Iv. Tại Sao Tình Dục Đã Trở Thành Một Vấn Đề?

06 Tháng Mười Một 201000:00(Xem: 7789)

J. KRISHNAMURTI
CÁI GƯƠNG CỦA SỰ LIÊN HỆ
TÌNH YÊU, TÌNH DỤC và TRONG TRẮNG
Lời dịch: ÔNG KHÔNG – Tháng 10-2010 –

IV. TẠI SAO TÌNH DỤC ĐÃ

TRỞ THÀNH MỘT VẤN ĐỀ

 

N

gười hỏi: Chúng ta biết tình dục như một nhu cầu không thể lẩn tránh thuộc tâm lý và sinh lý và dường như nó là một nguyên nhân gốc rễ của hỗn loạn trong sống cá nhân thuộc thế hệ của chúng ta. Làm thế nào chúng ta giải quyết vấn đề này?

 

Krishnamurti: Tại sao bất kỳ điều gì chúng ta tiếp xúc chúng ta đều biến nó thành một vấn đề? Chúng ta đã biến Thượng đế thành một vấn đề, chúng ta đã biến tình yêu thành một vấn đề, chúng ta đã biến sự liên hệ, đang sống thành một vấn đề, và chúng ta đã biến tình dục thành một vấn đề. Tại sao? Tại sao mọi thứ chúng ta làm là một vấn đề, một kinh hoàng? Tại sao chúng ta đang đau khổ? Tại sao tình dục đã trở thành một vấn đề? Tại sao chúng ta cam chịu sống cùng những vấn đề, tại sao chúng ta không kết thúc chúng? Tại sao chúng ta không chết đi những vấn đề thay vì mang theo chúng ngày này sang ngày khác, năm này sang năm khác? Tình dục chắc chắn là một vấn đề thích đáng nhưng có nghi vấn cơ bản, tại sao chúng ta biến sống thành một vấn đề? Làm việc, tình dục, kiếm tiền, suy nghĩ, cảm thấy, trải nghiệm – bạn biết, toàn công việc của sống – tại sao chúng là một vấn đề? Liệu không phải tại cốt lõi, chúng ta luôn luôn đang suy nghĩ từ một quan điểm riêng biệt, từ một quan điểm cố định, hay sao? Chúng ta luôn luôn đang suy nghĩ từ một trung tâm hướng ra vùng ngoại biên nhưng vùng ngoại biên là trung tâm cho hầu hết chúng ta và thế là bất kỳ thứ gì chúng ta chạm đến đều hời hợt. Nhưng sự sống không hời hợt, nó đòi hỏi sống một cách trọn vẹn, và bởi vì chúng ta chỉ đang sống hời hợt chúng ta chỉ biết sự phản ứng hời hợt. Chắc chắn, bất kỳ điều gì chúng ta làm ở vùng ngoại biên phải tạo ra một vấn đề, và đó là sống của chúng ta: chúng ta sống trong vùng ngoại biên hời hợt và chúng ta mãn nguyện để sống ở đó cùng tất cả những vấn đề của vùng ngoại biên hời hợt. Những vấn đề tồn tại chừng nào chúng ta còn sống trong vùng ngoại biên, trên bề mặt, bề mặt là ‘cái tôi’ và những cảm xúc của nó, mà có thể được biến thành hiện tượng phía bên ngoài hay biến thành quan điểm chủ quan, mà có thể được đồng hóa cùng vũ trụ, cùng quốc gia, hay cùng sự việc nào đó được sáng chế bởi cái trí.

 Chừng nào chúng ta còn sống bên trong lãnh vực của cái trí phải có những phiền toái, phải có những vấn đề; đó là tất cả mà chúng ta biết. Cái trí là cảm xúc, cái trí là kết quả của những cảm xúc và những phản ứng được tích lũy, và bất kỳ thứ gì cái trí chạm đến chắc chắn phải tạo ra đau khổ, hỗn loạn, một vấn đề liên tục. Cái trí là nguyên nhân thực sự của những vấn đề của chúng ta, cái trí mà ngày đêm đang vận hành một cách máy móc, có ý thức hay không-ý thức. Cái trí là vật hời hợt nhất và chúng ta đã trải qua nhiều thế hệ, chúng ta đã trải qua toàn sống của chúng ta, vun đắp cái trí, khiến cho nó mỗi lúc một khôn lanh thêm, mỗi lúc một tinh tế hơn, mỗi lúc một ranh mãnh hơn, mỗi lúc một gian manh và xảo quyệt hơn, tất cả điều này đều rất rõ ràng trong mọi hoạt động thuộc sống của chúng ta. Chính bản chất của cái trí là gian manh, xảo quyệt, không thể đối diện với sự kiện, và cái trí là vật tạo tác những vấn đề; cái trí là chính vấn đề.

 Bạn có ý gì qua vấn đề của tình dục? Nó là một hành động, hay nó là một suy nghĩ về hành động? Chắc chắn, nó không là hành động. Hành động tình dục không là vấn đề đối với bạn, giống như ăn uống không là một vấn đề đối với bạn, nhưng nếu bạn suy nghĩ về ăn uống suốt ngày bởi vì bạn không có việc gì khác nữa để suy nghĩ, nó trở thành một vấn đề đối với bạn. Liệu hành động tình dục là một vấn đề hay suy nghĩ về hành động là một vấn đề? Tại sao bạn suy nghĩ về nó? Tại sao bạn dựng lên nó, mà chắc chắn lúc này bạn đang thực hiện? Những rạp chiếu bóng, những tờ tạp chí, những câu chuyện, cách phụ nữ mặc quần áo, mọi thứ đang dựng lên suy nghĩ về tình dục của bạn. Tại sao cái trí dựng lên nó, tại sao cái trí suy nghĩ về tình dục? Tại sao? Tại sao nó đã trở thành vấn đề trọng điểm trong sống của bạn? Khi có quá nhiều vấn đề đang đòi hỏi, đang kêu gọi sự chú ý của bạn, bạn trao toàn chú ý vào sự suy nghĩ về tình dục. Điều gì xảy ra, tại sao cái trí của bạn quá bận tâm với nó? Bởi vì đó là một cách của tẩu thoát cuối cùng, đúng chứ? Nó là một cách của tự-quên bẵng hoàn toàn. Trong thời gian đó, ít ra trong khoảnh khắc đó, bạn có thể quên bẵng chính bạn – và không còn cách nào khác để quên bẵng chính bạn. Mọi thứ bạn làm trong sống đều nhấn mạnh vào ‘cái tôi’, cái ngã. Kinh doanh của bạn, tôn giáo của bạn, những thần thánh của bạn, những người lãnh đạo của bạn, những hành động thuộc kinh tế và chính trị của bạn, những hoạt động xã hội của bạn, tham gia một đảng phái và khước từ một đảng phái khác của bạn – tất cả việc đó đang nhấn mạnh và củng cố sức mạnh cho ‘cái tôi’. Đó là chỉ có một hành động duy nhất mà trong đó không nhấn mạnh vào ‘cái tôi’, vì vậy nó trở thành một vấn đề, đúng chứ? Khi chỉ có một việc duy nhất trong sống của bạn mà là một đại lộ dẫn đến sự tẩu thoát tối thượng của tự-quên bẵng hoàn toàn về chính bạn ước gì trong một vài giây, bạn bám víu nó bởi vì đó là khoảnh khắc độc nhất mà bạn có hạnh phúc. Mọi vấn đề khác mà bạn chạm đến đều trở thành một ác mộng, một nguồn của phiền muộn và đau khổ, thế là bạn bấu víu vào một việc duy nhất mà trao tặng bạn tự-quên bẵng về chính bạn, mà bạn gọi là hạnh phúc. Nhưng khi bạn bấu víu nó, nó cũng trở thành một ác mộng, bởi vì sau đó bạn muốn được tự do khỏi nó, bạn không muốn là một nô lệ cho nó. Thế là, bạn sáng chế, và lại nữa từ cái trí, ý tưởng của trong trắng, của độc thân, và bạn cố gắng sống độc thân, sống trong trắng, qua kiềm chế; tất cả việc đó là những vận hành của cái trí để tự-tách rời chính nó khỏi sự kiện. Lại nữa điều này cho sự nhấn mạnh đặc biệt cho ‘cái tôi’ mà đang cố gắng trở thành cái gì đó, thế là lại nữa, bạn bị trói buộc trong khó nhọc, trong nỗ lực, trong đau khổ.

