẫn có nó. Nó không bắt đầu ở nơi nào và tiếp tục vào trống không vô hạn, không đáy nơi bản thể của mọi sự vật hiện diện. Trong trống không này có một chuyển động bùng nổ, lan rộng mà chính bùng nổ của nó là sáng tạo và hủy diệt. Tình yêu là bản thể của hủy diệt này.

 

Hoặc chúng ta tìm kiếm bởi sợ hãi hoặc tự do khỏi sợ hãi, chúng ta tìm kiếm mà không có bất kỳ động cơ nào. Tìm kiếm này không bắt nguồn từ bất mãn; không bị thỏa mãn bởi mọi hình thức của suy nghĩ và cảm thấy, đang thấy ý nghĩa của chúng, không là bất mãn. Bất mãn quá dễ dàng được thỏa mãn khi suy nghĩ và cảm thấy đã tìm được một hình thức nào đó của trú ẩn, thành công, một vị trí hài lòng, một niềm tin và vân vân, chỉ bị kích động lại khi trú ẩn đó bị tấn công, bị lung lay hoặc bị phá vỡ. Với qui trình này hầu hết chúng ta đều quen thuộc, hy vọng và thất vọng. Tìm kiếm, mà động cơ của nó là bất mãn, chỉ có thể dẫn đến hình thức nào đó của ảo tưởng, một ảo tưởng tập thể hay cá thể, một nhà tù của nhiều quyến rũ. Nhưng có một đang tìm kiếm mà không có bất kỳ động cơ nào cả; vậy thì liệu nó là một đang tìm kiếm? Đang tìm kiếm hàm ý, không phải vậy sao, một mục tiêu, một kết thúc đã được biết hoặc được cảm thấy hoặc được đưa vào một công thức. Nếu nó được đưa vào một công thức, nó là sự toan tính của suy nghĩ, tập hợp vào chung tất cả những sự việc nó đã biết hoặc đã trải nghiệm; để tìm được cái gì được tìm kiếm sau khi những phương pháp và hệ thống được sáng chế. Đây không là đang tìm kiếm gì cả; nó chỉ là một ham muốn có được một kết thúc hài lòng hoặc chỉ tẩu thoát vào ảo tưởng hay hứa hẹn nào đó của một học thuyết hay một niềm tin. Đây không là đang tìm kiếm. Khi sự sợ hãi, sự thỏa mãn, sự tẩu thoát mất đi ý nghĩa của chúng, vậy thì liệu có đang tìm kiếm?

Nếu động cơ của mọi tìm kiếm đã tan biến, bất mãn và thôi thúc để thành công đã kết thúc; liệu có đang tìm kiếm nữa không? Nếu không có đang tìm kiếm, liệu ý thức sẽ thoái hóa, bị trì trệ? Ngược lại, do bởi đang tìm kiếm này, đang đi từ một cam kết này sang một cam kết khác, từ một giáo phái này sang một giáo phái khác, đã làm suy yếu năng lượng cần thiết đó dành cho hiểu rõ cái gì là. “Cái gì là” luôn luôn mới mẻ; nó không bao giờ đã là và nó không bao giờ sẽ là. Giải phóng năng lượng này chỉ có thể được khi mọi hình thức của tìm kiếm kết thúc.

 

Sáng hôm nay trời không mây, còn sớm và thời gian dường như đã ngừng lại. Đã bốn giờ rưỡi nhưng thời gian có vẻ mất đi toàn bộ ý nghĩa của nó. Như thể không có ngày hôm qua hay ngày mai hay khoảnh khắc kế tiếp. Thời gian đứng yên và sự sống không có một cái bóng, tiếp tục; sự sống không có suy nghĩ và cảm thấy, tiếp tục. Cơ thể ở đó trên hàng hiên, cái tháp cao và ngọn đèn cảnh báo nhấp nháy ở đó và vô số những ống khói; bộ não thấy tất cả những thứ này nhưng nó không tiến xa thêm. Thời gian như đo lường, và thời gian như suy nghĩ lẫn cảm thấy đã ngừng lại. Không có thời gian; mọi chuyển động đã ngừng lại nhưng không thứ gì đứng yên. Ngược lại có một mãnh liệt và nhạy cảm lạ thường, một ngọn lửa đang bốc cháy, không có khí nóng và màu sắc. Trên đầu là chòm sao Pleiades và thấp hơn về phía đông là chòm sao Orion và sao mai trên đỉnh những mái nhà. Và cùng ngọn lửa này có hân hoan, phước lành. Không phải người ta hân hoan nhưng có ngây ngất. Không có đồng hóa cùng nó, không thể có được, vì thời gian đã ngừng lại. Ngọn lửa đó không thể đồng hóa cùng bất kỳ thứ gì và cũng không thể thân thiết với bất kỳ thứ gì. Nó ở đó vì thời gian đã kết thúc. Và bình minh đang đến và chòm sao Orion cùng chòm sao Pleiades đã nhạt dần và lát nữa sao mai cũng chuyển đi.

 

17.

Ngày hôm nay nóng nực, ngột ngạt và thậm chí những con chim bồ câu cũng đang ẩn núp và không khí oi bức nên ở trong một thành phố không dễ chịu chút nào cả. Một đêm mát mẻ và một ít ngôi sao nhìn thấy được thật sáng, thậm chí những ngọn đèn thành phố cũng không thể làm lu mờ chúng. Chúng ở đó cùng một mãnh liệt kinh ngạc.

Hôm nay là ngày của cái khác lạ; nó xảy ra lặng lẽ suốt ngày và có những khoảnh khắc lóe lên, trở nên rất mạnh và lặng lẽ lại, tiếp tục xảy ra lặng lẽ.[4] Nó ở đó cùng mãnh liệt đến độ mọi cử động đều không thực hiện được; người ta bị bắt buộc phải ngồi xuống. Khi thức giấc lúc nửa đêm nó ở đó cùng sức mạnh và năng lượng vô biên. Trên hàng hiên, cùng những tiếng gầm rú của xe cộ không liên tục lắm, mọi hình thức của thiền định đều không trọn vẹn và không cần thiết vì nó ở đó bao la quá không còn đo lường được. Nó là một phước lành và mọi thứ có vẻ hơi ngô nghê và ấu trĩ. Vào những dịp này, bộ não luôn luôn rất tĩnh lặng nhưng không mê muội và toàn cơ thể bất động. Đó là một sự kiện lạ thường.

Con người chẳng thay đổi bao nhiêu. Qua hình thức nào đó của ép buộc, áp lực, bên ngoài và bên trong, con người thay đổi, mà thực sự chỉ là một điều chỉnh. Sự ảnh hưởng nào đó, một từ ngữ, một cử chỉ, làm con người thay đổi khuôn mẫu của thói quen nhưng không nhiều lắm. Sự tuyên truyền, một tờ báo, một biến cố, có thay đổi, trên một mức độ nào đó, dòng chảy của sống. Sợ hãi và phần thưởng phá vỡ thói quen của suy nghĩ nhưng chỉ để thay đổi vào một khuôn mẫu khác. Một sáng chế mới, một tham vọng mới, một niềm tin mới có tạo ra những thay đổi nào đó. Nhưng tất cả những thay đổi này chỉ xảy ra trên bề mặt, giống như cơn gió mạnh quét trên mặt nước; chúng không có căn bản, thăm thẳm, hủy diệt. Tất cả thay đổi bị gây ra bởi một động cơ, không là thay đổi gì cả. Cách mạng xã hội, kinh tế là một phản ứng và bất kỳ thay đổi nào được tạo ra từ phản ứng không là một thay đổi căn bản; nó chỉ là một thay đổi trong khuôn mẫu. Thay đổi như thế chỉ là điều chỉnh, một sự việc máy móc của ham muốn để có được thanh thản, an toàn, thuần túy chỉ là sinh tồn thuộc vật chất.

