Đức Đạt Lai Lạt
Ma thứ 14 & Mike Austin
VẦNG SÁNG TỪ PHƯƠNG ĐÔNG
Thích Nhuận Châu dịch, Nguyễn Minh Tiến hiệu đính
Nhà xuất bản Lao Động
LỜI GIỚI THIỆU
Đức Đạt-lai Lạt-ma thứ 14, Tenzin Gyatso, có thể nói là một trong những tên
tuổi lớn trên thế giới mà gần đây luôn được rất nhiều người tôn kính. Sự tôn
kính này không hẳn chỉ vì ngài là người đã nhận được giải Nobel Hòa bình do
những nỗ lực không mệt mỏi trong việc tìm kiếm một tiếng nói chung cho nền hòa
bình thế giới, mà còn là vì những bài thuyết giảng rộng rãi của ngài luôn đề
cập đến những chủ đề mà hầu hết mọi con người của thế giới hiện đại đều phải
quan tâm đến.
Trong số những người ngưỡng mộ ngài qua các bài thuyết giảng, không chỉ giới
hạn có những tín đồ Phật giáo, mà còn có sự hiện diện của hầu hết những tôn
giáo khác, bởi những gì ngài giảng dạy không đơn thuần là những trích dẫn từ
kinh điển mà thực sự là những kinh nghiệm tu chứng mà bản thân ngài đã có được
ngay trong cuộc sống của thời hiện đại này. Vì thế, bất cứ ai cũng đều có thể
nhận được lợi ích lớn lao từ những bài giảng của ngài.
Mặt khác, không chỉ những ai quan tâm đến các vấn đề về tinh thần hoặc tâm linh
mới cần đến lời dạy của ngài. Điều thú vị đã xảy ra trong hơn một thập kỷ qua
là có rất nhiều nhà khoa học phương Tây đã nghiên cứu và phát hiện những điểm
tương đồng giữa tri thức khoa học của phương Tây với trí tuệ trực giác của
phương Đông mà ngài là một trong những điển hình rõ nét nhất. Các nhà khoa học
đã vô cùng ngạc nhiên khi những kết quả nghiên cứu của họ cho thấy việc tu tập
thiền định chẳng hạn, không chỉ mang ý nghĩa rèn luyện tâm linh, mà thực sự
luôn mang lại những lợi ích lớn lao hết sức cụ thể cho sự phát triển thể chất,
duy trì sức khỏe của con người. Họ cũng hết sức bất ngờ khi nhận ra rằng những
chỉ dẫn cho sự tu tập của một tu sĩ không chỉ hoàn toàn dựa vào đức tin, mà
thực sự là dựa trên những cơ sở khoa học vô cùng chính xác và hợp lý, nhờ đó
luôn tạo ra được những điều kiện tối ưu để sự hành trì có thể đạt đến kết quả
khả quan nhất!
Lạ thay, tất cả những điều kỳ diệu đó lại không có được nhờ vào những kết quả nghiên
cứu, phân tích luôn cần đến sự hỗ trợ bởi máy móc, thiết bị tối tân của phương
Tây, mà chỉ là hoàn toàn dựa vào năng lực trí tuệ trực giác, vào sự thực chứng
qua kinh nghiệm cá nhân, đã được đức Phật khám phá và chỉ bày cho nhân loại từ
hơn 25 thế kỷ trước đây, và cho đến nay thì đức Đạt-lai Lạt-ma thứ 14 chính là
một trong những người tiếp nối được truyền thống cực kỳ quý giá đó. Những bài
thuyết giảng của ngài trong nhiều năm qua đã thực sự mang lại những hiểu biết
chân chánh và thiết thực về Phật giáo cho nhân loại thời hiện đại, đặc biệt là
trong đó có rất nhiều người phương Tây trước đây chỉ quen tiếp nhận mọi tri
thức thông qua cánh cửa khoa học.
