THIỀN QUÁN TRONG PHẬT GIÁO
Thiện Phúc “Zen”
là lối phát âm của Nhật Bản của danh từ Ch’an của Trung Hoa, mà từ này lại là lối
phát âm theo từ Dhyana của Phạn ngữ có nghĩa là “thiền.” Điểm đặc biệt của công
phu tu tập đạt đến giác ngộ của Đức Phật là quán chiếu nội tậm. Vì lý do nầy mà
nhiều người tin rằng rằng họ thiền quán để thành Phật. Vâng, họ đúng. Mục tiêu
cuối cùng của bất cứ người con Phật nào cũng là thành Phật; tuy nhiên, thiền tự
nó không làm cho bất cứ chúng sanh nào thành Phật.
Thiền là phương pháp thâm cứu và quán tưởng, hay là phương pháp giữ cho tâm yên tĩnh, phương pháp tự tỉnh thức để thấy rằng chân tánh chính là Phật tánh chứ không là gì khác hơn. Tuy nhiên, truyền thống tư duy của Phật giáo không đơn giản như vậy. Truyền thống tư duy của Phật giáo khác với truyền thống tư duy của các tôn giáo khác vì Phật giáo coi thiền định không thôi tự nó chưa đủ. Chúng ta có thể nói, với Phật giáo, thiền định tựa như mình mài một con dao. Chúng ta mài dao với mục đích để cắt vật gì đó một cách dễ dàng. Cũng như vậy, qua thiền định chúng ta mài dũa tâm mình cho một mục đích nhất định, trong trường hợp tu theo Phật, mục đích này là trí tuệ. Trí tuệ có thể xóa tan vô minh và cắt đứt khổ đau phiền não. Trong những giờ phút trước khi đạt được đại ngộ, chính Đức Phật đã thực hành cách quán chiếu nội tại trong suốt bốn mươi chín ngày, cho đến lúc Ngài đột nhiên đạt được sự giác ngộ và trở thành Phật. Khi Ngài quay lại với chính Ngài, Ngài tìm thấy chân tánh của mình, hay Phật tánh, và Ngài đã thành Phật. Đó là mục tiêu tối thượng của ‘Thiền’. Thiền theo Phật giáo khác hẳn thiền của những tôn giáo khác. Đa số các tôn giáo khác đặt một thượng đế tối cao trên con người, từ đó con người phải lắng lòng cầu nguyện và thờ lạy đấng thượng đế, với quan niệm cho rằng sự thật phải đến từ bên ngoài. Trong khi đó, thiền Phật giáo quan niệm sự thật không phải đến từ bên ngoài, mà từ bên trong. Sự thật nằm ngay trong tự tánh của chúng ta chứ không phải nơi nào khác. Thiền tập là cố sống làm sao cho tâm được bất động trong thế giới liên tục biến động nầy. Thiền tập là cố sống như nước, chứ không như sóng trào hay bọt nổi. Nước thì bất động, vô tác và vô vi; trong khi các đợt sóng sinh rồi diệt, bọt nổi rồi tan. Hành giả nên luôn nhớ tâm mình như một dòng suối bất tận của các niệm, thiền tập là tập nhìn vào tâm một cách liên tục, và cứ sống như nước, bình đẳng cuốn trôi hết tất cả những gì vào dòng suối đang chảy nầy. Theo Phật giáo, mỗi chúng sanh đều có Phật tánh, và trở thành Phật chỉ là quay vào chính mình để tìm lại cái Phật tánh nầy mà thôi. Phật tánh nầy luôn sẳn có ở trong và luôn chiếu sáng. Giống như mặt trời và mặt trăng, luôn luôn chiếu sáng, nhưng khi bị mây che phủ, chúng ta không thấy được ánh nắng hay ánh trăng. Mục đích của người tu thiền là loại trừ những đám mây, vì khi mây tan thì chúng ta lại thấy nắng thấy trăng. Tương tự, chúng ta luôn có sẳn Phật tánh bên trong, nhưng khi tham dục, chấp trước và phiền não che phủ, Phật tánh không hiển hiện được. Trong Phật giáo, thiền làm công việc của một ngọn đuốc đem lại ánh sáng cho một cái tâm u tối. Giả như chúng ta đang ở trong một căn phòng tối tăm với một ngọn đuốc trong tay. Nếu ngọn đuốc quá mờ, hay nếu ngọn đuốc bị gió lay, hay nếu tay chúng ta không nắm vững ngọn đuốc, chúng ta sẽ không thấy được cái gì rõ ràng cả. Tương tự như vậy, nếu chúng ta không thiền đúng cách, chúng ta sẽ không bao giờ có thể đạt được trí tuệ có thể xuyên thủng được sự tăm tối của vô minh để nhìn thấy bản chất thật sự của cuộc sống và cuối cùng đi đến chỗ đoạn tận được khổ đau và phiền não. Rõ ràng cốt lõi của đạo Phật hay cốt lõi của Thiền là tu tập bằng trí tuệ, chứ không bằng cách đui tu mù luyện. Nếu mục đích tu thiền của chúng ta nhằm đạt được thần thông hay xuất hồn, vân vân, là chúng ta không phải tu theo Phật. Tu thiền trong Phật giáo chúng ta phải thấy được cái thật tánh và phải sống với nó. Vì vậy, Phật tử chơn thuần nên luôn nhớ rằng thiền chỉ là một phương tiện, một trong những phuơng tiện hay nhất để đạt được trí huệ trong đạo Phật. Hơn nữa, nhờ đạt được trí tuệ mà người ta có thể thấy được đúng sai và có thể tránh được ham mê cực độ những dục lạc giác quan hoặc hành hạ thân xác đến độ thái quá.
Meditation and Contemplation in Buddhism
Zen
is the Japanese pronunciation of the Chinese word “Ch’an” which in turn is the
Chinese pronunciation of the Sanskrit technical term Dhyana, meaning
meditation. The distinctive chracteristic of the Buddha’s practice at the time
of his enlightenment was his inner search. For this reason, many people believe
that they meditate to become a Buddha. Yes, they’re right. The final goal of
any Buddhist is becoming a Buddha; however, meditation itself will not turn any
beings to a Buddha.Zen is the method of meditation and contemplation, the
method of keeping the mind calm and quiet, the method of self-realization to
discover that the Buddha-nature is nothing other than the true nature. However,
the contemplative traditions of Buddhism are not simple like that. What distinguishes
Buddhism from the contemplative traditions of other religions is the fact that,
for Buddhism, meditation by itself is not enough. We might say that, for
Buddhism, meditation is like sharpening a knife. We sharpen a knife for a
purpose, let’s say, in order to cut something easily. Similarly, by means of
meditation, we sharpen the mind for a definite purpose, in the case of
cultivation in Buddhism, the purpose is wisdom. The wisdom that’s able us to
eliminate ignorance and to cut off sufferings and afflictions. Before the
moment of ‘Enlightenment’, the Buddha practiced the inward way for forty-nine
days until suddenly He experienced enlightenment and became the Buddha. By
turning inward upon Himself, he discovered His true nature, or Buddha-nature.
This is the ultimate aim of Zen. Zen in Buddhism differs from meditation in
other religions. Most other religions place a supreme God above man and then
ask that man should pray to God and worship Him, implying that reality is to be
sought externally. While Zen in Buddhism holds that reality is to be gotten
hold of, not externally, but inwardly. Zen practice means trying to have a mind
unmoved while living in this continuously moving world. Zen practice means
trying to be like the water, not like waves or bubbles. The water is unmoved,
uncreated and unconditioned while the waves rise and fall, and the bubbles form
and pop endlessly. Zen practitioners should always remember that our mind is
like an endless stream of thoughts, Zen practice means to try to watch the mind
continously, and be like water, which equally flows all things thrown into that
stream. According to Buddhism, every living being has within himself the
Buddha-nature, and to become a Buddha is simply to turn inward to discover this
Buddha-nature. This Buddha-nature is always present within, and eternally
shining. It is like the sun and the moon. The sun and the moon continually
shine and give forth light, but when the clouds cover them, we cannot see the
sunlight or the moonlight. The goal of any Zen practitioner is to eliminate the
clouds, for when the clouds fly away, we can see the light again. In the same
way, human beings always have within ourselves the Buddha-nature, but when our
desires, attachments and afflictions cover it up, it does not appear. In
Buddhism, meditation functions the job of a torch which gives light to a dark
mind. Suppose we are in a dark room with a torch in hand. If the light of the
torch is too dim, or if the flame of the torch is disturbed by drafts of air,
or if the hand holding the torch is unsteady, it’s impossible to see anything
clearly. Similarly, if we don’t meditate correctly, we can’t never obtain the
wisdom that can penetrate the darkness of ignorance and see into the real
nature of existence, and eventually cut off all sufferings and afflictions. It
is obvious that the essentials of Buddhism or Zen focus on the practice with
wisdom, not on ignorance. If our purpose to practice Zen is to gain
supernatural powers, i.e., to release our soul from our body, and so forth, we
are not practicing Zen Buddhism. To cultivate Zen in Buddhism, we have to
realize our true nature and live in it. Therefore, sincere Buddhists should
always remember that meditation is only a means, one of the best means to
obtain wisdom in Buddhism. Furthermore, owing to obtaining the wisdom, one can
see right from wrong and be able to avoid the extremes of indulgence in
pleasures of senses and tormenting the body.
|
Gửi ý kiến của bạn