Vậy thì cái gì sáng tạo thay đổi cơ bản? Ý thức, những hiển lộ và những giấu giếm, nguyên bộ máy của suy nghĩ, cảm thấy, trải nghiệm, ở trong những biên giới của thời gian và không gian. Nó là một tổng thể không thể phân chia; sự phân chia, nhận biết được và không nhận biết được, có ở đó chỉ cho sự thuận tiện khi giao tiếp xã hội và truyền đạt nhưng sự phân chia không là sự thật. Tầng bên ngoài của ý thức có thể và có tự thay đổi chính nó, điều chỉnh chính nó, bổ sung chính nó, sửa đổi chính nó, thâu nhận hiểu biết, kỹ thuật mới; nó có thể tự thay đổi chính nó để phù hợp vào một khuôn mẫu kinh tế, xã hội mới nhưng những thay đổi như thế chỉ ở bên ngoài và mỏng manh. Qua những giấc mộng, tầng ý thức bên trong, ý thức giấu giếm, có thể và có tiết lộ hay gợi ý một cách gián tiếp những thúc bách của nó, những đòi hỏi của nó, những ham muốn được lưu trữ của nó. Những giấc mộng cần những diễn giải nhưng người diễn giải luôn luôn bị quy định. Không còn nhu cầu có những giấc mộng nếu suốt những tiếng đồng hồ thức giấc có một nhận biết không chọn lựa mà trong đó mọi suy nghĩ và cảm thấy máy động đều được hiểu rõ; rồi thì giấc ngủ sẽ hoàn toàn có một ý nghĩa khác hẳn. Phân tích tầng ý thức bên trong hàm ý người phân tích và vật được phân tích, người kiểm duyệt và vật được kiểm duyệt. Trong hành động này không những có xung đột nhưng chính người phân tích bị quy định nên sự đánh giá, sự diễn giải của anh ấy, không bao giờ có thể trung thực; nó sẽ bị biến dạng, bị xuyên tạc. Vì thế tự phân tích về chính mình hoặc một phân tích bởi người khác, dù chuyên nghiệp bao nhiêu, có lẽ tạo ra vài thay đổi hời hợt, một điều chỉnh trong liên hệ tương quan và vân vân nhưng sự phân tích sẽ không sáng tạo một thay đổi căn bản cho ý thức. Phân tích không thay đổi ý thức.

 

18.

Mặt trời muộn buổi chiều đang ở trên sông và lẫn trong những chiếc lá ửng đỏ của cây cối mùa thu dọc theo một đại lộ dài; những màu sắc đang chói lòa cực mạnh và có đủ mọi màu khác biệt; con sông chật hẹp cũng bừng bừng. Một hàng người thật dài đang chờ đợi dọc theo bến phà để đón con thuyền dạo chơi và những chiếc xe hơi đang tạo ra sự ồn ào kinh khiếp. Hầu như không thể chịu đựng được trong một thị trấn lớn vào một ngày nóng nực; bầu trời quang đãng và mặt trời không biểu lộ một chút nhân từ. Nhưng sáng nay khi còn rất sớm và chòm sao Orion vẫn còn lơ lửng trên đầu và chỉ có một hoặc hai chiếc xe hơi đang chạy qua dọc theo dòng sông. Trên hàng hiên có tĩnh lặng và thiền định cùng cái trí và quả tim mở toang, đang tiến sát vào chết. Mở toang hoàn toàn, mong manh hoàn toàn là chết. Vậy là chết không còn ngõ ngách nào để có thể tìm được chỗ ẩn náu; chỉ trong bóng tối, trong những hóc hẻm bí mật của suy nghĩ và ham muốn mới có chết. Nhưng chết luôn luôn ở đó đón chờ một quả tim đã bị tàn tạ trong sợ hãi và hy vọng; nó luôn luôn ở đó nơi suy nghĩ đang rình rập và theo dõi. Trong công viên, một con cú đang hú lên và nó là một âm thanh dễ chịu, thật rõ ràng và quá sớm; nó vang lên và bặt tăm trong những khoảng ngừng không đều đặn và dường như nó ưa thích giọng điệu riêng của nó vì không có một con cú nào đáp lại.

Thiền định phá vỡ những biên giới của ý thức; nó phá tan cơ cấu của suy nghĩ và cảm thấy mà suy nghĩ khuấy động. Thiền định bị trói buộc trong một phương pháp, trong một hệ thống của những phần thưởng và những hứa hẹn, làm què quặt và kiềm chế năng lượng. Thiền định là đang giải phóng cho năng lượng dư thừa, và kiểm soát, kỷ luật và đè nén phá hỏng tinh khiết của năng lượng đó. Thiền định là ngọn lửa đang đốt cháy mãnh liệt mà không để lại bất kỳ tro bụi nào. Từ ngữ, cảm thấy, suy nghĩ luôn luôn để lại tro bụi và sống dựa vào tro bụi là phương cách của thế giới. Thiền định là hiểm họa vì nó hủy diệt mọi thứ, không cái gì còn sót lại, thậm chí không còn một mảy may của ham muốn, và trong trống không không đáy, bao la này có sáng tạo và tình yêu.

 

Tiếp tục – sự phân tích, thuộc cá thể hoặc chuyên nghiệp, không sáng tạo sự thay đổi của ý thức. Không nỗ lực nào có thể thay đổi nó; nỗ lực là xung đột và xung đột chỉ củng cố những bức tường của ý thức. Không lý luận nào, dù hợp lý và khôn ngoan, có thể giải thoát được ý thức, vì lý luận là ý tưởng bị gây ra bởi ảnh hưởng, trải nghiệm và hiểu biết và tất cả những thứ này là những đứa trẻ của ý thức. Khi tất cả những thứ này được thấy như giả dối, một tiếp cận giả dối để có được thay đổi, phủ nhận những giả dối là đang làm trống không ý thức. Sự thật không có đối nghịch và tình yêu cũng vậy; theo đuổi đối nghịch không dẫn đến sự thật, chỉ cần phủ nhận đối nghịch. Không có phủ nhận nếu nó là kết quả của hy vọng hay của đang đạt được. Chỉ có phủ nhận khi không có phần thưởng hoặc trao đổi. Có từ bỏ chỉ khi nào không có kiếm được trong hành động của đang từ bỏ. Phủ nhận cái giả dối là tự do khỏi tích cực; tích cực cùng đối nghịch của nó. Tích cực là uy quyền cùng chấp nhận, tuân theo, mô phỏng của nó, và trải nghiệm cùng hiểu biết của nó.

Phủ nhận là cô đơn; cô đơn không còn tất cả ảnh hưởng, truyền thống và không còn khao khát, cùng lệ thuộc và quyến luyến của nó. Cô đơn là phủ nhận tình trạng bị quy định, nền quá khứ. Cái khung trong đó ý thức hiện diện và có đang hiện diện của nó là tình trạng bị quy định của nó; nhận biết không chọn lựa được tình trạng bị quy định này và phủ nhận toàn bộ nó là cô đơn. Cô đơn này không là cô lập, cô độc, sống trong trình trạng tự khép kín. Cô đơn không là rút lui khỏi sống; trái lại nó là tự do tổng thể khỏi xung đột và đau khổ, khỏi sợ hãi và chết. Cô đơn này là sự thay đổi của ý thức, sự thay đổi hoàn toàn của cái gì đã là. Cô đơn này là trống không, nó không là trạng thái tích cực của đang là, cũng không phải không đang là. Nó là trống không; trong ngọn lửa của trống không này cái trí được làm cho tươi trẻ, trong sạch và vô nhiễm. Chính là vô nhiễm, một mình nó, mới có thể thâu nhận cái không thời gian, cái mới mẻ mà luôn luôn đang tự hủy diệt chính nó. Hủy diệt là sáng tạo. Nếu không có tình yêu, không có hủy diệt.

