Hiền Nhân

JETSUN MILAREPA
GỬI LẠI TRẦN GIAN
Bản dịch: ĐỖ ĐÌNH ĐỒNG

HIỀN NHÂN

6

Ta, ta là bậc đạo sư tôn kính,

đã dạo chơi trong thành phố huyễn ảo của sáu loài chúng sinh (1)

như một đứa trẻ thơ với những ấn tượng hư huyền

đã dạo bước thong dong qua những ảo ảnh của hành động.

Đôi khi ảo giác về sự đói xuất hiện

ta đã ăn của bố thí bất cứ loại nào.

Đôi khi ta đã gặm đá vì giới luật,

đôi khi ta được nuôi dưỡng bằng chân không,

và đôi khi ta đã tập cho quen với thống khổ như việc nhất thời.

Đôi khi ảo giác về sự khát xuất hiện

ta đã uống nước xanh mát của những khối đá đen.

Đôi khi ta đã uống nước của riêng ta,

đôi khi ta đã uống dòng từ ái,

và đôi khi ta đã uống nước huyền bí của thiên nữ trên trời.

Đôi khi ảo giác về sự giá lạnh xuất hiện

ta đã mặc cho ta chiếc áo vải duy nhất.

Đôi khi ta đã sưởi ấm bằng lửa tam muội bên trong,

đôi khi ta đã tập cho quen với thống khổ như việc nhất thời.

Đôi khi ảo tưởng về tình bằng hữu xuất hiện

và ta đã tin tri thức và trí tuệ như bạn bè.

Ta đã thực hành mười thánh hạnh, (2)

ta đã kinh nghiệm về chiêm ngưỡng siêu việt,

và ta đã quán sát tâm thức tự tri.

Ta, bậc hiền nhân, là sư tử giữa loài người,

đã dương chòm lông bờm bích ngọc của quán tưởng

và đã chiếm được nanh vuốt của trầm tư

giữa những đỉnh tuyết, đã tự đem mình làm thí nghiệm

và hy vọng sẽ hái đức hạnh như hái trái cây tươi.

Ta, bậc hiền nhân, là hổ giữa loài người,

đã thành tựu ba lực của thức tâm giác ngộ.

Với nụ cười của pháp huệ bất khả phân

hắn cư ngụ trong khu rừng tịnh quang lành mạnh

và hy vọng hái sự tốt lành của đồng loại

như hái trái cây tươi. 

Ta, bậc hiền nhân, là linh thức giữa loài người

đã dương đôi cánh lễ nghi huy hoàng của sáng tạo

với bộ lông phấp phới của lễ nghi hoàn hảo (4)

đã quay tròn trong bầu trời nhất thể siêu việt với lý chân.

Ta đã ngồi nghỉ trên núi đá của thực tại tuyệt đối

và hy vọng hái được điều lành

của đồng loại và của chính ta như hái trái cây tươi.

Ta, bậc hiền nhân, là kẻ thánh thiện giữa loài người

ta là Milarepa.

Ta là kẻ đi con đường của mình;

ta là kẻ an ủi của mọi hoàn cảnh

ta là bậc hiền nhân không có nơi trú nhất định.

Ta là kẻ không bị ảnh hưởng trước bất kỳ việc gì xảy ra;

ta là kẻ tìm của bố thí không thực phẩm;

ta là kẻ trần truồng không quần áo;

ta là kẻ ăn mày không sở hữu.

Ta là kẻ không nghĩ đến ngày mai;

ta là kẻ không nhà, không nơi trú ngụ;

ta là kẻ chiến thắng vinh quang viên mãn.

Ta là tên điên coi tịch diệt là hạnh phúc

ta không có và không cần chi cả.

7

Thầy, lời khuyên và môn đệ là ba;

nhiệt tâm, nhẫn nhục và đức tin là ba;

trí huệ, từ tâm và an lạc là ba;

và đây là những mối đạo muôn đời.

Tịch tĩnh

là mối đạo dẫn đến quán tưởng trường tri. 

Thánh sư Jetsun

là bậc đạo sư rọi sáng vô minh.

Đức tin không mệt mỏi

là mối đạo đưa đến an lạc.

Thấy rõ năm thức

là mối đạo đưa đến giải thoát nô lệ tình cảm.

Lời răn của thầy về Tăng hội Kargyudpa

là mối đạo bày tỏ ba thân (5).

Tam bảo và nơi nương náu

là mối đạo dẫn đến chân thật bất hư.

Được sáu mối đạo này dẫn dắt

hiền nhân sẽ đến cõi cực lạc

và ngụ trong cảnh giới vô phân biệt

an vui trong cảnh tự tri và tự giải thoát của mình.

Vì hiền nhân tự định

trong sự chứng ngộ chân lý và thực tại,

và trong sa mạc hoang vu không người lai vãng

hiền nhân hát khúc hoan ca này bằng giọng sấm sét rền vang.

Cơn mưa an lạc tưới xuống mọi miền

và đóa hoa từ ái mở phơi từng cánh;

quả trí huệ chín muồi khiết bạch

và hạnh giác ngộ tràn đầy vạn vật.

8

Cúi đầu đảnh lễ phụ thân,

châu báu sẽ tràn đầy mọi khát vọng của ta.

Cầu mong người gia ân ban cho đứa con của người

gặp được trợ duyên

và trong chính thân con, nơi cư ngụ của thần tính,

khiến cho con được đón chào chân tri về thực tại.

Trong lúc sợ chết ta đã tạo dựng một ngôi nhà

và ngôi nhà của ta là ngôi nhà chân không chân thực,

và bây giờ ta không còn sợ chết. 