Mặc dù là người Tây Tạng, nhưng hầu hết những bài thuyết giảng của ngài đều
được thực hiện bằng tiếng Anh, bởi lẽ đơn giản đây là ngôn ngữ hiện đang phổ
biến nhất trên toàn thế giới. Tuy nhiên, tiếng Anh mà ngài sử dụng lại không
hoàn toàn giống với thứ tiếng Anh mà ta thường gặp ở các học giả phương Tây, mà
là một thứ tiếng Anh rất đặc biệt, rất dễ hiểu nhưng vẫn không kém phần sâu
sắc. Những đặc điểm nổi bật trong ngôn ngữ mà ngài thường dùng khi thuyết giảng
là đơn giản, gãy gọn, trong sáng nhưng lại rất hàm súc và phong phú. Chính nhờ
có những đặc điểm này, những vấn đề mà ngài đề cập đến luôn dễ dàng được đông
đảo thính giả tiếp nhận, và người nghe luôn có một cảm giác gần gũi, cảm thông
và chia sẻ như thể đang được trao đổi về những vấn đề của chính bản thân mình!
Đại đức Thích Nhuận Châu là người đã từng chuyển dịch khá nhiều bài giảng của
đức Đạt-lai Lạt-ma thứ 14 từ tiếng Anh sang tiếng Việt. Tập sách mỏng này nằm
trong số những công trình phiên dịch gần đây nhất của thầy, với nội dung đề cập
đến những vấn đề nhạy cảm và có khoảng cách khá lớn giữa hai nền văn hóa Đông
Tây. Mặc dù vậy, điều hết sức thú vị là chính qua những đối thoại được ghi lại
trong tập sách này giữa đức Đạt-lai Lạt-ma và một học giả phương Tây, Mike
Austin, độc giả có thể dễ dàng nhận ra là những khoảng cách lớn ấy đã được thu
hẹp đến mức gần như tương đồng và bổ sung cho nhau.
Tôi rất vui mừng được giới thiệu cùng quý vị độc giả tập sách này - được trình bày song ngữ Anh-Việt - như một cầu nối giữa tri thức
khoa học phương Tây và trí tuệ trực giác phương Đông, điều mà tôi vẫn luôn cho
là một trong những thành tựu đáng kể nhất của nhân loại vào đầu thiên niên kỷ
này.
Trong nguyên tác, đây là những ghi nhận từ một cuộc phỏng vấn mà đức Đạt-lai
Lạt-ma đã dành cho học giả Mike Austin. Nhan đề tiếng Việt của sách và tiêu đề
của một số chương là do chúng tôi tự đặt để giúp độc giả tiện theo dõi nội dung
từng phần. Tuy nhiên, để tránh sự ngộ nhận, chúng tôi đã không đặt thêm các
tiêu đề tiếng Anh tương ứng.
Mặc dù nội dung tập sách có phần hơi nặng về lý luận, có lẽ vì người chủ động
đặt vấn đề là một học giả phương Tây, nhưng tôi tin là những ai quan tâm đến sự
rèn luyện tinh thần và một đời sống tâm linh vẫn có thể tìm thấy trong tập sách
này rất nhiều chỉ dẫn vô cùng hữu ích. Mặt khác, hy vọng là cách trình bày đối
chiếu song ngữ Anh-Việt ở đây sẽ rất có lợi cho những ai đang muốn làm quen với
cách diễn đạt những khái niệm Phật giáo bằng Anh ngữ.
Trong suốt quá trình hình thành tập sách, chúng tôi đã cố gắng hết sức để có
thể hạn chế tối đa mọi sai sót. Tuy nhiên, do sự giới hạn về năng lực và trình
độ, có lẽ cũng không sao tránh được ít nhiều khiếm khuyết. Chúng tôi rất mong
nhận được sự góp ý từ quý vị độc giả gần xa, cũng như luôn hy vọng sẽ được các
bậc cao minh trưởng thượng mở lòng chỉ giáo.
Trân trọng,
NGUYỄN MINH TIẾN