 Tình dục trở thành một vấn đề phức tạp và khó khăn cực kỳ chừng nào bạn còn không hiểu rõ cái trí mà suy nghĩ về vấn đề. Chính hành động không bao giờ có thể là một vấn đề, nhưng suy nghĩ về hành động tạo ra vấn đề. Bạn bảo vệ hành động, bạn sống phóng túng, hay buông thả trong hôn nhân, vì vậy biến người vợ của bạn thành một gái điếm, mà bên ngoài được tôn trọng ghê lắm, và bạn thỏa mãn khi giữ nguyên nó như thế. Chắc chắn, vấn đề có thể được giải quyết chỉ khi nào bạn hiểu rõ toàn qui trình và cấu trúc của ‘cái tôi’ và ‘cái của tôi’: người vợ của tôi, người con của tôi, tài sản của tôi, chiếc xe hơi của tôi, thành tựu của tôi, thành công của tôi; nếu bạn không hiểu rõ và giải quyết được tất cả những vấn đề này, tình dục như một vấn đề sẽ vẫn còn được duy trì. Chừng nào bạn còn tham vọng, thuộc chính trị, thuộc tôn giáo hay trong bất kỳ cách nào khác, chừng nào bạn còn đang nhấn mạnh cái tôi, người suy nghĩ, người trải nghiệm, bằng cách vỗ béo anh ấy bởi tham vọng – dù nhân danh chính bạn như một cá thể hay nhân danh quốc gia, đảng phái, hay một ý tưởng mà bạn gọi là tôn giáo – chừng nào còn có hoạt động của tự-bành trướng này, bạn sẽ có một vấn đề tình dục.

 Bạn đang tạo tác, đang nuôi dưỡng, đang bành trướng chính bạn ở một phía, và phía kia bạn đang cố gắng quên bẵng chính bạn, mất đi chính bạn ước gì trong một khoảnh khắc. Làm thế nào hai điều này có thể cùng nhau tồn tại? Sống của bạn là một mâu thuẫn; nhấn mạnh vào ‘cái tôi’ và quên bẵng ‘cái tôi’. Tình dục không là một vấn đề; vấn đề là sự mâu thuẫn này trong sống của bạn; và sự mâu thuẫn không thể được kết nối bởi cái trí, bởi vì chính cái trí là một mâu thuẫn. Mâu thuẫn có thể được hiểu rõ chỉ khi nào bạn hiểu rõ đầy đủ toàn tiến hành thuộc sự tồn tại hàng ngày của bạn. Xem chiếu phim và thấy một phụ nữ trên màn ảnh, đọc những quyển sách kích thích suy nghĩ về tình dục, những tạp chí có những hình ảnh trần truồng một nửa, cách bạn quan sát một phụ nữ, ánh mắt lén lút đẩy đưa qua bạn – tất cả những việc này đang khuyến khích cái trí qua những phương cách ranh ma để nhấn mạnh ‘cái tôi’ và trong cùng thời điểm bạn lại cố gắng tử tế, thương yêu, hòa nhã. Hai việc này không thể theo cùng nhau. Người tham vọng, thuộc tinh thần hay vật chất, không bao giờ có thể không có một vấn đề, bởi vì những vấn đề ngừng lại chỉ khi nào cái tôi được quên bẵng, khi ‘cái tôi’ không-hiện diện, và trạng thái không-hiện diện của cái tôi đó không là một hành động của cái trí, nó không là một phản ứng thuần túy. Tình dục trở thành một phản ứng; khi cái trí cố gắng giải quyết vấn đề, nó chỉ khiến cho vấn đề nghiêm trọng hơn, rắc rối hơn, đau khổ hơn. Hành động không là vấn đề, nhưng cái trí là vấn đề, cái trí mà nói nó phải sống trong trắng. Trong trắng không thuộc cái trí. Cái trí chỉ có thể kiềm chế những hoạt động riêng của nó và sự kiềm chế không là trong trắng. Trong trắng không là một đạo đức, trong trắng không thể được nuôi dưỡng. Người đang nuôi dưỡng khiêm tốn chắc chắn không là một người khiêm tốn; anh ấy có lẽ gọi sự kiêu ngạo của anh ấy là khiêm tốn, nhưng anh ấy là một người kiêu ngạo, và đó là lý do tại sao anh ấy tìm kiếm để trở thành khiêm tốn. Kiêu ngạo không bao giờ có thể trở thành khiêm tốn, và trong trắng không là một sự việc của cái trí – bạn không thể trở thành trong trắng. Bạn sẽ biết trong trắng chỉ khi nào có tình yêu, và tình yêu không thuộc cái trí và cũng không là một sự việc của cái trí.