Trong lúc sợ lạnh ta đã tìm kiếm áo quần,

và áo quần của ta là áo quần tam muội chân hỏa;

và bây giờ ta không còn sợ lạnh.

Trong lúc sợ thiếu ta đã tìm của cải

và của cải của ta huy hoàng vô tận, bảy lần;

và bây giờ ta không còn sợ thiếu.

Trong lúc sợ đói ta đã tìm thực phẩm

và thực phẩm của ta là thực phẩm trầm tư chân lý;

và bây giờ ta không còn sợ đói.

Trong lúc sợ khát ta đã tìm nước uống;

và nước uống của ta là cam lồ chánh tri;

và bây giờ ta không còn sợ khát.

Trong lúc sợ chán ta đã tìm bạn hữu

và bạn hữu của ta là chân không miên trường lạc phúc;

và bây giờ ta không còn sợ chán.

Trong lúc sợ lầm lạc ta đã tìm đường

và đường của ta là đường nhất thể siêu việt;

và bây giờ ta không còn sợ lạc.

Ta là một hiền nhân giàu sang

chủ nhân của những kho tàng dục vọng tràn đầy

và bất cứ nơi nào ta cư ngụ, hạnh phúc cũng bên tầm tay với.

Thành trì sư tử của hang cọp Yolmo

mến yêu tiếng gầm loài cọp,

và tiếng cọp gầm đã bức lui ta không cưỡng được.

Tiếng cọp gầm thảm thiết khua động từ tâm

làm ta bối rối khôn cầm

trầm tư về giác ngộ.

Tiếng kêu chí chóe của con khỉ buộc phải chú ý

làm ta bối rối khôn cầm

trào dâng ngao ngán thế gian.

Tiếng kêu thét của con khỉ nhỏ khiến lòng bật cười

làm ta bối rối khôn cầm

trầm tư về thức tâm nhanh chóng.

Tiếng kêu than của chim tử qui khua động đáy hồn buồn làm ta bối rối khôn cầm

giọt lệ tuôn rơi.

Tiếng hót của chim sơn ca quyến rũ bên tai

làm ta bối rối khôn cầm

dịu ngọt lắng nghe.

Tiếng kêu rộn ràng của loài quạ đen,

bạn của hiền nhân, ban ân cho trí huệ.

Kẻ nào ở những nơi như thế, hắn an vui

và nếu không có bạn, hắn vẫn an lạc.

Mong sao khúc hoan ca này của hiền nhân

mang đi nỗi đau khổ của loài người.

9

Cũng sung sướng như thường nhân thoát khỏi bẫy hầm; khi bậc hiền nhân khước từ quyền thừa kế.

Cũng sung sướng như tuấn mã thoát khỏi giàm cương,

khi bậc hiền nhân vượt qua phân biệt.

Cũng sung sướng như con thú tránh khỏi bị thương,

khi bậc hiền nhân cư ngụ một mình.

Cũng sung sướng như chim ó lượn giữa trời cao,

khi bậc hiền nhân được ngồi quán tưởng.

Cũng sung sướng như gió lạnh lùa qua không khí,

khi bậc hiền nhân bước đi trên đường vô ngại.

Cũng sung sướng như người chăn cừu ban phước cho con cừu trắng,

khi bậc hiền nhân giữ tâm mình thông suốt.

Cũng sung sướng như núi Tu di giữa lòng vũ trụ

khi bậc hiền nhân tịch nhiên bất động.

Cũng sung sướng như dòng nước sông sâu,

khi bậc hiền nhân hưởng vui dòng tư tưởng.

Cũng sung sướng như xác chết trong nghĩa trang,

khi bậc hiền nhân từ bỏ những việc thế gian này.

Cũng sung sướng như viên đá ném vào lòng biển,

bậc hiền nhân sẽ không thối chuyển bao giờ.

Cũng sung sướng như vầng thái dương giữa bầu trời thẳm

bậc hiền nhân sáng soi tất cả.

Cũng sung sướng như chiếc lá ngô đồng lìa cành,

bậc hiền nhân sẽ không tái sinh nữa.

Đây là ca khúc mười hai miền hạnh phúc của hiền nhân,

cầu mong mọi người chóng được tín tâm để học.

10

Hỡi những vua quan khát khao hạnh phúc,

nếu các người có được vương quyền của Milarepa

và giữ được nó thì các người sẽ hoàn toàn hạnh phúc

trong đời này và cả những đời sau.

Vương quyền của Mila nằm trong sự khôn ngoan này:

Bánh xe đức tin quí giá mang lại sự thực hành đạo hạnh ngày đêm.

Châu ngọc trí huệ quí giá

làm tròn bổn phận của tất cả, với ta và đồng loại.

Người vợ quí giá sống đời đức hạnh

được tôn thờ bằng những món trang sức vô song.

Vị quan trầm tư sâu xa quí giá

tích trữ sự giàu sang công trạng và trí huệ gấp hai.

Con voi tiết tháo quí giá

mang nặng giáo lý Phật đà.

Sự thuần nhất của kiên tâm quí giá

đưa dẫn đến chốn không tội không ta.

Châu báu giáo huấn và suy tư

khắc phục kẻ thù khôn lanh giả dối.

Nếu các người có được vương quyền này,

các người sẽ là những vị vua cao quí và danh tiếng nhất;

sẽ luôn luôn chiến thắng địch thù;

sẽ khiến bầy tôi thi hành những việc hoàn toàn đạo đức.

Nguyện cầu tất cả chúng sinh đã sinh ta trong những đời trước,

thành toàn vương luật của ta.