Maca - Sâm Peru

Maca là loại rau, củ có giá trị dinh dưỡng cao tại vùng núi Andes. Không như các loại rau khác, maca có khả năng mọc trên những vùng cao trên 4.000 mét so với mặt biển và chịu được khí hậu rất khắc nghiệt, như nắng , lạnh và bão tố dài hạn. Maca có khả năng trữ rất nhiều chất dinh đưỡng trong củ của chúng. Ngoài chất bột, chất đường Maca còn có rất nhiều loại amino acids cần thiết, nhiều chất béo, vitamin, khoáng chất và các chất vi lượng, các phụ chất có tính cách tăng khả năng miễn nhiễm, tăng sức lực …

Lịch sử củ maca Từ xa xưa vào thời Inca và trước đó Maca đã được trồng trên các vùng núi cao tại Peru. Dân chúng dùng Maca làm thực phẩm tăng thêm sức lực. Maca có thể dùng tươi, khô trong các món ăn và được chế biến thành nước uống, súp và các loại thực phẩm làm từ bột. Người Indio hiểu rõ chất lượng của Maca là thực phẩm chức năng và là thuốc uống. Maca đã bổ sung dinh dưỡng cho họ và thú vật nuôi của họ tại các vùng nghèo nàn thiếu thốn dinh dưỡng . Khả năng tăng sức khỏe, tăng sự dẻo dai của củ Maca khiến người Tây Ban Nha vào thời đó chú ý và họ đã xuất khẩu Maca về đến triều đình của họ tại Tây Ban Nha. Tuy nhiên, sự càn quét nền văn hóa cổ của người Indios, cướp bóc kho vàng của Inca, cũng như ảnh hưởng của sự truyền giáo đã khiến cách sống của người Indios mai một. Ngôn ngữ, văn hóa và các loại thực phẩm truyền thống như Maca bị cấm hoàn toàn.
Cuộc chạy đua của củ Maca Hiện nay, nhu cầu tiêu thụ sản phẩm từ củ Maca Peru tại Mỹ và Âu Châu cao đến nỗi người ta bắt đầu trồng cả ngàn mẫu Maca tại Peru. Các sản phẩm Maca được tiêu thụ ngoài Peru thường ở dạng chiết xuất, bột, viên ép, viên bọc dùng tăng lực, dùng làm thực phẩm chức năng tăng sức cho các người tập thể dục thể thao nhiều. Mới đây, người ta còn dùng để điều hòa kinh nguyệt của phụ nữ. Maca là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho những người của các quốc gia nghèo tại Nam Mỹ. 
Việc ăn cắp bản quyền Nếu hậu duệ của người Inca không giữ gìn và bảo tồn giống cây Maca cho đến nay, có lẽ chúng đã tuyệt giống. Hiện nay trên thế giới đang có nhiều phát minh dành độc quyền kiến thức về củ Maca cho riêng họ, kiến thức mà chính hậu duệ người Inca đã giữ từ thế hệ này qua thế hệ kia … Một phát minh độc quyền sử dụng, độc quyền ứng dụng củ Maca đã được công nhận tại Mỹ. Cơ bản của phát minh, điều rất đáng hoài nghi này là trong phòng thí nghiệm họ đã tìm ra một gene nhất định trong củ Maca và được xem là phát minh mới! Tập đoàn Mỹ đành độc quyền trên củ Maca và hoàn toàn không chú ý đến công sức hàng trăm năm của người nông dân, bảo tồn, trồng và lựa chọn gạn lọc giống. Đối với tập đoàn thuốc tây đã đăng ký bản quyền, thì phát minh “ăn trộm” này có thể biến thành tiền một cách mau lẹ. Người phát minh chính gốc, người bảo vệ nguồn giống củ Maca qua hàng bao trăm năm thì lại không có phần trong việc buôn bán maca khắp thế giới hiện nay. 
Maca , thực vật học và ẩm thực Maca Lepidium Meyenii syn. Lepidium Peruvianum., cây 1 năm, có hoa và được trồng bằng hạt. hiện nay người ta trồng từ loại cho củ trắng đến vàng , đỏ. Củ maca đem phơi khô để trữ lại ăn dần. Người ta thường dùng củ maca nấu súp ăn là chính. Lá cây Maca có thể dùng ăn tươi. Lá có vị cay như mù tạt vì có chứa dầu Glucosinolate. Dầu này cũng có trong củ Maca, nhưng khi phơi chất này sẽ bốc hơi hết. Energy drink và power bar Vì hàm lượng đường cao nên củ maca phơi khô có vị ngọt như đường thắng và hơi cay. Điều này giải thích tại sao người indio hay dùng củ Maca nấu với nước hoặc sữa để làm pudding. Bột maca còn dùng nhiều trong các loại bánh nướng. Maca xay ra còn dùng lên men chế thành loại nước uống (bia) có tên Maca chicha và rất được chuộng tại nước sở tại 
Maca, các thành phần Chất dinh dưỡng, chất khoáng và các chất vi lượng Củ maca phơi khô có thành phần chính là chất bột đường từ 60-65%, 10 tới 12 chất đạm, 2% chất béo và 4 % khoáng chất, trong đó nhiều nhất là Potassium (K) cũng như Calcium (Ca) Jodine, kẽm, sắt, đồng và Mangan. Ngoài ra Maca còn là nguồn cung cấp vitamine như B2, B6, C và Niacin Trong chất đạm của Maca có chứa nhiều Arginin, là lọai amino acid làm tăng khả năng sinh sản. Nếu quan sát thành phần trong Maca thì Maca được xem là loại thực phẩm có giá trị cao và rất cân bằng về dinh dưỡng. 

Thành phần	Maca  [trong 100 g khô]
Chất đạm, tổng cộng	10 g - 14 g
Chất béo	2,2 g
Chất bột đường	60 g -75 g
Chất sơ	8,5 g
Khoáng chất, tổng cộng  - Potassium - Calcium - Sắt - Kẽm - Jodine	4 g 2000 mg 250 mg 15 mg 3,8 mg 0,5 mg
Bảng 1 thành phần trong maca

Sắt từ cây cỏ Sắt là chất quan trọng cho việc tạo máu và ngừa việc thiếu hồng huyết cầu. Đặc biệt dân thể thao chuyên nghiệp và phụ nữ nhu cầu với sắt cao. Dùng viên thuốc có chất sắt để bổ xung cho cơ thể không hẳn sẽ tốt cho sức khỏe vì khả năng hấp thụ kẽm, manganese , đồng của cơ thể sẽ bị giảm xuống. Sắt được hấp thụ tốt nhất nếu dùng chung với vitamin C. Giải pháp tốt nhất vẫn là dùng các khóang chất hỗn hợp và maca có thể là một giải pháp tốt
Iodine, sự lựa chọn thế cho Hải sản Maca có chứa nhiều Iodine. Hiện nay tại nhiều vùng vẫn xảy ra tình trạng thiếu Iodine. Iodine có trong cá biển, rong biển, Tại các vùng cao của núi Andes, Peru, nơi không có biển nhưng vẫn không có tỉ lệ người mắc bịnh thiếu Iodine cao 
KẽmKẽm cần thiết trong nhiều qui trình trao đổi chất của cơ thể và là thành phần trong vài trăm loại enzymes. Kẽm là hoạt chất của hormone, trong đó bao gồm Insulin và adrenalin. Kẽ có vai trò quan trọng trong hệ kháng thể và cần thiết cho sự tái tạo DNA. Kẽm cần thiết cho quá trình tạo ra tinh trùng và cho chu kỳ của người phụ nữ. Kẽm cần cho sự tăng trưởng, tái tạo da, tóc, móng tay chân và xương. Hiện tượng của việc thiếu kẽm là vết thương khó khỏi, viêm da, rụng tóc, dễ nhiễm trùng, rối lọan khả năng sinh dục và tệ hơn nữa là tuyệt chủng. Nguồn cung cấp kẽm cho cơ thể tốt nhất là hào biển (20 mg / 100 g) , ngoài ra kẽm còn có số lượng lớn trong gan, thịt bò. Rau , trái cây , sữa có rất ít kẽm (0,1 -0,5 mg/100 g) . Sự hấp thụ kẽm qua đường ruột có thể bị ngăn chặn bởi phytin acid, chất có nhiều trong mầm, vỏ ngũ cốc, trong vỏ các loại đậu … Ngòai ra các chất có trong thực vật như Oxalate, chất sơ, calcium cũng ngăn chặn sự hấp thụ kẽm trong cơ thể. Những người chỉ ăn rau cỏ thường có hiện tượng thiếu kẽm. Bổ xung kẽm cho trẻ em, thai phụ, người đang cho con bú, người bị nhiều Stress là việc cần thiết và maca có thể là nguồn kẽm cũng như các chất vi lượng khác đối với các trường hợp này. 
Các phụ chất khác Maca có chứa nhiều phụ chất và điều này khiến củ maca được dùng làm thực phẩm chức năng. Chất Glucosinolate và Isothiocyanate, có tác dụng chống ung thư được tìm thấy trong Broccoli cũng như các lọai cải khác, cũng được tìm thấy trong macca. Ngoài ra các chất chống oxy hóa flavonoide (catechine), alkaloid kích thích Parathormon, loại chịu trách nhiệm cho việc sản xuất tinh trùng nơi người đàn ông. Ngoài ra còn một số chất trong maca mà các nhà khoa học chưa nghiên cứu hết. Trong đó bao gồm Sterole (phytosterole) , có tác dụng như một loại hormon, Alkylamide chiết xuất từ rễ cây Echinacea, một lọai thảo dược kích thích hệ kháng sinh 
Tác dụng tổng hợp Thành phần nào của củ Maca với tác dụng gì đối với khả năng sinh sản, khả năng đề kháng và sức lực thì khoa học vẫn chưa chứng minh hết được. Tuy nhiên càng ngày càng nhiều xác minh liên quan đến việc tăng lực, từ tinh thần đến thể xác cũng như khả năng tình dục. Maca là loại thực phẩm tăng cường sức lực cho cả đàn ông và phụ nữ. Dùng nhiều Maca hoàn toàn không nguy hiểm và đặc biệt không có tác dụng phụ 
Ghi chú thêm. Maca sống trên vùng núi cao , khô cằn sỏi đá. Khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng từ đất rất cao, có tài liệu cho rằng, sau khi trồng maca trên một vùng đất nào đó thì phải cần đến rất nhiều năm đất mới có thể phục hồi lại được.  Vì maca có khả năng tận dụng nguồn dinh dưỡng từ đất rất cao , nên đôi khi không cần phải bón thêm phân, các sản phẩm maca thường có chứng chỉ sạch ( không dùng phân bón hóa học, không dùng thuốc kháng sâu rầy) 
About Maca Root
Maca (Lepidium meyenii) is a hearty root vegetable grown in the high Andes of Bolivia and Peru. Cultivated since pre-Incan times, it is prized by indigenous peoples for its nutritional and medicinal properties along with its power as an aphrodisiac, energy enhancer and hormonal balancer
Nutritional Profile:A dietary staple for the indigenous peoples of the Andes, Maca (L. meyenii) is rich in nutrients, containing 31 different minerals, amino acids, antioxidants, alkaloids and sterols. Maca is an "adaptogen", a substance which brings the body to a heightened state of resistance to disease. Studies suggest that it has a balancing effect on the hypothalamus, which in turn balances other endocrine glands in the body.
Clinical Research:Maca (L. meyenii) root has flourished for thousands of years in the high Andes at altitudes up to 14,000 feet, in extreme climatic conditions where few other plants can survive a single season. Scientists suggest that Maca's remarkable endurance may help to explain its energizing and adaptogenic properties. Peruvian and Chinese researchers have conducted clinical tests on both humans and animals, verifying Maca's capacity to strengthen the libido and increase sperm count.