 Vì vậy, vấn đề của tình dục, mà hành hạ quá nhiều người khắp thế giới, có thể được giải quyết chỉ khi nào cái trí được hiểu rõ. Chúng ta không thể kết thúc suy nghĩ nhưng suy nghĩ kết thúc khi người suy nghĩ ngừng lại, và người suy nghĩ ngừng lại chỉ khi nào có một hiểu rõ về toàn qui trình. Sợ hãi hiện diện khi có sự phân chia giữa người suy nghĩ và suy nghĩ của anh ấy; khi không có người suy nghĩ, chỉ lúc đó mới không có xung đột trong suy nghĩ. Điều gì được tiềm ẩn không cần nỗ lực để hiểu rõ. Người suy nghĩ hiện diện qua suy nghĩ; sau đó người suy nghĩ tự-cố gắng để định hình, để kiểm soát những suy nghĩ của anh ấy hay để kết thúc chúng. Người suy nghĩ là một thực thể tưởng tượng, một ảo tưởng của cái trí. Khi có một nhận biết được suy nghĩ như một sự kiện, vậy thì không cần thiết phải suy nghĩ về sự kiện. Nếu có sự nhận biết đơn giản, không-chọn lựa, vậy thì điều được tiềm ẩn trong sự kiện bắt đầu tự-phơi bày; vì vậy, suy nghĩ như sự kiện kết thúc. Vậy thì bạn sẽ thấy rằng những vấn đề đang bào mòn những quả tim và những cái trí của chúng ta, những vấn đề thuộc cấu trúc xã hội của chúng ta, có thể được giải quyết. Vậy thì tình dục không còn là một vấn đề, nó có vị trí thích hợp của nó, nó không là một việc ô uế và nó cũng không là một việc tinh khiết. Tình dục có vị trí của nó; nhưng khi cái trí giao cho nó một vị trí thống trị, vậy thì nó trở thành một vấn đề. Cái trí giao cho tình dục một vị trí thống trị bởi vì nó không thể sống mà không có hạnh phúc nào đó, và thế là tình dục trở thành một vấn đề; khi cái trí hiểu rõ toàn qui trình của nó và thế là kết thúc, đó là khi suy nghĩ ngừng lại, vậy thì có sáng tạo và chính sáng tạo đó khiến cho chúng ta hạnh phúc. Ở trong trạng thái của sáng tạo là hạnh phúc, bởi vì nó là tự-quên bẵng mà trong đó không có phản ứng từ cái tôi. Đây không là một đáp án trừu tượng cho vấn đề hàng ngày của tình dục – nó là đáp án duy nhất. Cái trí từ chối tình yêu và nếu không có tình yêu không có trong trắng; do bởi không có tình yêu nên bạn mới khiến cho tình dục trở thành một vấn đề.

 Tự do Đầu tiên và Cuối cùng

 

Khi không có tình yêu trong tâm hồn của bạn …

 

K

hi không có tình yêu trong tâm hồn của bạn, bạn chỉ còn lại một điều, đó là vui thú; và vui thú đó là tình dục, và thế là nó trở thành một vấn đề nghiêm trọng. Muốn giải quyết được nó, bạn phải hiểu rõ nó. Khi bạn hiểu rõ nó, bạn bắt đầu làm tự do cái trí.

 

New Delhi, nói chuyện trước công chúng lần thứ tư

 Ngày 25 tháng 12 năm 1966

 Tuyển tập những Lời giảng, Tập XVII

Nhiều vấn đề được bao gồm trong tình dục, không chỉ là hành động

 

T

ình dục là gì? Liệu nó là hành động, hay những hình ảnh gây hứng thú, suy nghĩ, tất cả những kỷ niệm quanh nó? Hay nó chỉ là một sự kiện thuộc sinh lý? Và liệu có ký ức, hình ảnh, hứng khởi, nhu cầu khi có tình yêu – nếu tôi được phép sử dụng từ ngữ đó mà không làm hư hỏng nó? Tôi nghĩ người ta phải hiểu rõ sự kiện thuộc sinh lý, thuộc thân thể. Đó là một việc. Tất cả sự lãng mạn, hứng khởi, cảm giác mà người ta đã tự chuyển qua một người khác, đồng hóa chính mình cùng một người khác qua sự quan hệ đó, ý thức của tiếp tục, thỏa mãn – tất cả điều đó là một việc khác. Khi chúng ta thực sự quan tâm đến ham muốn, đến nhu cầu, tình dục có một vai trò quan trọng như thế nào? Liệu nhu cầu tâm lý, giống như nhu cầu sinh lý? Nó cần đến một cái trí, bộ não rất nhạy bén, rõ ràng, để phân biệt giữa nhu cầu sinh lý và nhu cầu tâm lý. Ham muốn để quên bẵng chính mình trong một người khác, sự tiếp tục của một liên hệ, con cái, và cố gắng tìm được một vĩnh cửu qua con cái, người vợ, người chồng, ý thức của dâng hiến mình cho một người khác, cùng tất cả những vấn đề của ghen tuông, quyến luyến, sợ hãi – sự đau khổ của tất cả điều đó – liệu tất cả là tình yêu? Nếu không có hiểu rõ về nhu cầu, một cách cơ bản, sâu thẳm, trọn vẹn, trong những ngõ ngách tối tăm của người ta, vậy thì tình dục, tình yêu, và ham muốn tàn phá những sống của chúng ta.

 

 Paris, nói chuyện trước công chúng lần thứ tư

 Ngày 12 tháng 9 năm 1961

 Tuyển tập những Lời giảng, Tập XII

Điều gì hầu hết mọi người đều quan tâm là sự đam mê nhục dục.

 

K

rishnamurti: Suy nghĩ, trong chính bản chất của nó, là phân chia. Chính suy nghĩ tìm kiếm vui thú và bám chặt nó. Chính suy nghĩ nuôi dưỡng ham muốn.

Người hỏi: Ông vui lòng giải thích về ham muốn thêm một chút nữa.

Krishnamurti: Có đang thấy ngôi nhà, cảm xúc rằng nó rất đẹp, tiếp theo có ham muốn sở hữu nó và có vui thú từ nó, tiếp theo có nỗ lực để kiếm được nó. Tất cả điều này cấu thành trung tâm, và trung tâm này là nguyên nhân của sự phân chia. Trung tâm này là cảm thấy của một ‘cái tôi’, mà là nguyên nhân của sự phân chia, bởi vì chính cảm thấy của ‘cái tôi’ này là cảm thấy của tách rời. Người ta đã gọi cái này là cái ngã và mọi loại danh tánh khác – ‘cái ngã thấp hơn’ khi đối nghịch với ý tưởng nào đó của ‘cái ngã cao hơn’ – nhưng không cần thiết phải gây phức tạp cho nó; nó rất đơn giản. Khi có trung tâm, mà là cảm thấy của ‘cái tôi’, mà tự-tách rời chính nó trong những hoạt động của nó, có sự phân chia và kháng cự. Và tất cả điều này là qui trình của suy nghĩ. Vì vậy, khi bạn hỏi tình yêu là gì, nó không thuộc trung tâm này. Tình yêu không là vui thú và đau khổ, cũng không là hận thù, cũng không là bạo lực trong bất kỳ hình thức nào.

Người hỏi: Thế là, trong tình yêu mà ông nói này không thể có tình dục, bởi vì không thể có ham muốn?

Krishnamurti: Làm ơn, đừng đến bất kỳ kết luận nào. Chúng ta đang tìm hiểu, đang thâm nhập. Bất kỳ giả thuyết và kết luận nào đều ngăn cản sự thâm nhập thêm nữa. Muốn trả lời nghi vấn này chúng ta cũng phải quan sát năng lượng của suy nghĩ. Như chúng ta đã nói, suy nghĩ duy trì vui thú bằng cách đang suy nghĩ về điều gì đó mà đã gây vui thú, đang nuôi dưỡng hình ảnh, bức tranh. Suy nghĩ gây ra vui thú. Suy nghĩ về hành động tình dục trở thành nhục dục, mà hoàn toàn khác hẳn hành động tình dục. Điều gì mà hầu hết mọi người quan tâm là sự đam mê nhục dục. Thèm khát trước và sau tình dục là nhục dục. Thèm khát này là suy nghĩ. Suy nghĩ không là tình yêu.

Người hỏi: Liệu có thể có tình dục nếu không có sự ham muốn của suy nghĩ này?

Krishnamurti: Bạn phải tự-tìm ra cho chính bạn. Tình dục đảm đương một vai trò quan trọng cực kỳ trong những sống của chúng ta bởi vì có lẽ nó là trải nghiệm mới toanh, sâu thẳm mà chúng ta có được. Thuộc trí năng và cảm xúc chúng ta tuân phục, bắt chước, theo sau, vâng lời. Có đau khổ và đấu tranh trong tất cả những liên hệ của chúng ta, ngoại trừ trong hành động của tình dục. Hành động này, mà quá khác biệt và đẹp đẽ, chúng ta trở nên bị nghiện ngập, thế là luân phiên nó trở thành một ngục tù. Ngục tù là sự đòi hỏi cho sự tiếp tục của nó – lại nữa, hành động của trung tâm mà gây phân chia. Người ta quá bị bóp nghẹt – trí năng, trong gia đình, trong cộng đồng, qua luân lý xã hội, qua những luật lệ tôn giáo – quá bị bóp nghẹt đến độ chỉ có một liên hệ duy nhất này còn sót lại mà trong đó còn có tự do và mãnh liệt; thế là, chúng ta trao sự quan trọng cực kỳ cho nó. Nhưng nếu có tự do khắp mọi nơi mọi chỗ, vậy thì tình dục này sẽ không là một thèm khát như thế và một vấn đề như thế. Chúng ta biến nó thành một vấn đề bởi vì chúng ta không thể nhận được nó dư thừa, hay bởi vì chúng ta cảm thấy tội lỗi khi nhận được nó, hay bởi vì trong khi nhận được nó chúng ta phá vỡ những luật lệ mà xã hội đã đặt ra. Chính là xã hội cũ mà đánh giá xã hội mới là phóng đãng bởi vì đối với xã hội mới tình dục là một phần của sống. Trong làm tự do cái trí khỏi ngục tù của bắt chước, uy quyền, tuân phục, và những giới luật tôn giáo, tình dục có vị trí riêng của nó, nhưng nó sẽ không tạo ra sự ám ảnh. Từ điều này, người ta có thể thấy rằng tự do là cốt lõi cho tình yêu – không phải sự tự do của phản kháng, không phải sự tự do của làm điều gì người ta ưa thích, cũng không phải sự tự do của buông thả những thèm khát của người ta một cách công khai hay lén lút, nhưng trái lại sự tự do trong hiểu rõ toàn cấu trúc và bản chất của trung tâm. Vì vậy, tự do là tình yêu.

Người hỏi: Vậy là tự do không là buông thả?

Krishnamurti: Không. Buông thả là ngục tù. Tình yêu không là hận thù, cũng không là ghen tuông, tham vọng, ganh đua cùng những sợ hãi thất bại của nó. Nó không là tình yêu Thượng đế và cũng không là tình yêu con người – mà lại nữa là một phân chia. Tình yêu không thuộc một người cũng không thuộc nhiều người. Khi có tình yêu, nó là cá nhân và không-cá nhân, có và không-có một mục tiêu. Nó giống như hương thơm của một bông hoa, một người hay nhiều người có thể ngửi nó: điều gì quan trọng là hương thơm, không phải nó thuộc về ai.

 The Second Penguin Krishnamurti Reader

 

Khi có tình yêu, tình dục không bao giờ là vấn đề.

 

K

hi chúng ta còn trẻ, chúng ta có sự thôi thúc tình dục mạnh mẽ, và hầu hết chúng ta cố gắng giải quyết những ham muốn này bằng cách kiểm soát và kỷ luật chúng, bởi vì chúng ta nghĩ rằng nếu không có loại kiềm hãm nào đó chúng ta sẽ trở nên bị ám ảnh bởi nhục dục. Những tôn giáo có tổ chức lo ngại nhiều về luân lý thuộc tình dục của chúng ta; nhưng họ thả lỏng chúng ta phạm tội bạo lực và sát nhân nhân danh sự ái quốc, buông thả trong sự ganh tị và sự tàn nhẫn xảo quyệt, và theo đuổi quyền hành lẫn thành công. Tại sao họ quá quan tâm đến loại luân lý đặc biệt này, và lại không tấn công vào sự trục lợi, tham lam, và chiến tranh? Liệu không phải bởi vì những tôn giáo có tổ chức, thành phần của môi trường sống mà chúng ta đã tạo ra, sống sót được nhờ vào những sợ hãi và những hy vọng của chúng ta, nhờ vào sự ganh tị và sự tách rời của chúng ta, hay sao? Vì vậy, trong lãnh vực tôn giáo cũng như trong mọi lãnh vực khác, cái trí bị giam giữ trong những chiếu rọi của những ham muốn riêng của nó.

 Chừng nào còn không có sự hiểu rõ sâu sắc về toàn qui trình của ham muốn, những tổ chức hôn nhân như hiện nay, dù ở phương Đông hay phương Tây, không thể đưa ra đáp án cho nghi vấn của tình dục. Tình yêu không bị thuyết phục bởi việc ký tên vào một bản hợp đồng, cũng không bị đặt nền tảng trên một trao đổi của thỏa mãn, cũng không phải trên sự an toàn và thoải mái cho lẫn nhau. Tất cả những việc này đều thuộc cái trí, và đó là lý do tại sao tình yêu có một vị trí quá nhỏ nhoi trong những sống của chúng ta. Tình yêu không thuộc cái trí; tình yêu hoàn toàn độc lập khỏi suy nghĩ cùng những tính toán ranh ma của nó, những phản ứng và những đòi hỏi tự-phòng vệ của nó. Khi có tình yêu, tình dục không bao giờ là một vấn đề – do bởi không có tình yêu mới tạo ra vấn đề.

 Những cản trở và những tẩu thoát của cái trí tạo ra vấn đề, và không phải tình dục hay bất kỳ vấn đề đặc biệt nào khác; và đó là lý do tại sao rất quan trọng phải hiểu rõ qui trình của cái trí, những quyến rũ và những kinh tởm của nó, những phản ứng của nó đến vẻ đẹp, đến xấu xí.

 

 Giáo dục và Ý nghĩa của Sống

 

Một người thương yêu là một người trong trắng, mặc dù anh ấy có lẽ bị lôi cuốn về sinh lý.

C

hính là một người có trí năng, đầy hiểu biết – hiểu biết khác hẳn thông minh – người có những kế hoạch, người muốn cứu thế giới, người đầy trí thức, đầy tinh thần: chính là anh ấy mà bị trói buộc trong tình dục. Bởi vì sống của anh ấy nông cạn, tâm hồn của anh ấy trống rỗng, tình dục trở thành quan trọng – và đó là điều gì đang xảy ra trong văn minh hiện nay. Chúng ta đã quá vun đắp trí năng của chúng ta, và cái trí bị trói buộc trong những sáng chế riêng của nó như máy thâu thanh, xe hơi, những vui chơi thuộc máy móc, hiểu biết công nghệ, và vô số nghiện ngập mà cái trí buông thả trong nó. Khi một cái trí bị trói buộc như thế, chỉ có một giải thoát cho nó, đó là tình dục. Thưa các bạn, hãy quan sát điều gì đang xảy ra cho mỗi người chúng ta, đừng nhìn những người khác. Hãy tìm hiểu sống riêng của bạn và bạn sẽ thấy bạn bị trói buộc vào vấn đề này như thế nào, sống của bạn đã trống rỗng như thế nào. Sống của bạn là gì, thưa các bạn? Sáng chói, trơ trụi, buồn chán, áo não, đúng chứ? Bạn đi đến văn phòng của bạn, làm những công việc của bạn, lâm râm những câu kinh kệ, thực hiện những nghi lễ. Khi bạn ở trong văn phòng, bạn làm nô bộc, nhàm chán, bạn phải tuân theo một lề thói; bạn phải trở thành máy móc trong tôn giáo của bạn; nó chỉ là sự chấp nhận của uy quyền. Vì vậy, thuộc tôn giáo, trong thế giới kinh doanh, trong giáo dục của bạn, trong sống hàng ngày của bạn, điều gì đang thực sự xảy ra? Không có trạng thái sáng tạo của thân tâm, đúng chứ? Bạn không hạnh phúc, bạn không sinh khí, bạn không hân hoan. Thuộc trí năng, thuộc tôn giáo, thuộc kinh tế, thuộc xã hội, thuộc chính trị, bạn mê muội, theo bầy đàn, đúng chứ? Sự bầy đàn này là kết quả của những sợ hãi riêng của bạn, những hy vọng riêng của bạn, những thất vọng riêng của bạn; và bởi vì đối với một con người bị trói buộc như thế không có sự giải thoát, tự nhiên anh ấy nương nhờ tình dục để có một giải thoát – ở đó anh ấy có thể buông thả, ở đó anh ấy có thể tìm kiếm hạnh phúc. Thế là, tình dục trở thành một tự động, một thói quen, một lề thói, và nó cũng trở thành một qui trình hiểm độc, một qui trình nhàm chán. Thật ra, đó là sống của bạn, nếu bạn quan sát nó, nếu bạn không cố gắng lẩn tránh nó, nếu bạn không cố gắng bênh vực nó. Sự kiện thực sự là, bạn không sáng tạo. Bạn có lẽ có những em bé, vô số em bé, nhưng đó không là hành động sáng tạo, đó là một hành động ngẫu nhiên của sự tồn tại.

 Vì vậy, một cái trí không tỉnh táo, không sinh khí, một tâm hồn không thương yêu, không trọn vẹn, làm thế nào nó có thể sáng tạo? Và bởi vì không-sáng tạo, bạn tìm kiếm sự kích thích qua tình dục, qua vui chơi, rạp chiếu bóng, rạp hát, qua theo dõi những vở kịch trong khi bạn là một khán giả; những người khác tô phết khung cảnh hay nhảy múa, và bạn, chính bạn chỉ là một người quan sát. Đó không là sáng tạo. Tương tự, quá nhiều sách được in ra trong thế giới bởi vì bạn chỉ đọc. Bạn không là người sáng tạo. Nơi nào không có sáng tạo, sự giải phóng duy nhất là qua tình dục, và vậy là bạn biến người vợ hay người chồng của bạn thành người làm điếm. Thưa các bạn, các bạn không có ý tưởng về những hàm ý, sự độc hại, sự tàn nhẫn của tất cả điều này. Tôi biết bạn không thoải mái. Bạn không đang suy nghĩ ra nó. Bạn đang bịt kín cái trí của bạn, và thế là tình dục đã trở thành vấn đề nan giải trong văn minh hiện đại – hoặc bừa bãi hoặc thói quen máy móc của giải phóng tình dục trong hôn nhân. Tình dục sẽ vẫn còn là một vấn đề chừng nào còn không có trạng thái sáng tạo của thân tâm. Bạn có lẽ sử dụng kiểm soát sanh đẻ, bạn có lẽ chấp nhận những thực hành khác nhau, nhưng bạn không được tự do khỏi tình dục. Thăng hoa không là tự do, kiềm chế không là tự do, kiểm soát không là tự do. Có tự do chỉ khi nào có ân cần, chỉ khi nào có tình yêu. Tình yêu là trong trắng, và khi điều đó đang mất đi, cố gắng trở thành trong trắng của bạn qua sự thăng hoa của tình dục chỉ là sự dốt nát. Nhân tố gây trong trắng là tình yêu, không phải sự ham muốn được trong trắng của bạn. Một con người thương yêu là trong trắng, mặc dù anh ấy có lẽ bị lôi cuốn về sinh lý; và nếu không có tình yêu, tình dục là điều gì nó là hiện nay trong những sống của các bạn – một lề thói, một qui trình xấu xa, một sự việc phải bị trốn tránh, bị lơ là, bị lãng quên, hay bị buông thả.

 

 Bangalore, nói chuyện trước công chúng lần thứ sáu

 Ngày 8 tháng 8 năm 1948

 Tuyển tập những Lời giảng, Tập V

Nếu bạn chối từ tình dục, bạn phải nhắm mắt lại . . . và không bao giờ nhìn bất kỳ thứ gì.

K

rishnamurti: Bạn có ý gì qua từ ngữ cảm giác tình dục? Nhìn một người đàn bà? Tất cả những thôi thúc về sinh lý? Và nhìn một cái cây, đó cũng không là tình dục hay sao? Nhìn một bông hoa thật đẹp, đó cũng là một hình thức của tình dục, đúng chứ? Không à?

Người hỏi: Đúng.

Krishnamurti: Vậy là nếu bạn chối từ – như những tôn giáo chối từ – tình dục, vậy thì bạn phải nhắm mắt lại, cắt lưỡi bạn đi, bịt tai bạn lại, và không bao giờ nhìn bất kỳ thứ gì. Đừng cười, thưa các bạn, dẫu vậy đây là điều gì các bạn đang làm, bởi vì các bạn không nhận biết được vẻ đẹp. Đối với bạn, vẻ đẹp gắn liền với một người đàn bà hay một người đàn ông. Vì vậy những Shankara của thế giới đã nói, ‘Đừng có dính dáng bất kỳ điều gì với đàn bà, nếu bạn muốn tinh thần thăng hoa.’ Thế là bạn chối từ toàn vẻ đẹp của quả đất.

 Có khi nào bạn ngừng lại và quan sát một cái cây, nhìn ngắm một cái cây? Có khi nào bạn nhìn ngắm một người đàn bà hay một người đàn ông đẹp, và không nói, ‘Tôi muốn nhận được cái gì đó từ cô ấy’ – chỉ nhìn ngắm vẻ đẹp của cái gì đó, của những quả đồi, những cái cây, những bông hoa, những nụ cười? Bạn không, và vì vậy bạn không biết tình yêu là gì hay vẻ đẹp là gì. Tất cả mọi điều mà bạn biết là ‘bạn không được’ và ‘bạn phải.’ Thế là bạn đã làm khổ sở quả tim của bạn và cái trí của bạn – bạn là những con người đã mất hết sinh khí. Và bạn mỉm cười và chấp nhận nó và tiếp tục.

 Vậy là, thưa các bạn, việc đầu tiên là không chỉ trích, và sau đó bạn sẽ biết tình yêu là gì.

 

 Rishi Valley, Ấn độ

 Ngày 9 tháng 11 năm 1967

 

 

N

gười hỏi: Đam mê là gì?

 

Krishnamurti: Tôi nghĩ chúng ta nên rõ ràng rằng dục vọng và đam mê là hai sự việc khác biệt. Dục vọng được duy trì bởi suy nghĩ, được điều khiển bởi suy nghĩ, nó tăng trưởng và tập họp chất liệu trong suy nghĩ cho đến khi nó bùng nổ trong tình dục, hay nếu nó là dục vọng trong quyền hành, trong những hình thức hung bạo riêng của nó để thành tựu. Đam mê là cái gì đó hoàn toàn khác biệt; nó không là sản phẩm của suy nghĩ, cũng không là sự hồi tưởng của một sự kiện thuộc quá khứ; nó không bị điều khiển bởi bất kỳ động cơ nào của thành tựu; nó cũng không là đau khổ.

Người hỏi: Liệu tất cả đam mê tình dục là dục vọng? Sự phản ứng tình dục không phải luôn luôn là kết quả của suy nghĩ; nó có lẽ là phản ứng như bỗng nhiên khi bạn gặp người nào đó mà sắc đẹp của họ chinh phục bạn.

Krishnamurti: Bất kỳ nơi nào suy nghĩ dựng lên hình ảnh của vui thú chắc chắn nó phải là dục vọng, và không là sự tự do của đam mê. Nếu vui thú là động cơ chính, vậy thì nó là dục vọng. Nếu nó được sinh ra từ tình yêu nó không là dục vọng, mặc dù lúc đó có lẽ sự hài lòng vô cùng hiện diện. Ở đây chúng ta phải rất rõ ràng và tìm ra cho chính chúng ta liệu tình yêu loại trừ vui thú và tận hưởng. Khi bạn thấy một đám mây và hài lòng trong sự bao la của nó cùng ánh sáng trên nó, dĩ nhiên có vui thú, nhưng vẫn còn có nhiều hơn là vui thú. Chúng ta không đang chỉ trích điều này gì cả. Nếu bạn cứ tiếp tục quay lại đám mây trong suy nghĩ, hay thực sự, vì một kích thích, vậy thì bạn đang buông thả trong một ý nghĩ viễn vông tưởng tượng, và ở đây chắc chắn vui thú và suy nghĩ là những kích thích đang vận hành. Khi thoạt đầu bạn nhìn đám mây đó và thấy vẻ đẹp của nó, không có sự kích thích của vui thú như thế đang vận hành. Vẻ đẹp trong tình dục là sự vắng mặt của ‘cái tôi’, cái ngã, nhưng suy nghĩ về tình dục là sự khẳng định của cái ngã này, và đó là vui thú. Luôn luôn cái ngã này hoặc đang tìm kiếm vui thú hoặc đang lẩn trốn đau khổ, đang mong muốn thành tựu và thế là đang mời mọc thất vọng. Trong tất cả điều này, cảm giác của đam mê được duy trì và được theo đuổi bởi suy nghĩ, và vì vậy nó không là đam mê nhưng chỉ còn là vui thú. Sự hy vọng, sự theo đuổi, của đam mê được nhớ lại là vui thú.

Người hỏi: Vậy thì chính đam mê là gì?

Krishnamurti: Nó phải liên quan đến hân hoan và ngây ngất, mà không là vui thú. Trong vui thú luôn luôn có một hình thức tinh tế của nỗ lực – một đang thấy, cố gắng, đòi hỏi, đấu tranh để giữ nó, có được nó. Trong đam mê không có đòi hỏi và vì vậy không có đấu tranh. Trong đam mê không có cái bóng mỏng manh nhất của thành tựu, vì vậy cũng không thể có thất vọng hay đau khổ. Đam mê là sự tự do khỏi ‘cái tôi’, mà là trung tâm của tất cả thành tựu và đau khổ. Đam mê không đòi hỏi bởi vì nó là, và tôi không đang nói về cái gì đó đứng yên. Đam mê là sự mộc mạc của tự-từ bỏ trong đó ‘cái bạn’ và ‘cái tôi’ không-hiện diện; vì vậy đam mê là bản thể của sự sống. Chính là cái này mà chuyển động và sống. Nhưng khi suy nghĩ mang vào tất cả những vấn đề của có được và bám chặt, lúc đó đam mê kết thúc. Nếu không có đam mê, sáng tạo không thể xảy ra được.

Người hỏi: Ông có ý gì qua từ ngữ sáng tạo?

Krishnamurti: Tự do.

Người hỏi: Tự do nào?

Krishnamurti: Tự do khỏi ‘cái tôi’ mà phụ thuộc vào môi trường sống và là sản phẩm của môi trường sống – cái tôi mà được sắp xếp vào chung bởi xã hội và suy nghĩ. Tự do này là rõ ràng, ánh sáng mà không bị thắp sáng từ quá khứ. Đam mê là hiện tại duy nhất.

Người hỏi: Câu trả lời này đã gây phấn khích tôi bằng một cảm giác mới mẻ lạ thường.

Krishnamurti: Đó là đam mê của học hành.

Người hỏi: Hành động đặc biệt nào trong sống hàng ngày của tôi sẽ bảo đảm rằng đam mê này đang cháy bỏng và đang vận hành?

Krishnamurti: Không thứ gì sẽ bảo đảm nó ngoại trừ sự chú ý của học hành, mà là hành động, mà là ngay lúc này. Trong cái này có vẻ đẹp của đam mê, mà là tự-từ bỏ trọn vẹn của ‘cái tôi’ và thời gian của nó.

 Second Penguin Krishnamurti Reader

 

Khi có tình yêu, hành động tình dục có một ý nghĩa hoàn toàn khác hẳn.

L

àm thế nào có thể gặp gỡ sự đòi hỏi tình dục một cách thông minh và không biến nó thành một vấn đề?

 Bây giờ, chúng ta có ý gì qua từ ngữ tình dục? Hành động thuần túy thuộc sinh lý, hay suy nghĩ mà gây phấn khích, làm hứng khởi, làm tăng thêm hành động đó? Chắc chắn, tình dục thuộc cái trí, và bởi vì nó thuộc cái trí, nó phải tìm kiếm sự thành tựu, hay có thất vọng. Đừng quá căng thẳng về vấn đề này. Tôi thấy, tất cả các bạn đã trở nên nóng nảy. Chúng ta hãy bàn về nó như thể nó là bất kỳ vấn đề nào khác. Đừng nhìn quá nghiêm trọng và mất hút vấn đề! Chúng ta hãy giải thích vấn đề này rất đơn giản và trực tiếp. Một vấn đề càng phức tạp bao nhiêu, nó càng đòi hỏi suy nghĩ rõ ràng nhiều bấy nhiêu, nó càng phải được tiếp cận một cách đơn giản và trực tiếp bấy nhiêu.

 Tại sao tình dục đã trở thành một vấn đề như thế trong những sống của chúng ta? Chúng ta hãy thâm nhập vào nó, không phải bằng kiềm hãm, không phải bằng lo lắng, sợ hãi, chỉ trích? Tại sao nó đã trở thành một vấn đề? Chắc chắn, đối với hầu hết các bạn, nó là một vấn đề. Tại sao? Có thể, bạn đã tự-hỏi chính mình tại sao nó là một vấn đề. Chúng ta hãy tìm ra.

 Tình dục là một vấn đề bởi vì nó thường có vẻ rằng trong hành động đó có sự vắng mặt hoàn toàn của cái tôi. Trong khoảnh khắc đó bạn hạnh phúc, bởi vì có sự kết thúc của trạng thái tự-ý thức, của ‘cái tôi’; và đang ham muốn nhiều hơn về nó – nhiều hơn về tự-từ bỏ của cái tôi mà trong đó có hạnh phúc tuyệt đối, mà không có quá khứ hay tương lai, đang đòi hỏi hạnh phúc tuyệt đối đó qua hòa tan, hợp nhất – theo tự nhiên, nó đã trở thành quan trọng nhất. Không phải thế sao? Bởi vì nó là cái gì đó mà trao tặng bạn sự hân hoan thuần khiết, tự-quên bẵng trọn vẹn, tôi thèm muốn nó nhiều hơn và nhiều hơn. Bây giờ, tại sao tôi thèm muốn nó nhiều hơn? Bởi vì, khắp mọi nơi tôi đều ở trong xung đột, khắp mọi nơi, tại mọi mức độ của sự tồn tại, có sự củng cố của cái tôi. Thuộc kinh tế, thuộc xã hội, thuộc tôn giáo, có đang tập trung liên tục của trạng thái tự-ý thức, mà là xung đột. Rốt cuộc, bạn ở trạng thái tự-ý thức chỉ khi nào có xung đột. Trong ngay bản chất của nó, trạng thái tự-ý thức là kết quả của xung đột. Thế là, ở bất kỳ nơi nào khác với hành động tình dục, chúng ta đều ở trong xung đột. Trong tất cả những liên hệ của chúng ta với tài sản, với con người, với những ý tưởng đều có xung đột, đau khổ, đấu tranh, phiền muộn; nhưng trong hành động duy nhất này, có sự kết thúc tuyệt đối của tất cả điều đó. Theo tự nhiên, bạn thèm muốn nó nhiều hơn bởi vì nó trao tặng bạn hạnh phúc, trong khi tất cả những hành động khác đều dẫn bạn đến đau khổ, khó nhọc, xung đột, rối loạn, thù địch, lo âu, hủy diệt; thế là, hành động tình dục trở thành có ý nghĩa nhất, quan trọng nhất.

 Thế là, chắc chắn, vấn đề không phải là tình dục, nhưng làm thế nào được tự do khỏi cái tôi. Bạn đã tận hưởng trạng thái của thân tâm trong đó cái tôi không-hiện diện, ước gì trong một vài giây, ước gì trong một ngày, hay bất kỳ thời gian nào bạn thích; và nơi nào cái tôi hiện diện, có xung đột, có đau khổ, có đấu tranh. Thế là có sự ao ước liên tục để có trạng thái tự do khỏi cái tôi nhiều hơn. Nhưng vấn đề trọng điểm là xung đột tại mọi mức độ và làm thế nào để từ bỏ cái tôi. Bạn đang tìm kiếm hạnh phúc – trạng thái đó mà cái tôi, cùng tất cả những xung đột của nó, không-hiện diện – mà trong tích tắc bạn tìm được trong hành động đó. Hay bạn tự-kỷ luật chính mình, bạn đấu tranh, bạn kiểm soát, thậm chí bạn còn phá hoại chính bạn qua sự kiềm hãm – mà có nghĩa bạn đang tìm kiếm để được tự do khỏi xung đột bởi vì cùng sự kết thúc của xung đột, có hân hoan. Nếu có thể có tự do khỏi xung đột; vậy thì có hạnh phúc tại mọi mức độ của sự tồn tại.

 Điều gì tạo ra xung đột? Làm thế nào xung đột này phát sinh trong công việc của bạn, trong những liên hệ của bạn, trong dạy học, trong mọi thứ? Thậm chí khi bạn sáng tác một bài thơ, thậm chí khi bạn hát hò, khi bạn vẽ tranh, có xung đột.

 Xung đột này hiện diện như thế nào? Nó không hiện diện qua sự ham muốn để trở thành hay sao? Bạn vẽ tranh, bạn muốn diễn tả mình qua màu sắc, bạn muốn là người họa sĩ giỏi nhất. Bạn học hỏi, lo âu, hy vọng rằng thế giới sẽ công nhận bức tranh của bạn. Nhưng bất kỳ nơi nào có ham muốn để trở thành ‘nhiều hơn’, phải có xung đột. Do bởi sự thôi thúc thuộc tâm lý mới đòi hỏi ‘nhiều hơn’. Nhu cầu ‘nhiều hơn’ là tâm lý, sự thôi thúc cho ‘nhiều hơn’ tồn tại khi cái tinh thần, cái trí đang trở thành, đang tìm kiếm, đang theo đuổi một kết thúc, một kết quả. Khi bạn muốn là một Lạt ma, khi bạn muốn là một vị thánh, khi bạn muốn hiểu rõ, khi bạn đang rèn luyện đạo đức, khi bạn có ý thức về giai cấp như một thực thể ‘cao cấp’, khi bạn phục vụ chức năng vì mục đích thăng hoa chính bạn – chắc chắn, tất cả điều này là những thể hiện của một cái trí đang trở thành. Vì vậy, nhiều hơn là xung đột. Một cái trí đang tìm kiếm ‘nhiều hơn’ không bao giờ nhận biết được ‘cái gì là’, bởi vì nó luôn luôn đang ở trong ‘nhiều hơn’ – trong mong muốn nó là gì, không bao giờ trong cái gì là. Nếu bạn không giải quyết được toàn nội dung của xung đột đó, sự giải phóng duy nhất này của cái tôi, qua tình dục, sẽ vẫn còn là một vấn đề kinh tởm.

 Thưa các bạn, cái tôi không là một thực thể khách quan mà có thể được nghiên cứu dưới kính hiển vi hay học hành qua những quyển sách hay hiểu rõ qua những trích dẫn, dù những trích dẫn này có lẽ hay ho đến chừng nào. Nó có thể được hiểu rõ chỉ trong liên hệ. Rốt cuộc, xung đột ở trong sự liên hệ, dù với tài sản, với một ý tưởng, với người vợ của bạn, hay với người hàng xóm của bạn; và nếu không giải quyết xung đột cơ bản đó, chỉ bám vào một giải phóng duy nhất qua tình dục đó, chắc chắn là không-cân bằng. Và đó chính xác là điều gì chúng ta là. Chúng ta bị mất cân bằng bởi vì chúng ta đã biến tình dục thành một đại lộ duy nhất của tẩu thoát; và xã hội, văn hóa tạm gọi là hiện đại, giúp đỡ chúng ta thực hiện điều đó. Hãy quan sát những mục quảng cáo, những rạp chiếu phim, những cử chỉ, những tư thế, những hình dáng khêu gợi.

 Hầu hết các bạn đều kết hôn khi các bạn còn trẻ, khi sự thôi thúc sinh lý rất mạnh mẽ. Bạn kiếm một người chồng hay người vợ, và cùng người vợ hay người chồng đó bạn rất vui vẻ phải sống trong phần còn lại thuộc sống của bạn. Sự liên hệ của bạn chỉ thuộc thân thể, và mọi thứ khác phải được điều chỉnh đến điều đó. Vì vậy, điều gì xảy ra? Có lẽ, bạn có trí năng, và cô ấy rất cảm xúc. Sự hiệp thông cùng cô ấy của bạn ở đâu? Hay cô ấy rất thực tế, còn bạn lại mơ mộng, lơ đãng, khá dửng dưng. Sự tiếp xúc giữa bạn và cô ấy ở đâu? Bạn đã ham muốn tình dục quá độ, và cô ấy không; nhưng bạn sử dụng cô ấy bởi vì bạn có những quyền lợi. Làm thế nào có thể có hiệp thông giữa bạn cùng cô ấy khi bạn sử dụng cô ấy? Hiện nay những hôn nhân của chúng ta đều được đặt nền tảng trên ý tưởng đó, trên thôi thúc đó; nhưng càng ngày càng có nhiều mâu thuẫn và xung đột to tát trong hôn nhân, và thế là ly dị.

 Vì vậy, vấn đề này đòi hỏi sự giải quyết thông minh, mà có nghĩa chúng ta phải thay đổi toàn nền tảng thuộc sự giáo dục của chúng ta; và điều đó cần đến sự hiểu rõ không chỉ những sự kiện của sống nhưng còn cả sự tồn tại hàng ngày của chúng ta; không chỉ nhận biết và hiểu rõ sự thôi thúc sinh lý, sự thôi thúc tình dục, nhưng còn cả nhìn thấy và giải quyết nó một cách thông minh. Nhưng hiện nay chúng ta không làm điều đó, đúng chứ? Nó là một chủ đề bị bưng bít, một chủ đề lén lút, chỉ nên đề cập sau những bức tường. Khi sự thôi thúc rất mạnh mẽ, không liên quan đến bất kỳ thứ gì khác, chúng ta tìm người bạn đời trong phần còn lại của sống. Hãy thấy điều gì người ta đã làm cho người ta và một người khác.

 Làm thế nào mảnh trí năng gặp gỡ, hiệp thông, cùng mảnh cảm xúc, mảnh chậm hiểu, hay cùng người không được giáo dục? Và vậy thì sự hiệp thông ở đó là gì, ngoại trừ tình dục? Sự khó khăn trong tất cả điều này là, sự đáp ứng của thôi thúc tình dục, thôi thúc sinh lý, cần phải có những quy tắc xã hội nào đó; thế là bạn có những luật lệ hôn nhân. Bạn có tất cả những phương cách để sở hữu cái mà cho bạn vui thú, an toàn, thanh thản; nhưng cái mà cho bạn vui thú liên tục làm mê muội cái trí. Bởi vì sự đau khổ liên tục làm mê muội cái trí, sự vui thú liên tục cũng làm suy sụp cái trí và quả tim.

 Và làm thế nào bạn có thể có tình yêu? Chắc chắn, tình yêu không là một sự việc của cái trí, đúng chứ? Tình yêu không chỉ là hành động tình dục, đúng chứ? Tình yêu là cái gì đó mà cái trí không thể hình dung; tình yêu là cái gì đó mà cái trí không thể lập thành công thức. Và nếu không có tình yêu, bạn trở thành bị liên hệ; nếu không có tình yêu, bạn lập gia đình. Vậy là, trong hôn nhân đó, các bạn ‘tự-điều chỉnh chính các bạn’ vào lẫn nhau. Cụm từ dễ thương! Các bạn tự-điều chỉnh chính các bạn vào lẫn nhau, mà lại nữa là một qui trình thuộc trí năng, đúng chứ? Cô ấy đã kết hôn với bạn, nhưng bạn là một đống thịt xấu xí, được chuyên chở bởi những đam mê của bạn. Cô ấy phải sống với bạn. Cô ấy không thích ngôi nhà, môi trường chung quanh, sự kinh tởm nó, sự tàn bạo của bạn. Nhưng cô ấy nói, ‘Vâng, tôi đã kết hôn. Tôi phải chịu đựng nó.’ Thế là, như một phương tiện của tự-phòng vệ, cô ấy nhượng bộ, chốc lát sau cô ấy bắt đầu nói, ‘Em yêu anh.’ Bạn biết, khi, qua sự ham muốn an toàn, chúng ta khoan dung với cái gì đó xấu xa, xấu xa đó dường như trở thành tốt lành bởi vì nó là một hình thức của tự-phòng vệ; ngược lại chúng ta có lẽ bị tổn thương, chúng ta có lẽ hoàn toàn bị hủy hoại. Thế là chúng ta thấy xấu xa, kinh tởm, dần dần đã trở thành tốt lành.

 Chắc chắn, sự điều chỉnh này là một qui trình thuộc tinh thần – tất cả những điều chỉnh đều như thế. Nhưng, chắc chắn, tình yêu không thể điều chỉnh. Các bạn biết, thưa các bạn, nếu các bạn thương yêu một người khác, không có ‘điều chỉnh’: chỉ có sự hợp nhất tuyệt đối. Chỉ khi nào không có tình yêu, chúng ta mới bắt đầu điều chỉnh. Và điều chỉnh này được gọi là hôn nhân. Vì vậy, hôn nhân thất bại bởi vì nó là chính cái nguồn của xung đột, một trận chiến giữa hai con người. Nó là một vấn đề phức tạp lạ lùng, giống như tất cả những vấn đề khác, nhưng còn nhiều hơn thế bởi vì những thèm khát, những thôi thúc, rất mãnh liệt.

 Vì vậy, một cái trí chỉ đang điều chỉnh chính nó không bao giờ có thể trong trắng. Một cái trí đang tìm kiếm hạnh phúc qua tình dục không bao giờ có thể trong trắng. Mặc dù tại khoảnh khắc bạn có lẽ có, trong hành động đó, tự-từ bỏ, tự-quên bẵng, chính sự theo đuổi hạnh phúc đó, mà thuộc cái trí, làm cho cái trí không-trong trắng. Trong trắng hiện diện chỉ khi nào có tình yêu. Nếu không có tình yêu, không có trong trắng. Và tình yêu không là một việc phải được vun đắp. Có tình yêu chỉ khi nào có tự-quên bẵng hoàn toàn, và muốn có hạnh phúc của tình yêu đó, người ta phải được tự do nhờ vào hiểu rõ về sự liên hệ. Vậy là, khi nào có tình yêu, hành động tình dục có một ý nghĩa hoàn toàn khác hẳn; vậy thì hành động đó không là một tẩu thoát, không là thói quen. Tình yêu không là một lý tưởng; tình yêu là một trạng thái của hiện diện. Tình yêu không thể hiện diện nơi nào có đang trở thành. Chỉ nơi nào có tình yêu, có trong trắng, thuần khiết; nhưng một cái trí đang trở thành, hay đang gắng sức trở thành trong trắng, không có tình yêu.

 

 Banaras, nói chuyện trước công chúng lần thứ năm

 Ngày 20 tháng 2 năm 1949

 Tuyển tập những Lời giảng, Tập V

 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn