- 00-lời Đầu Sách
- 01-pháp Hội Nhân Do
- 02-thiện Hiện Khải Thỉnh
- 03-đại Thừa Chánh Tông
- 04-diệu Hạnh Vô Trụ
- 05-như Lý Thật Kiến
- 06-chánh Tín Hy Hữu
- 07-vôđắc Vô Thuyết
- 08-y Pháp Xuất Sanh
- 09-nhất Tướng Vô Tướng
- 10-trang Nghiêm Tịnh Độ
- 11-vô Vi Phước Thắng
- 12-tôn Trọng Chánh Giáo
- 13-như Pháp Thọ Trì
- 14-ly Tướng Tịch Diệt
- 15-trì Kinh Công Đức
- 16-năng Tịnh Nghiệp Chướng
- 17-cứu Kính Vô Ngã
- 18-nhất Thể Đồng Quán
- 19-pháp Giới Thông Hoá
- 20-ly Sắc Ly Tướng
- 21-phi Thuyết Sở Thuyết
- 22-vô Pháp Khả Đắc
- 23-tịnh Tâm Hành Thiện
- 24-phước Trí Vô Tỷ
- 25-hóa Vô Sở Hóa
- 26-pháp Thân Phi Tướng
- 27-vô Đoạn Vô Diệt
- 28-bất Thọ Bất Tham
- 29-uy Nghi Tịch Tĩnh
- 30-nhất Hiệp Tướng Lý
- 31-tri Kiến Bất Sinh
- 32-ứng Hoá Phi Chân
KINH KIM CANG
GIẢNG GIẢI
Hòa Thượng Thích Thanh Từ
ĐOẠN 2
THIỆN HIỆN KHẢI THỈNH.
Thời trưởng lão Tu-bồ-đề tại đại chúng trung, tức tùng tòa khởi, thiên
đản hữu kiên, hữu tất trước địa, hiệp chưởng cung kính nhi bạch Phật ngôn:
"Hy hữu Thế Tôn! Như Lai thiện hộ niệmchưBồ-tát,thiện
DỊCH:
THIỆN HIỆN THƯA HỎI.
Khi ấy trưởng lão Tu-bồ-đề (Subhuti) ở trong đại chúng, liền từ chỗ ngồi
đứng dậy, bày vai áo bên mặt, gối mặt quì xuống đất, chấp tay cung kính bạch
Phật rằng: "Thế Tôn! Rất ít có, đức Như Lai khéo hộ niệm các vị Bồ-tát,
khéo phó chúc các vị Bồ-tát. Bạch Thế Tôn! Người thiện nam, người thiện nữ phát
tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nên làm sao trụ, làm sao hàng phục tâm
kia?" Đức Phật bảo: "Lành thay, lành thay! Này Tu-bồ-đề, như lời ông
nói, Như Lai khéo hộ niệm các vị Bồ-tát, khéo phó chúc các vị Bồ-tát, nay ông
hãy lắng nghe cho kỹ, ta sẽ vì ông mà nói. Người thiện nam, thiện nữ phát tâm
Vô thượng Chánh đẳng Chánh giácnên như thế mà trụ, nhưthế mà hàng phục tâm
kia". - "Xin vâng, bạch Thế Tôn! Con nguyện thích được nghe".
GIẢNG:
Đây là phần thưa hỏi của ngài Tu-bồ-đề. Tu-bồ-đề là một vị A-la-hán thâm
hiểu lý Bát-nhã. Có chỗ dịch là Thiện Hiện, có chỗ dịch Không Sanh, có chỗ dịch
Kiết Tường. Nói Tu-bồ-đề là dịch âm tiếng Phạn. Trong Đại Bát-nhã dịch là Thiện
Hiện, đây nói Tu-bồ-đề cũng chỉ là một vị. Thiện Hiện là khéo hiện. Ngài
Tu-bồ-đề thuộc hàng trưởng lão.
Trước hết là phần nghi thức. Theo lễ nghi Ấn Độ, khi đệ tử muốn thưa hỏi
Phật điều gì thì phải bày vai áo bên mặt,
quì gối mặt xuống rồi chấp tay cung kính thưa hỏi.
Hộ niệm: Hộ là bảo hộ, niệm là nhớ nghĩ.
Phó chúc là trao dặn lại.
Trước hết ngài Tu-bồ-đề tán thán Phật: Đức Thế Tôn là bậc ít có trong thế
gian, Ngài thường bảo hộ và nhớ nghĩ các vị Bồ-tát, khéo trao dặn lại các vị
Bồ-tát.
Tán thán Phật xong rồi, ngài Tu-bồ-đề bắt đầu thưa hỏi.
Phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác là phát tâm cầu thành Phật.
Ngài Tu-bồ-đề hỏi Phật: Giả sử có người thiện nam, thiện nữ muốn phát tâm
cầu thành Phật thì phải làm sao để an trụ tâm đó và làm sao hàng phục được tâm
đó? Làm sao an trụ, làm sao hàng phục tâm kia? là hai câu hỏi then chốt của
toàn bộ kinh, hai câu hỏi quan trọng cho sự tu hành. Tất cả chúng ta, ai đã
phát tâm tu theo đạo Phật, đều nguyện tiến tới Phật quả, nhưng muốn tiến tới
Phật quả phải làm sao? Tức là phải an trụ tâm và hàng phục tâm, vì nếu còn tâm
điên đảo làm sao thành Phật được? Thế nên đó là chỗ chính yếu của người tu.
Phát tâm vô thượng là đặt mục tiêu mình tiến, nhưng an trụ trong đó và hàng
phục vọng tưởng không phải là chuyện dễ. Phát tâm cầu thành Phật là buổi đầu,
nhưng còn nhiều chướng ngại phải vượt qua.
Phật thừa nhận lời tán thán của ngài Tu-bồ-đề là đúng nên đức Phật bảo
rằng: "Lành thay, lành thay! Đúng như lời ông nói, Như Lai thường hộ niệm
các vị Bồ-tát và khéo phó chúc các vị Bồ-tát". Bởi vì đức Phật luôn luôn nhớ
nghĩ làm sao cho các vị Bồ-tát được tiến lên Phật quả và dặn dò các vị Bồ-tát
làm lợi ích cho chúng sanh để cùng tiến lên Phật quả. Đó là chủ đích mà đức
Phật hằng mong mỏi và hằng giáo hóa.
Tiếp đến Phật dạy: Bây giờ ông phải lắng tâm nghe cho kỹ, tôi sẽ vì ông
mà nói. Những người thiện nam, thiện nữ nào phát tâm cầu thành Phật thì nên như
lời tôi dạy ở sau mà an trụ tâm, nên như lời tôi dạy ở sau mà hàng phục tâm. Đó
là lời của Phật hứa sẽ dạy, ngài Tu-bồ-đề thưa: Xin vâng, đức Thế Tôn con
nguyện thích được nghe những lời này. Đây là bắt đầu thời thuyết pháp chánh.
Qua đoạn này chúng ta thấy rõ tinh thần người xưa đến học đạo. Trong hội
chúng đông đảo, khi đức Phật thọ trai xong, trải tọa cụ ngồi kiết già rồi, ngài
Tu-bồ-đề theo đúng nghi lễ quì gối chấp tay tán thán Phật trước, kế đến mới
thưa hỏi những điểm quan trọng. Như vậy đức Phật thuyết pháp là do đệ tử có
những thắc mắc nghi ngờ đem ra thưa hỏi, nhân đó đức Phật mới thuyết pháp.Hiệnnaychúngta
đi chùa học đạo cũng vậy, khi nào có gì thắc mắc cũng đem ra hỏi, như thế chính
mình có lợi và cũng lợi cho những người chung quanh.
Ai muốn hàng phục được tâm mình, an trụ được tâm mình, phải theo dõi lời Phật dạy ở sau.