Ra khỏi thị trấn đang mở rộng lộn xộn là những cánh đồng, những cánh rừng và những quả đồi.

 

19.

Liệu có một tương lai? Có một ngày mai, đã được lên kế hoạch sẵn; những việc nào đó phải được làm; cũng có ngày mốt, với tất cả những việc phải được làm; tuần tới và năm tới. Những việc này không thể thay đổi được, có lẽ được bổ sung thêm hoặc được biến đổi hoàn toàn nhưng nhiều ngày mai vẫn ở đó; chúng không thể bị phủ nhận. Và có không gian, từ đây đến đó, gần và xa; khoảng cách tính bằng cây số; không gian giữa những thực thể; khoảng cách mà suy nghĩ bao phủ trong một ánh chớp; phía bên kia của con sông và mặt trăng xa xôi. Thời gian để bao phủ không gian, khoảng cách, và thời gian để băng qua con sông; từ đây đến đó, thời gian cần thiết để bao phủ không gian đó, nó có lẽ mất một phút, một ngày hay một năm. Thời gian này bởi mặt trời và bởi đồng hồ, thời gian là một phương tiện để đến. Điều này khá đơn giản và rõ ràng. Liệu có một tương lai ngoại trừ thời gian tuần tự, máy móc này? Liệu có một đang đến, liệu có một kết thúc mà thời gian là cần thiết?

Những con chim bồ câu đang ở trên mái nhà, thật sớm vào buổi sáng; chúng đang kêu gù gù, rỉa lông và rượt đuổi nhau. Mặt trời vẫn chưa lên và có một ít đám mây bềnh bồng bay, rải rác khắp bầu trời; chúng vẫn chưa có màu sắc và tiếng ầm ĩ của xe cộ vẫn chưa bắt đầu. Vẫn còn nhiều thời gian để những ồn ào thường lệ bắt đầu và xa khỏi những bức tường này là những cái vườn. Vào chiều tối hôm qua, bãi cỏ nơi không một ai được phép giẵm lên dĩ nhiên ngoại trừ những con chim bồ câu và một vài con chim sẻ, rất xanh tươi, xanh choáng ngợp và những bông hoa ánh lên rất rực rỡ. Mọi nơi khác là con người cùng những hoạt động và công việc vô tận của anh ấy. Có một cái tháp, kết cấu hoàn chỉnh và vững vàng, và lúc này nó ngập tràn ánh đèn sáng rực. Bãi cỏ dường như úa vàng và các bông hoa sẽ héo tàn, vì mùa thu đã ở khắp mọi nơi. Nhưng đã từ lâu trước khi những con chim bồ câu xuất hiện trên mái nhà, ở hàng hiên thiền định là hân hoan. Không có lý do cho ngây ngất này – có một nguyên nhân cho hân hoan không còn là hân hoan nữa; đơn giản nó chỉ ở đó và suy nghĩ không thể giam cầm nó và biến nó thành một kỷ niệm để ghi nhớ. Nó quá mãnh liệt và đang sống đến độ suy nghĩ không thể đùa giỡn với nó và suy nghĩ cùng cảm thấy trở nên rất tĩnh và tỉnh. Nó đến cuồn cuộn đợt sóng này sang đợt sóng khác, một vật đang sống không thứ gì có thể kềm hãm và cùng hân hoan này có phước lành. Toàn sự việc vượt khỏi tất cả suy nghĩ và đòi hỏi. Liệu có một đang đến? Đến chắc chắn là sống trong đau khổ và trong cái bóng của sợ hãi. Liệu có một đang đến phía bên trong, một mục đích phải vươn tới, một kết thúc phải đạt được? Suy nghĩ đã cố định một kết thúc, Thượng đế, hạnh phúc, thành công, đạo đức và vân vân. Nhưng suy nghĩ chỉ là một phản ứng, một phản hồi của ký ức và suy nghĩ nuôi dưỡng thời gian để bao phủ cái không gian giữa cái gì là và cái gì nên là. Cái gì nên là, lý tưởng, thuộc về từ ngữ, thuộc về lý thuyết; nó không có sự thật. Cái sự kiện không có thời gian; nó không có một kết thúc phải thành tựu, không khoảng cách phải đi tới. Cái sự kiện là và mọi thứ khác không là. Không có sự kiện nếu không có chết đối với lý tưởng, đối với thành tựu, đối với kết thúc; lý tưởng, mục đích là một tẩu thoát khỏi cái sự kiện. Cái sự kiện không có thời gian và không có không gian. Và vậy thì liệu có chết? Có một đang tàn tạ; bộ máy của các cơ quan cơ thể thoái hóa từ từ, bị sụp đổ mà là chết. Nhưng điều đó không thể tránh khỏi, như chì của cây bút này sẽ mòn đi. Đó là sự việc gây sợ hãi à? Hay là chết của thế giới của đang trở thành, đang kiếm được, đang thành tựu? Thế giới đó không có giá trị; nó là thế giới của giả tạo, của tẩu thoát. Cái sự kiện, cái gì là, và cái gì nên là là hai sự việc hoàn toàn khác biệt. Cái gì nên là trói buộc vào thời gian và khoảng cách, đau khổ và sợ hãi. Chết của những chiếc lá này chỉ là cái sự kiện, cái gì là. Không có tương lai đối với cái gì là; suy nghĩ, mà nuôi dưỡng thời gian, không thể vận hành vào cái sự kiện; suy nghĩ không thể thay đổi cái sự kiện, nó chỉ có thể tẩu thoát khỏi cái sự kiện và khi tất cả mọi thôi thúc để tẩu thoát không còn nữa, lúc đó cái sự kiện trải qua một thay đổi lạ thường. Nhưng phải có chết đối với suy nghĩ mà là thời gian. Khi thời gian như suy nghĩ không còn, vậy thì liệu có cái sự kiện, cái gì là? Khi có hủy diệt thời gian, như suy nghĩ, không có chuyển động trong bất kỳ phương hướng nào, không có không gian để bao phủ, chỉ có bất động của trống không. Đây là hủy diệt tổng thể của thời gian như hôm qua, hôm nay và ngày mai, như ký ức của tiếp tục, của đang trở thành.

 Ngay lúc đó đang hiện diện không có thời gian, chỉ còn hiện tại đang sống nhưng hiện tại đó không thuộc thời gian. Nó là chú ý không có những ranh giới của suy nghĩ và những biên giới của cảm thấy. Những từ ngữ được sử dụng để truyền đạt và những từ ngữ, những biểu tượng, không có chút ý nghĩa nào trong chính chúng. Sống luôn luôn là hiện tại đang sống; thời gian luôn luôn thuộc về quá khứ và vì thế thuộc về tương lai. Và chết đi thời gian là sống trong hiện tại. Chính sống này là bất tử, không phải sống trong ý thức. Thời gian là suy nghĩ trong ý thức và ý thức bị kềm kẹp bên trong cái khung của nó. Luôn luôn có sợ hãi và đau khổ trong mạng lưới của suy nghĩ và cảm thấy. Kết thúc của đau khổ là kết thúc của thời gian.

 

20.

Ngày hôm nay rất oi ả và trong hội trường[5] nóng nực đó với một lượng khán giả rất đông, gây ngột ngạt. Nhưng bất kể tất cả sự việc này và tình trạng mệt mỏi, thức giấc vào nửa đêm, cùng cái khác lạ trong căn phòng. Nó ở đó cùng mãnh liệt cực độ, không chỉ đang ngập tràn căn phòng và ra ngoài nhưng nó còn ở đó sâu thẳm trong bộ não, thăm thẳm đến độ nó dường như xuyên thấu và vượt khỏi mọi suy nghĩ, không gian và thời gian. Nó mãnh liệt không thể tin được, cùng một năng lượng khủng khiếp đến nỗi không thể nằm trên giường, và khi ra ngoài hàng hiên, cùng cơn gió trong lành, mát mẻ đang thổi, mãnh liệt của nó tiếp tục. Nó tiếp tục gần một tiếng đồng hồ, bằng một sức mạnh và thôi thúc lớn lao; suốt buổi sáng nó ở đó. Nó không là một giả vờ, nó không là ham muốn đang khoác vào trạng thái của cảm xúc, hưng phấn; suy nghĩ không tạo dựng nó từ những biến cố ở quá khứ; không tưởng tượng nào có thể hình thành cái khác lạ đó. Kỳ lạ là mỗi lần sự việc này xảy ra, nó là một cái gì đó hoàn toàn mới mẻ, đột ngột và không mong đợi. Suy nghĩ, đã thử làm, nhận ra rằng nó không thể nhớ lại sự kiện gì đã xảy ra vào những thời điểm khác nhau và nó cũng không thể đánh thức ký ức của sự việc gì đã xảy ra sáng nay. Sự kiện đó vượt khỏi suy nghĩ, ham muốn và tưởng tượng. Nó quá bao la và vì vậy suy nghĩ hay ham muốn không thể gợi nhớ được; nó quá mênh mang nên bộ não không thể tạo ra nó. Nó không là một ảo tưởng.

Điều kỳ lạ của tất cả sự việc này là rằng người ta thậm chí không quan tâm đến tất cả sự việc này; nếu nó đến, nó ở đó, không cần mời mọc, và nếu nó không đến, có một dửng dưng. Vẻ đẹp và sức mạnh của nó không thể tiếp xúc được; không có mời mọc hay từ chối nó. Nó đến và đi, khi nào nó muốn.

Sáng sớm nay, một khoảng thời gian trước khi mặt trời mọc, thiền định, trong đó mọi loại nỗ lực đã kết thúc từ lâu rồi, trở thành một tĩnh lặng, một tĩnh lặng trong đó không có trung tâm và vì thế không có chu vi. Nó chỉ là tĩnh lặng. Nó không có chất lượng, không chuyển động, cũng không có độ sâu hay chiều cao. Nó hoàn toàn bất động. Chính bất động này có chuyển động đang lan rộng vô hạn và kích thước của nó không ở trong thời gian và không gian. Bất động này đang bùng nổ, luôn luôn đang chuyển động khỏi. Nhưng nó không có trung tâm; nếu nó có một trung tâm, nó sẽ không bất động, nó sẽ là sự phân rã tù túng; nó không có bất kỳ liên quan nào với những rối ren của bộ não. Chất lượng của bất động mà bộ não có thể tạo ra, hoàn toàn khác biệt, trong mọi phương cách, với bất động ở đó sáng nay. Nó là một bất động không sự việc gì có thể quấy rầy, vì nó không có kháng cự; mọi sự vật đều ở trong nó và nó vượt khỏi mọi sự vật. Dòng xe tải chở thực phẩm và những thứ khác tới thị trấn vào sáng sớm và những chùm sáng quay vòng trên cái tháp cao không thể khuấy động bất động đó. Nó ở đó, không thời gian.

 

Khi mặt trời mọc, một đám mây hoành tráng thâu được nó, phóng ra những tia sáng xanh ngang qua bầu trời. Nó là ánh sáng đang đùa giỡn cùng bóng tối và trò chơi tiếp tục cho đến khi đám mây tuyệt vời trôi xuống phía sau hàng ngàn ống khói. Bộ não tầm thường lạ lùng, dù được giáo dục và hiểu biết nhiều bao nhiêu chăng nữa. Nó sẽ luôn luôn còn tầm thường, dù làm bất kỳ việc gì nó muốn; nó có thể đi đến mặt trăng và xa hơn hoặc đi xuống vào những vùng sâu nhất của quả đất; nó có thể sáng chế, đặt vào cùng nhau những máy móc phức tạp nhất, những máy tính sẽ sáng chế những máy tính; nó có thể tự phá hủy và tự tái tạo nhưng dù làm bất kỳ việc gì nó muốn, nó sẽ luôn luôn còn tầm thường. Vì nó chỉ có thể vận hành trong thời gian và không gian; những triết lý của nó bị giới hạn bởi tình trạng bị quy định riêng của nó; những lý thuyết của nó, những suy đoán của nó, đều quay quanh sự xảo quyệt riêng của nó. Nó không thể thoát khỏi chính nó, dù nó làm bất kỳ việc gì nó muốn. Những thần thánh của nó, những đấng cứu rỗi của nó, các vị thầy và người lãnh đạo của nó cũng nhỏ nhoi và tầm thường như chính nó. Nếu nó dốt nát, nó cố gắng trở nên thông minh và thông minh của nó được đo lường dựa vào sự thành công. Nó luôn luôn đang theo đuổi hoặc đang bị rượt bắt. Bóng của nó là đau khổ riêng của nó. Dù nó làm gì chăng nữa, nó sẽ luôn luôn còn tầm thường.

Hành động của nó là không hành động của theo đuổi chính nó; đổi mới của nó là hành động mà luôn luôn cần đổi mới thêm nữa. Nó bị giam cầm bởi hành động và không hành động riêng của nó. Nó không bao giờ ngủ, và những giấc mộng của nó lại là đang thức dậy của suy nghĩ. Dù nó thật năng động, dù nó thật cao quý hay thấp hèn, nó vẫn còn tầm thường. Không có kết thúc cho sự tầm thường của nó. Nó không thể thoát khỏi chính nó; đạo đức của nó là hèn hạ và luân lý của nó cũng hèn hạ. Chỉ có một việc duy nhất nó có thể làm được – là hoàn toàn và tuyệt đối yên lặng. Yên lặng này không là mê muội hoặc dật dờ. Bộ não thật nhạy cảm và để giữ được nhạy cảm, mà không có những đáp trả tự phòng vệ quen thuộc của nó, mà không có những nhận xét thông thường của nó, chỉ trích và ưng thuận, điều duy nhất nó có thể làm là tuyệt đối yên lặng, có nghĩa là duy trì một trạng thái tiêu cực, tự phủ nhận hoàn toàn chính nó và những hoạt động của nó. Trong trạng thái tiêu cực này, nó không còn tầm thường nữa; lúc đó nó sẽ không còn lượm lặt để đạt được, để thành tựu, để trở nên. Lúc đó nó là nó là gì, máy móc, sáng chế, tự phòng vệ, tính toán. Một bộ máy hoàn hảo không bao giờ tầm thường và khi nó vận hành tại mức độ đó nó là một vật kỳ diệu. Giống như mọi máy móc, nó cạn kiệt và chết. Nó trở nên tầm thường khi nó tiến hành tìm hiểu cái không biết được, cái không thể đo lường được. Chức năng của nó trong cái đã được biết và nó không thể vận hành trong cái không biết được. Những tạo tác của nó nằm trong lĩnh vực của cái đã được biết nhưng nó không bao giờ có thể nắm bắt được sáng tạo của cái không biết được, dù khi vẽ hoặc viết ra từ ngữ; vẻ đẹp của nó bộ não không bao giờ có thể biết được. Chỉ khi nào bộ não tuyệt đối yên lặng, tĩnh lặng mà không có một từ ngữ và bất động mà không có một máy động, mà không chuyển động, có bao la đó. 

 

21.

Ánh sáng chiều tối trên sông và xe cộ băng qua cầu rất nhanh và hung tợn. Vỉa hè đông nghẹt người đang quay về nhà sau một ngày làm việc trong những văn phòng. Con sông đang lấp lánh; sóng lăn tăn, những gợn sóng nhỏ đuổi bắt nhau, thật vui vẻ. Hầu như bạn có thể nghe rõ chúng nếu không có quá nhiều tiếng gầm rú của xe cộ. Xa hơn nữa phía dưới dòng sông ánh sáng trên mặt nước đang thay đổi, đang trở nên sẫm hơn và chẳng mấy chốc nữa sẽ đen kịt. Mặt trăng ở phía bên kia cái tháp khổng lồ, trông như thể nổi ra khỏi nền trời, thật giả tạo; mặt trăng không có thật nhưng cái tháp bằng thép cao kia là thực sự; có nhiều người trên tháp; nhà hàng cao trên đó đã bật đèn sáng trưng và bạn có thể trông thấy những đám đông người đang đi vào. Và khi bóng tối dày dặc thêm, những chùm sáng của những ngọn đèn quay vòng che lấp ánh trăng. Mọi thứ dường như thật xa xôi ngoại trừ cái tháp sừng sững. Chúng ta hiểu rõ về chính chúng ta quá ít ỏi. Chúng ta có vẻ hiểu biết nhiều về những sự việc khác, khoảng cách đến mặt trăng, bầu khí quyển của sao Venus, phương cách lắp đặt những bộ não điện tử phức tạp và kỳ dị nhất, phá vỡ nguyên tử và những phân tử vật chất nhỏ nhất. Nhưng chúng ta chẳng biết bao nhiêu về chính chúng ta. Du hành đến mặt trăng hứng thú nhiều hơn thám hiểm sâu thẳm trong chính chúng ta; có lẽ con người lười biếng hoặc bị kinh hãi, hoặc nó không có lợi lộc gì cả, theo quan niệm về tiền bạc hoặc thành công, để thâm nhập vào chính chúng ta. Nó là chuyến hành trình còn dài hơn đi đến mặt trăng nhiều; không thể sử dụng bất kỳ máy móc nào để thực hiện chuyến đi này và cũng không ai có thể giúp đỡ, không một quyển sách nào, không một học thuyết nào, không lời hướng dẫn nào có thể giúp được. Bạn phải tự mình làm nó. Bạn phải có nhiều năng lượng hơn việc sáng chế và lắp đặt vào chung những bộ phận của một cái máy to lớn. Bạn không thể có được năng lượng này qua các loại thuốc men, qua mọi loại ảnh hưởng của sự liên hệ, cũng không nhờ vào chế ngự, phủ nhận. Không thần thánh, lễ nghi, niềm tin, cầu nguyện có thể chuyển nó đến bạn. Trái lại, trong ngay hành động của buông bỏ tất cả việc này, trong khi đang nhận biết được sự quan trọng của chúng, năng lượng đó hiện diện để xuyên thấu ý thức và vượt khỏi.

Bạn không thể mua năng lượng đó qua đang tích lũy hiểu biết về chính bạn. Mọi hình thức của tích lũy và quyến luyến vào nó, làm suy giảm và biến dạng năng lượng đó. Hiểu biết về chính bạn ngăn cản, ảnh hưởng và trói buộc bạn; không còn tự do để chuyển động, và bạn hành động cùng chuyển động trong những giới hạn của hiểu biết đó. Đang học hành về chính bạn không bao giờ giống như đang tích lũy hiểu biết về chính bạn. Đang học hành là hiện tại đang sống và hiểu biết là quá khứ; nếu bạn đang học hành với mục đích tích lũy, nó ngừng đang học hành; hiểu biết là cố định, nhiều điều có thể thêm vào nó hoặc lấy đi khỏi nó, nhưng đang học hành là đang sống, không gì có thể được thêm vào hoặc được lấy đi khỏi nó vì không có tích lũy vào bất kỳ thời điểm nào. Đang hiểu rõ, đang học hành về chính bạn không có khởi đầu và kết thúc, trái lại hiểu biết có. Hiểu biết giới hạn và đang hiểu rõ, đang học hành không giới hạn.

Bạn là kết quả được tích lũy của nhiều ngàn thế kỷ của con người, những hy vọng và những ham muốn của anh ấy, những tội lỗi và những lo âu của anh ấy, những niềm tin và những thần thánh của anh ấy, những thành công và những thất vọng của anh ấy; bạn là tất cả những sự kiện đó và nhiều sự kiện được thêm vào nó trong những lần mới đây. Đang học hành về tất cả những sự kiện này, sâu thẳm bên trong và trên bề mặt, không là những phát biểu thuần túy thuộc trí năng hay từ ngữ về những sự kiện hiển nhiên, những kết luận. Đang học hành là đang trải nghiệm của những sự kiện này, một cách xúc động và trực tiếp; hiệp thông cùng chúng không bằng lý thuyết, từ ngữ, nhưng thực sự, giống như một người đang đói.

Đang học hành không thể được nếu có một người học hành; người học hành là những tích lũy, quá khứ, hiểu biết. Có một phân chia giữa người học hành và sự kiện anh ấy đang học hành và vì thế có xung đột giữa chúng. Xung đột này phá hủy, làm suy giảm năng lượng để học hành, để theo đuổi đến tận cùng sự giả tạo toàn bộ của ý thức. Chọn lựa là xung đột và chọn lựa ngăn cản đang thấy; chỉ trích, nhận xét cũng ngăn cản đang thấy. Khi sự thật này được thấy, được hiểu rõ, không bằng từ ngữ, lý thuyết nhưng được thấy thực sự như sự kiện, ngay đó đang học hành là một động thái từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc. Và không có kết thúc đối với đang học hành; đang học hành là quan trọng nhất, không phải những thất bại, những thành công và những lỗi lầm. Chỉ có đang thấy và không có người thấy và vật được thấy. Ý thức bị giới hạn; bản chất duy nhất của nó là giam cầm; nó vận hành trong cái khung của sự hiện diện riêng của nó, trải nghiệm, hiểu biết, ký ức. Đang học hành về tình trạng bị quy định này phá vỡ cái khung; thế là suy nghĩ và cảm thấy có chức năng bị giới hạn của chúng; thế là chúng không thể can thiệp vào những vấn đề bao quát hơn và sâu thẳm hơn của sống. Khi cái tôi kết thúc, cùng mọi mưu mô kín đáo và công khai của nó, những thôi thúc và những đòi hỏi khát khao của nó, những vui thú và những đau khổ của nó, ngay đó bắt đầu một chuyển động của sống vượt khỏi thời gian và ngục tù của nó.

 

22.

Có một cây cầu nhỏ vắt ngang dòng sông và chỉ được dùng cho con người; ở đó khá yên lặng. Con sông đầy ánh sáng và một cái xà lan lớn đang đi tới, chất đầy cát được mang từ những bãi biển; cát thật mịn màng và sạch sẽ. Có một gò cát trong công viên, được để ở đó cho trẻ em nô đùa. Trẻ em thật đông và chúng đang làm những đường hầm sâu, một lâu đài lớn và một đường hào vây quanh nó; chúng đang tận hưởng nhiều vui sướng. Hôm nay là một ngày dễ chịu, khá mát mẻ, mặt trời không quá gắt và có ẩm ướt trong không khí; thêm nhiều cây cối đang chuyển màu nâu vàng và có mùi của mùa thu. Cây cối đang sẵn sàng cho mùa đông; nhiều cành đã trơ trụi, đen kịt tương phản bầu trời nhạt; mỗi cây đều có sự kết hợp màu sắc hài hòa riêng của nó, trong độ mạnh khác nhau, từ màu nâu óng đến màu vàng lạt. Thậm chí khi chết chúng cũng đẹp. Một buổi chiều dễ chịu đầy ánh sáng và thanh bình, bất kể tiếng ầm ĩ của xe cộ.

Có một ít bông hoa trên hàng hiên, và sáng nay, những bông hoa màu vàng rực rỡ và háo hức hơn bao giờ; dưới ánh sáng ban mai chúng có vẻ tỉnh táo và có nhiều màu sắc hơn, cường độ mạnh hơn những bông hoa gần bên chúng. Hướng đông đang bắt đầu sáng hơn và có cái khác lạ trong phòng; nó đã ở đó được vài tiếng đồng hồ. Khi thức giấc vào nửa đêm, nó ở đó, một cái gì đó hoàn toàn khách quan mà không suy nghĩ và tưởng tượng nào có thể sáng chế được. Lại nữa, khi thức giấc cơ thể bất động, không một chuyển động và bộ não cũng vậy. Bộ não không ngưng hoạt động nhưng rất tỉnh táo, đang quan sát mà không diễn giải. Nó là sức mạnh của tinh khiết không tiếp cận được, cùng một năng lượng gây kinh ngạc. Nó ở đó, luôn luôn mới mẻ, luôn luôn xuyên thấu. Nó không chỉ ở phía bên ngoài đó, trong căn phòng hay trên hàng hiên, nó còn ở cả bên trong lẫn bên ngoài cơ thể nhưng không có phân chia. Nó là cái gì đó mà toàn bộ cái trí và quả tim không thể dính dáng và cái trí và quả tim không còn tồn tại.

Không có đạo đức, chỉ có khiêm tốn; nơi nào nó hiện diện, có mọi đạo đức. Luân lý của xã hội không là đạo đức; nó chỉ là một điều chỉnh đến một khuôn mẫu và khuôn mẫu đó khác nhau hoặc thay đổi tùy theo thời gian và xu hướng chung. Nó được làm cho kính trọng bởi xã hội và tôn giáo có tổ chức, nhưng nó không là đạo đức. Luân lý, như đuợc công nhận bởi giáo hội, xã hội, không là đạo đức; luân lý được xếp đặt vào chung, nó tuân phục; nó có thể được dạy dỗ và luyện tập; nó có thể được tạo ra qua phần thưởng và hình phạt, qua ép buộc. Ảnh hưởng định hình luân lý và tuyên truyền cũng vậy. Trong cấu trúc xã hội có những mức độ khác nhau của luân lý, của những sắc thái khác nhau. Nhưng nó không là đạo đức. Đạo đức không thuộc thời gian và ảnh hưởng; nó không thể được tu duỡng; nó không là kết quả của kiểm soát và kỷ luật; nó không thể là một kết quả vì nó không có nguyên nhân. Nó không thể đuợc làm cho kính trọng. Đạo đức không thể được phân chia như lòng tốt, nhân từ, huynh đệ và vân vân. Nó không là sản phẩm của một môi trường sống, của giàu có hay nghèo khổ trong xã hội và cũng không là sản phẩm của một tu viện hay của bất kỳ giáo điều nào. Nó không được sinh ra từ một bộ não ranh mãnh; nó không là kết quả của suy nghĩ và cảm thấy; nó cũng không là một nổi loạn chống lại luân lý xã hội, cùng những kính trọng của nó; một nổi loạn là một phản ứng và một phản ứng là một tiếp tục được bổ sung của cái gì đã là.

 Khiêm tốn không thể được tu dưỡng; khi nó được tu dưỡng, nó chỉ là sự kiêu hãnh đang khoác vào chiếc áo của khiêm tốn mà đã trở thành sự kính trọng. Kiêu hãnh không bao giờ có thể trở thành khiêm tốn, giống như tình yêu không thể trở thành hận thù. Bạo lực không thể trở thành không bạo lực; bạo lực phải kết thúc. Khiêm tốn không là một lý tưởng để được theo đuổi; những lý tưởng không có thực sự; chỉ cái gì là có thực sự. Khiêm tốn không là đối nghịch của kiêu hãnh; nó không có đối nghịch. Tất cả những đối nghịch có liên quan lẫn nhau và khiêm tốn không liên quan với kiêu hãnh. Kiêu hãnh phải kết thúc, không phải bởi bất kỳ quyết định hay kỷ luật hay lợi lộc nào đó; nó chỉ kết thúc trong ngọn lửa của chú ý, không phải trong mâu thuẫn và rối loạn của tập trung. Thấy kiêu hãnh, bên trong và bên ngoài, trong nhiều hình thức của nó, là kết thúc nó. Thấy nó là luôn luôn chú ý đến mọi động thái của kiêu hãnh; trong chú ý không có chọn lựa. Chỉ có chú ý trong hiện tại đang sống; nó không thể được luyện tập; nếu nó như vậy, vậy thì nó trở thành một khả năng ranh mãnh khác của bộ não và khiêm tốn không là sản phẩm của nó. Có chú ý khi bộ não hoàn toàn bất động, sinh động và nhạy cảm, nhưng bất động. Không có trung tâm từ đó chú ý trái lại tập trung có một trung tâm, cùng những loại trừ của nó. Chú ý, đang thấy tức khắc và tổng thể được toàn ý nghĩa của kiêu hãnh, kết thúc kiêu hãnh. “Trạng thái” được thức dậy này là khiêm tốn. Chú ý là đạo đức, vì trong nó nở hoa tốt lành và từ bi. Nếu không có khiêm tốn không có đạo đức.

 

23.

Thời tiết nóng nực và khá ngột ngạt, ngay cả trong những cái vườn; thời tiết đã quá nóng nực trong một thời gian dài là điều bất thường. Một cơn mưa lớn và thời tiết mát mẻ sẽ dễ chịu lắm. Trong những cái vườn họ đang tưới nước bãi cỏ và bất kể sức nóng lẫn không có mưa bãi cỏ vẫn sáng rực và lấp lánh cùng những bông hoa thật tuyệt vời; có vài cây đang nở hoa, trái mùa, vì mùa đông sẽ ở đây mau thôi. Những con chim bồ câu khắp mọi nơi, đang nhút nhát lẩn tránh đám trẻ và vài em đang vui vẻ đuổi bắt chúng và những con chim bồ câu biết việc đó. Mặt trời đỏ chói trong một bầu trời nặng nề và ảm đạm; không có màu sắc gì cả ngoại trừ trong những bông hoa và trong bãi cỏ. Con sông mờ đục và hờ hững chảy.

Thiền định vào giờ đó là tự do và nó giống như đang đi vào một thế giới không biết được của vẻ đẹp và tĩnh lặng; nó là một thế giới không hình ảnh, biểu tượng hay từ ngữ, không những đợt sóng của ký ức. Tình yêu là chết của mỗi một giây phút và mỗi một chết là đang làm mới mẻ của tình yêu. Nó không là quyến luyến, nó không có gốc rễ; nó nở hoa không cần nguyên nhân và nó là một ngọn lửa thiêu rụi những giới hạn, những hàng rào được xây dựng cẩn thận của ý thức. Nó là vẻ đẹp vượt khỏi suy nghĩ và cảm thấy; nó không được xếp đặt vào nhau trên tranh vẽ, trong từ ngữ hoặc khắc chạm trên đá. Thiền định là hân hoan và cùng nó có một phước lành.

Thật kỳ lạ khi mỗi người đều khao khát uy quyền, uy quyền của tiền bạc, vị trí, khả năng, hiểu biết. Trong đang giành giật uy quyền, có xung đột, rối loạn và đau khổ. Người ẩn dật và người chính trị, người nội trợ và người khoa học đang tìm kiếm nó. Họ sẽ giết chóc và hủy diệt lẫn nhau để có được nó. Người khổ hạnh qua tự từ bỏ, kiểm soát, kiềm chế giành được uy quyền đó; người chính trị nhờ vào lời nói, khả năng, khôn khéo của ông ấy nhận được uy quyền đó, sự chi phối của người vợ vào người chồng và của ông ấy vào bà ấy cảm thấy được uy quyền này; người giáo sĩ mà đã chấp thuận và đảm nhận trách nhiệm của chúa của ông ấy, biết uy quyền này. Mọi người tìm kiếm uy quyền này hoặc muốn hợp nhất với thần thánh hay uy quyền vật chất. Uy quyền nuôi dưỡng quyền lực và cùng nó xuất hiện xung đột, rối loạn và đau khổ. Quyền lực làm hư hỏng người có nó và những người gần nó hay đang tìm kiếm nó. Uy quyền của người giáo sĩ và nguời nội trợ, của người lãnh đạo và người tổ chức có khả năng, của vị thánh và người chính trị địa phương là tội lỗi; uy quyền càng lớn lao bao nhiêu thì tội lỗi càng to tát bấy nhiêu. Nó là một căn bệnh mà mọi nguời đều bị nhiễm và ấp ủ lẫn tôn sùng. Nhưng cùng nó luôn luôn hiện diện xung đột, rối loạn và đau khổ vô tận. Nhưng không một ai muốn khước từ nó, lơ là nó.

Cùng nó là tham vọng và thành công và nhẫn tâm đã được chuyển thành sự kính trọng và thế là được chấp nhận. Mọi xã hội, đền chùa và nhà thờ trao tặng nó phước lành và thế là tình yêu bị xuyên tạc và hủy diệt. Và đố kỵ được tôn sùng và ganh đua là luân lý. Nhưng cùng tất cả nó có sợ hãi, chiến tranh và đau khổ, tuy nhiên không người nào muốn lơ là nó. Khước từ uy quyền, trong mọi hình thức, là khởi đầu của đạo đức; đạo đức là rõ ràng; nó xóa sạch xung đột và đau khổ. Năng lượng gây thoái hóa này, cùng những hoạt động xảo quyệt vô tận của nó, luôn luôn mang lại bất ổn và bất hạnh không thể tránh khỏi của nó; không có kết thúc cho nó; dù nó được đổi mới và rào chắn bao nhiêu chăng nữa, bởi luật pháp hay bởi tập tục luân lý; nó sẽ tìm được lối ra, lén lút và tự động. Vì nó ở đó, được che giấu trong những ngõ ngách bí mật của những suy nghĩ và những ham muốn của người ta. Chính những sự việc này phải được thâm nhập và được hiểu rõ nếu muốn không còn xung đột, rối loạn và đau khổ. Mỗi người phải thực hiện công việc này, không qua người khác, không qua bất kỳ hệ thống của phần thưởng hay hình phạt. Mỗi người phải nhận biết được kết cấu của bản chất giả tạo riêng của anh ấy. Thấy cái gì là, là sự kết thúc của cái gì là.

Với sự kết thúc hoàn toàn uy quyền này, cùng rối loạn, xung đột và đau khổ của nó, mỗi một người đối mặt cái gì anh ấy là, một gánh nặng của những ký ức và cô độc đang đào sâu thêm. Ham muốn có được uy quyền và thành công là một tẩu thoát khỏi cô độc này và những tro bụi mà là ký ức. Muốn vượt khỏi chúng, người ta phải thấy chúng, đối mặt chúng, không phải lẩn tránh chúng trong bất kỳ phương cách nào, bằng chỉ trích hoặc qua sợ hãi cái gì là. Sợ hãi chỉ nảy sinh trong ngay hành động chạy trốn khỏi sự kiện; cái gì là. Mỗi người phải tuyệt đối và hoàn toàn, tự nguyện và dễ dàng gạt bỏ uy quyền và thành công và ngay đó trong khi đang đối mặt, đang thấy, đang nhận biết một cách thụ động, không chọn lựa, những tro bụi và cô độc có một ý nghĩa hoàn toàn khác hẳn. Sống cùng cái gì đó là thương yêu nó, không phải quyến luyến. Sống cùng những tro bụi của cô độc phải có một năng lượng lớn lao và năng lượng này hiện diện khi không còn sợ hãi.

Khi bạn đã hiểu rõ cô độc này, giống như bạn đã đi qua một cái cửa ra vào thực sự, vậy là bạn sẽ nhận ra rằng bạn và cô độc đó là một, bạn không còn là người quan sát đang nhìn ngắm trạng thái đó mà vượt khỏi từ ngữ. Bạn là cái đó. Và bạn không thể thoát khỏi nó như bạn đã làm trước kia trong nhiều phương cách tinh tế. Bạn là cô độc đó; không cách nào lẩn tránh nó và không cái gì có thể bao bọc nó hoặc lấp đầy nó. Thế là chỉ có bạn đang sống cùng nó; nó là bộ phận của bạn, nó là tổng thể của bạn. Không thất vọng hay hy vọng nào xóa tan được nó và cũng không bi quan hoặc xảo quyệt nào của ý thức tẩy sạch được. Bạn là cô độc đó, những tro bụi mà lúc trước đã từng là ngọn lửa. Đây là cô độc hoàn toàn, không thể chữa trị, vượt khỏi mọi hành động. Bộ não không còn sáng chế những phương pháp và những phương tiện tẩu thoát; nó là cái tạo ra cô độc này, qua những hoạt động liên tục của tự tách rời, của phòng vệ và hung hăng của nó. Khi nó nhận biết được việc này, thụ động, không chọn lựa, ngay lúc đó nó tự nguyện chết, tự nguyện bặt tăm.

Vượt khỏi cô độc này, vượt khỏi những tro bụi này, một chuyển động mới mẻ được sinh ra. Nó là chuyển động của một mình. Nó là trạng thái khi tất cả ảnh hưởng, tất cả ép buộc, tất cả hình thức tìm kiếm và thành tựu đã tự nhiên và hoàn toàn kết thúc. Nó là chết của cái đã được biết. Vậy là chỉ còn chuyến hành trình vô tận của cái không biết được. Và có quyền năng mà tinh khiết của nó là sáng tạo.

 

 

 

 

24.[6]

Có một bãi cỏ được chăm sóc đẹp đẽ, không quá rộng và nó có màu xanh kinh ngạc; nó ở đằng sau hàng rào lưới mắt cáo bằng sắt, được tưới nước cẩn thận, chăm sóc tốt, được cắt bằng phẳng và sinh động lạ thường, lấp lánh trong vẻ đẹp của nó. Chắc chắn nó đã trên nhiều trăm năm; thậm chí không có cả một cái ghế trên nó, cách biệt và được bảo vệ bởi một hàng rào kín và cao. Ở cuối bãi cỏ, là một bụi hồng duy nhất; cùng một bông hồng đỏ duy nhất đang nở rộ. Nó là một kỳ diệu, bãi cỏ mềm mại và bông hồng cô đơn; chúng ở đó tách khỏi toàn thế giới của ồn ào, hỗn loạn và đau khổ; mặc dù con người đã đặt chúng ở đó, chúng là những vật đẹp đẽ nhất, quá đẹp đẽ khi so sánh với những viện bảo tàng, những tháp cao và đường nét của những cây cầu duyên dáng. Chúng trông tráng lệ trong thái độ cách biệt lạ thường của chúng. Chúng là cái gì chúng là, cỏ và hoa và không còn gì thêm nữa. Có một vẻ đẹp và tĩnh lặng đặc biệt quanh chúng và sự cao quý của tinh khiết. Một buổi chiều thật nóng nực, không một cơn gió thoảng và mùi khói xe cộ ở trong không khí nhưng ở đó cỏ có mùi riêng của nó và người ta hầu như có thể ngửi được hương thơm của đóa hồng cô đơn.

Khi thức dậy thật sớm, cùng trăng tròn đang chuyển vào trong phòng, chất lượng của bộ não quá khác biệt. Nó không ngủ cũng không nặng nề do giấc ngủ; nó hoàn toàn tỉnh táo, đang quan sát; nó không đang quan sát về chính nó nhưng cái gì đó ở ngoài nó. Nó tỉnh táo, nhận biết được chính nó như một bộ phận của một chuyển động tổng thể của cái trí. Bộ não vận hành trong chắp vá; nó vận hành trong từng mảnh, trong phân chia. Nó chuyên biệt hóa. Nó không bao giờ là tổng thể; nó cố gắng chụp bắt tổng thể, hiểu rõ nó nhưng nó không thể. Do bởi chính bản chất của nó, suy nghĩ luôn luôn không trọn vẹn, cảm thấy cũng vậy; suy nghĩ, phản hồi của ký ức, chỉ có thể vận hành trong những sự việc đã được biết hoặc diễn giải từ cái gì nó đã biết, hiểu biết. Bộ não là sản phẩm của sự chuyên biệt hóa; nó không thể vượt khỏi chính nó. Nó phân chia và chuyên biệt hóa – người khoa học, họa sĩ, giáo sĩ, luật sư, chuyên viên, nông dân. Trong khi đang vận hành, nó chiếu rọi giai cấp riêng của nó, những đặc quyền, quyền hành, danh giá. Chức năng và uy quyền theo cùng nhau vì bộ não là một cơ quan tự bảo vệ. Từ sự đòi hỏi có được giai cấp sinh ra những yếu tố mâu thuẫn và phản kháng trong xã hội. Cái chuyên biệt không thể thấy cái tổng thể.

 

25.

Thiền định là đang nở hoa của đang hiểu rõ. Đang hiểu rõ không ở trong những ranh giới của thời gian, thời gian không bao giờ mang lại đang hiểu rõ. Đang hiểu rõ không là một tiến hành từ từ để được thâu lượm từng chút một, bằng thận trọng và kiên nhẫn. Đang hiểu rõ là ngay lúc này hoặc không bao giờ; nó là một lóe sáng hủy diệt, không là một vật phục tùng; do bởi đang tàn phá này mà người ta sợ hãi nó và vì thế người ta lẩn tránh nó, vô tình hay cố ý. Đang hiểu rõ có lẽ thay đổi hướng sống của người ta, phương cách của suy nghĩ và hành động; nó có thể dễ chịu hay không nhưng đang hiểu rõ là một hiểm họa cho mọi liên hệ. Nhưng nếu không có đang hiểu rõ, đau khổ sẽ tiếp tục. Đau khổ kết thúc chỉ qua đang hiểu rõ về chính mình, nhận biết được mọi suy nghĩ và cảm thấy, mọi chuyển động của cả tầng ý thức bên ngoài lẫn tầng ý thức bên trong. Thiền định là đang hiểu rõ về ý thức, giấu giếm hoặc hiển lộ, và về chuyển động vượt khỏi tất cả suy nghĩ và cảm thấy.

Một người chuyên biệt không thể nhận biết tổng thể đó, thiên đàng của anh ấy là cái gì anh ấy chuyên biệt hóa nhưng thiên đàng của anh ấy là một vật tầm thường của bộ não, thiên đàng của tôn giáo hay của một người kỹ thuật. Khả năng, tài năng, rõ ràng là nguy hại vì nó củng cố tình trạng tự cho mình là trung tâm; nó phân chia và vì thế nuôi dưỡng xung đột. Khả năng có ý nghĩa chỉ trong nhận biết tổng thể về sự sống mà ở trong lãnh vực của cái trí và không phải của bộ não. Khả năng và vận hành của nó ở trong những ranh giới của bộ não và vì thế hóa thành nhẫn tâm, dửng dưng đến toàn tiến hành của sự sống. Khả năng nuôi dưỡng kiêu hãnh, đố kỵ, và thành tựu của nó trở thành quan trọng nhất và vì thế nó tạo ra hỗn loạn, hận thù và đau khổ; nó có ý nghĩa của nó chỉ trong nhận biết tổng thể về sự sống. Sự sống không chỉ tại một mức độ tách rời, lương thực, ái ân, phát đạt, tham vọng; sự sống không tách rời; khi nó được tạo ra để là một sự việc gì, nó hoàn toàn trở thành một vấn đề của thất vọng và đau khổ vô tận. Bộ não vận hành trong chuyên biệt hóa của những mảnh, trong những hoạt động tự tách rời và trong lãnh vực giới hạn của thời gian. Nó không thể thấy tổng thể đó của sự sống, bộ não là một phần, dù nó có được giáo dục nhiều bao nhiêu chăng nữa; nó không là tổng thể đó. Cái trí, một mình nó, thấy tổng thể đó và trong nền của cái trí là bộ não; bộ não không thể kềm kẹp cái trí, dù nó làm gì chăng nữa.

Muốn thấy tổng thể, bộ não phải ở trong một trạng thái của tiêu cực. Tiêu cực không là đối nghịch của tích cực; tất cả những đối nghịch đều liên quan trong sự bao bọc của lẫn nhau. Tiêu cực không có đối nghịch. Bộ não phải ở trong một trạng thái của tiêu cực để có được thấy tổng thể; nó không được can thiệp, bằng những đánh giá và những lý lẽ của nó, bằng những chỉ trích và những biện hộ của nó. Nó phải bất động, không phải được khiến cho bất động bởi sự ép buộc thuộc bất kỳ loại nào, vì nếu như thế nó là bộ não chết rồi, chỉ đang bắt chước và đang tuân theo khuôn mẫu. Khi nó ở trong một trạng thái của tiêu cực, nó là bất động không chọn lựa. Chỉ lúc đó mới có đang thấy tổng thể. Trong đang thấy tổng thể này mà là chất lượng của cái trí, không có người thấy, người quan sát, người trải nghiệm, chỉ có đang thấy. Lúc đó cái trí hoàn toàn tỉnh thức. Trong trạng thái hoàn toàn tỉnh thức này, không có người quan sát và vật được quan sát. Chỉ có ánh sáng, sự rõ ràng. Mâu thuẫn và xung đột giữa người suy nghĩ và suy nghĩ kết thúc.



[1] Ông đi máy bay đến Paris nơi ông ở với bạn bè trong một căn hộ tầng 8 tại Avenue de la Bourdonnas.

[2] Ông thực hiện nói chuyện đầu tiên trong chín nói chuyện ở Paris vào ngày này. Những nói chuyện kéo dài đến 24 tháng 9.

[3] Đây là nói chuyện thứ ba, chủ yếu về đề tài xung đột và ý thức.

[4] Ông có một nói chuyện lần thứ năm sáng hôm đó.

[5] Tại nói chuyện của ông ngày hôm qua. Nó là nói chuyện lần thứ bảy và hầu hết đều liên quan đến chết. Khi bắt đầu nói chuyện ông lịch sự đề nghị khán giả nên cố tránh ghi chép.

[6] Ông thực hiện nói chuyện cuối cùng ở Paris vào ngày này.

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn